Năm 2010, cần trên 9.500 tỷ đồng đầu tư cho mạng lưới truyền tải điện

Năm 2010, cần trên 9.500 tỷ đồng đầu tư cho mạng lưới truyền tải điện

(18/12/2009 5:01:33 CH) 

Theo EVN, giai đoạn 2009 - 2015, NPT cần tới 140.740 tỷ đồng để đầu tư xây dựng lưới điện. Trong khi vốn khấu hao cơ bản của NPT chỉ có 26.380 tỷ đồng, trả nợ gốc và lãi vay 47.161 tỷ đồng, thu xếp vốn vay 6.438 tỷ đồng. Riêng năm 2010 sẽ cần 9.514 tỷ đồng...

Sau hơn 1 năm đi vào hoạt động, Tổng công ty Truyền tải điện quốc gia (NPT) đã hoàn thành và đưa vào vận hành 56 công trình điện có tổng dung lượng 5.779 MVA và 2.199 km đường dây 220- 500 kV, đảm bảo khả năng truyền tải điện với mức tăng phụ tải bình quân 13%. Phía trước, NPT còn rất nhiều công trình cần gấp rút hoàn thành, nhưng hiện đơn vị này đang phải đối mặt với rất nhiều khó khăn.

Bộn bề khó khăn

Khó khăn đầu tiên là thiếu vốn. Theo EVN, giai đoạn 2009 - 2015, NPT cần tới 140.740 tỷ đồng để đầu tư xây dựng lưới điện. Trong khi vốn khấu hao cơ bản của NPT chỉ có 26.380 tỷ đồng, trả nợ gốc và lãi vay 47.161 tỷ đồng, thu xếp vốn vay 6.438 tỷ đồng. Riêng năm 2010 sẽ cần tới 9.514 tỷ đồng. Ngoài việc vay vốn của Ngân hàng Thế giới, mấy năm gần đây chưa có một hợp đồng vay vốn ODA mới cho các dự án lưới điện. Hậu quả là do khó khăn về vốn nên trong số 20 dự án 500kV cần khởi công năm 2009, NPT mới khởi công được 11 dự án, 6 dự án đang thu xếp vốn để thực hiện vào cuối năm 2009. Còn lại 3 dự án trọng điểm như Trạm biến áp 500 kV Dốc Sỏi (máy 2), đường dây 500 kV Quảng Ninh - Hiệp Hòa; Quảng Ninh-Mông Dương sẽ phải chuyển sang năm 2010. Với 42 dự án 220 kV năm 2009, NPT cũng chỉ khởi công được 24 dự án, còn 18 dự án phải chuyển sang năm 2010.

Bên cạnh đó, những vướng mắc trong công tác bồi thường giải phóng mặt bằng cũng gây cản trở không nhỏ đến tiến độ các công trình. Do phạm vi các công trình xây dựng không chỉ nằm ở những địa điểm cố định mà còn trải dài hàng trăm km theo suốt tuyến đường dây nên việc giải phóng mặt bằng đối với NPT khó khăn hơn rất nhiều so với các công trình xây dựng khác. Công trình đường dây 500kV Thường Tín- Quảng Ninh bị chậm tiến độ khá lâu chỉ vì vướng mắc trong đền bù. Nhiều người dân ở khu vực Chí Linh, Hải Dương còn tranh thủ dựng nhà tạm ở những nơi có đường dây đi qua để đòi đền bù. Khi đơn vị thi công kéo dây qua vườn cây, ao cá bị dân đòi bồi thường với giá “trên trời”. Tại địa phận huyện Thường Tín (Hà Nội) cũng mất hàng năm trời chỉ vì không giải quyết nổi 1 vị trí đất để xây trụ điện. Công trình đường dây điện 220 kV Tuy Hòa - Nha Trang bị chậm tiến độ hàng năm trời vì dân sợ ảnh hưởng sức khỏe không muốn cho đường dây điện đi qua khu vực sinh sống…

Đặc biệt, ở khu vực đô thị, mật độ dân cư đông, giá đền bù cao thì vấn đề này càng nan giải. Trong khi đó, công tác quản lý đất của địa phương còn nhiều bất cập dẫn tới khó xác định nguồn gốc đất. Đơn giá và chính sách đền bù hỗ trợ của địa phương thấp hơn nhiều so với thực tế. Đó là chưa kể một số cá nhân lợi dụng tình hình đã dùng nhiều hình thức để trục lợi nhằm đòi tiền bồi thường nhiều hơn so với thực tế. Thậm chí, nhiều địa phương đang chờ thông tư 14 có hiệu lực từ ngày 1/10/2009 quy định bổ sung về quy hoạch sử dụng đất, giá đất, thu hồi đất, bồi thường, hỗ trợ và tái định cư… khiến nhiều công trình cũng bị đình trệ theo.

Giải pháp tháo gỡ?

Các nhà chuyên môn cho rằng, để xây dựng và phát triển lưới điện truyền tải tại các thành phố và đô thị lớn, ngành điện cần ưu tiên sử dụng hành lang của các đường dây hiện hữu để nâng cấp thành cột nhiều mạch, nhiều cấp điện áp nhằm tiết kiệm mặt bằng hành lang, giải quyết được khó khăn về hướng tuyến. Tận dụng sử dung dây phân pha hoặc siêu nhiệt để tăng khả năng truyền tải điện, giảm bớt chi phí đầu tư xây dựng. Đối với trạm biến áp, nên cải tạo, xây dựng mới các trạm biến áp 110 – 220 kV ở trung tâm các đô thị lớn.

Theo kế hoạch, từ nay đến 2015, NPT sẽ phải hoàn thành đóng điện khoảng trên 300 công trình. Riêng năm 2010 sẽ đóng điện khoảng 62 công trình với tổng dung lượng 6.953 MVA và 1.393 km đường dây, tập trung đầu tư nâng cấp hệ thống lưới điện truyền tải cho các khu vực trọng điểm và các thành phố lớn, đặc biệt đảm bảo cấp điện phục vụ Đại lễ 1.000 năm Thăng Long Hà Nội. Giai đoạn 2011 – 2015 sẽ đóng điện khoảng 241 công trình với tổng dung lượng 38.394 MVA và 8.009 km đường dây. Để thực hiện được khối lượng công việc này, NPT đang tranh thủ những nguồn vốn vay ODA, ADB,WB, JBIC, vốn khấu hao, tranh thủ sự hợp tác của các ngân hàng trong và ngoài nước, cố gắng thu xếp vốn theo hình thức tín dụng người mua, người bán, vốn vay song phương…từ đó tăng cường công tác giải ngân cho các nhà thầu xây lắp để họ tăng cường nguồn lực đảm bảo đúng yêu cầu tiến các công trình.

Muốn thế, ngoài việc tăng cường phát huy nội lực, nâng cao tinh thần nỗ lực, sáng tạo của cán bộ công nhân viên chức, NPT rất rất cần cơ chế hỗ trợ đặc biệt của Chính phủ trong việc ưu tiên bố trí vốn ngân sách và vốn ODA cho các dự án điện, sự ủng hộ của các bộ, ngành, sự phối hợp chặt chẽ của các công ty cổ phần tư vấn xây dựng điện, các nhà thầu xây lắp và cung cấp thiết bị đưa vào vận hành các công trình điện theo đúng lộ trình. Đặc biệt là sự ủng hộ của người dân, chính quyền các địa phương để các dự án sớm có mặt bằng, đảm bảo tiến độ thi công công trình.