Vấn đề quản trị công ty trong hoạt động ngân hàng

Cần đưa ra mô hình quản trị công ty hiệu quả trong hoạt động ngân hàng

TS. Cấn Văn Lực - Giám đốc Sở Giao dịch III Ngân hàng Đầu tư và phát triển Việt Nam đã đưa ra những luận điểm về quản trị công ty trong hoạt động ngân hàng thương mại. Theo đó, tầm quan trọng của quản trị công ty trong hoạt động ngân hàng chưa bao giờ được quan tâm như hiện nay trên cơ sở phân tích những thành công và thất bại của một số công ty. Cơ cấu quản trị công ty hiệu quả cần đảm bảo một số nhân tố như tính kỷ luật, tính minh bạch, trách nhiệm xã hội, tính độc lập của bộ phận kiểm soát, giải trình thông tin, trách nhiệm rõ ràng, tính công bằng. Vai trò, chức năng, cơ cấu, thành viên, nghĩa vụ của các thành viên tham gia của Hội đồng quản trị, trách nhiệm của Ban kiểm soát…Về vấn đề này, TS. Dương Thu Hương cũng nhấn mạnh cần nghiên cứu để đưa ra mô hình quản trị hiệu quả tại các ngân hàng của Việt Nam.

Với chủ đề này, TS. Nguyễn Trí Hiếu - Thành viên thường trực HĐQT AB Bank đã đưa ra quan điểm về quản trị công ty trong việc tái cấu trúc các ngân hàng thương mại Việt Nam, trong đó tập trung vào một số nguyên tắc như HĐQT chịu trách nhiệm chung trước ngân hàng và chịu trách nhiệm giám sát Ban điều hành, thành viên HĐQT phải duy trì đủ năng lực và trình độ, phải thiết lập các thông lệ quốc tế về quản trị công ty trong cơ cấu tập đoàn, HĐQT của công ty mẹ có trách nhiệm chung về quản trị công ty trong toàn bộ tập đoàn.

Về trách nhiệm Ban điều hành: phải đảm bảo các hoạt động phù hợp với chiến lược kinh donah, mức độ chấp nhận rủi ro/ khẩu vị rủi ro và chính sách mà HĐQT phê chuẩn. Ngân hàng phải có hệ thống kiểm soát nội bộ và quản lý rủi ro hiệu quả, các rủi ro cần được xác định và giám sát liên tục trong toàn ngân hàng và trong từng bộ phận kinh doanh, quản lý rủi ro cần phải có mạng lưới truyền thông nội bộ vững mạnh, phải sử dụng hữu hiệu bộ phận kiểm toán nội bộ và kiểm toán độc lập…

Ông Nguyễn Trí Hiếu cũng đưa ra khuyến nghị trong kế hoạch tái cấu trúc ngân hàng, NHNN có thể xem xét để đưa ra những quy định về quản trị công ty cụ thể cho các TCTD dựa vào những bộ nguyên tắc của Ủy ban Basel, nguyên tắc của OECD và các tổ chức quốc tế khác, bổ sung những quy định luật pháp hiện hành liên quan đến quản trị công ty. Đồng thời, Việt Nam cần thông qua một bộ Quy tắc đạo đức kinh doanh áp dụng cho tất cả các công ty của Việt Nam bao gồm những nguyên tắc và nguyên lý quan trọng nhất trong đạo đức kinh doanh.

Cần tăng cường trách nhiệm HĐQT

Trong chủ đề trên, TS. Bùi Khắc Sơn - Tổng giám đốc BHTGVN đã đưa ra những so sánh đánh giá về các nguyên tắc quản trị công ty của Ủy ban Basel và nguyên tắc của OECD theo từng tiêu chí với hệ thống ngân hàng Việt Nam. Theo đó, các quy định và thực tiễn quản trị công ty trong ngân hàng hiện nay chưa tuân thủ hoặc chỉ tuân thủ một phần nguyên tắc quản trị của OECD và Ủy ban Basel như việc công bố thông tin chưa đầy đủ, các chế tài để giám sát việc thực thi chưa rõ ràng, các chuẩn mực báo cáo tài chính và kế toán trong ngân hàng chưa được ban hành kịp thời và còn khoảng cách với chuẩn mực quốc tế, tính độc lập của HĐQT không cao và quy định trách nhiệm giữa HĐQT và Tổng giám đốc chưa rõ ràng, một số khái niệm theo thông lệ quản trị quốc tế chưa được hiểu thống nhất như yêu cầu về cẩn trọng pháp lý.

 TS. Bùi Khắc Sơn cũng đưa ra một số gợi ý chính sách và khuyến nghị như: cần thực hiện đánh giá định kỳ hiệu quả của thực tiễn và quy định về quản trị công ty trong ngân hàng; tăng cường tính độc lập, trách nhiệm của HĐQT; tăng cường các quy định về xung đột lợi ích và giao dịch với các bên liên quan; đưa ra cơ chế tăng cường hiệu quả hoạt động, các cơ chế gắn kết lợi ích của các cán bộ điều hành và quản lý cao cấp của công ty với lợi ích của cổ đông; tạo cơ chế khuyến khích cho cán bộ quản lý hoạt động tốt hơn và đặc biệt cơ chế phân định rõ trách nhiệm giữa HĐQT và ban điều hành; tăng cường công bố các thông tin về tình hình hoạt động của các ngân hàng chưa niêm yết chứng khoán và chưa chào bán chứng khoán ra công chúng; nâng cao chất lượng của đơn vị kiểm toán…