Bài dự thi Giải Búa liềm vàng Khối Doanh nghiệp Trung ương năm 2024:
Chuyển đổi số tất yếu và khách quan
Ngày 03 tháng 6 năm 2020 Thủ tướng Chính phủ đã phê duyệt “Chương trình chuyển đổi số quốc gia đến năm 2025, định hướng đến năm 2030” cụ thể trong quyết định 749/QĐ-TTG. Chương trình chuyển đổi số đã ghi rõ nội dung chủ yếu của tầm nhìn đến năm 2030 là "Việt Nam trở thành quốc gia số, ổn định và thịnh vượng, tiên phong thử nghiệm các công nghệ và mô hình mới; đổi mới căn bản, toàn diện hoạt động quản lý, điều hành của Chính phủ, hoạt động sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp, phương thức sống, làm việc của người dân, phát triển môi trường số an toàn, nhân văn, rộng khắp."
Với vị thế ngân hàng số 1 Việt Nam, Ngân hàng TMCP Ngoại thương Việt Nam (Vietcombank) đã triển khai quyết liệt và hiệu quả các đường lối chủ trương của Đảng trong công cuộc chuyển đổi số. Chuyển đổi số thực sự là tất yếu và khách quan tại Vietcombank trong giai đoạn hiện nay.
Khái niệm chung về chuyển đổi số
Để hiểu khái niệm chuyển đổi số một cách đơn giản nhất chúng ta có thể giải thích định nghĩa từng cụm từ “chuyển đổi” và “số”
“Chuyển đổi”, chúng ta có thể hiểu được đó là thay đổi. Sự thay đổi trong chuyển đổi số ở đây bao gồm rất nhiều lĩnh vực, từ nhận thức đến công nghệ. Sự thay đổi này là một quá trình tổng thể và toàn diện của các cá nhân cũng như tổ chức.
"Số", chúng ta có thể hiểu là online hóa. Các dữ liệu quy trình không còn là những con số vật lý mà sẽ được số hóa thành những dữ liệu điện tử.
Theo chủ trương của Đảng Nhà nước ta chuyển đổi số bao gồm: Thứ nhất chuyển đổi nhận thức; Thứ hai kiến tạo thể chế; Thứ ba phát triển hạ tầng số; Thứ tư phát triển nền tảng số; Thứ năm tạo lập niềm tin bảo đảm an toàn an ninh mạng; Thứ sáu hợp tác quốc tế nghiên cứu phát triển và đổi mới sáng tạo trong môi trường số.
Thủ tướng Chính phủ đã nêu rõ các lĩnh vực cần ưu tiên chuyển đổi số như sau: Số 1 là y tế; Số 2 là giáo dục; Số 3 là tài chính ngân hàng; Số 4 là nông nghiệp; Số 5 là vận tải và logistics; Số 6 là năng lượng; Số 7 là tài nguyên môi trường; Số 8 là sản xuất công nghiệp.
Các sản phẩm chuyển đổi số tại Vietcombank
Lĩnh vực tài chính ngân hàng là ưu tiên thứ ba trong chủ trương của của Đảng và nhà nước ta. Cụ thể Quyết định 749/QĐ-TTG đã ghi rõ chuyển đổi số trong các ngân hàng thương mại để cung cấp dịch vụ ngân hàng số theo hướng phát triển đa dạng các kênh phân phối, đổi mới sáng tạo, tự động hóa quy trình,thúc đẩy hợp tác với các công ty công nghệ tài chính (fintech) và trung gian thanh toán trong việc xây dựng hệ sinh thái dịch vụ tài chính ngân hàng để thúc đẩy phổ cập tài chính quốc gia, đưa dịch vụ tài chính - ngân hàng đến gần hơn những đối tượng vùng sâu, vùng xa chưa có khả năng tiếp cận hoặc chưa được ngân hàng phục vụ dựa vào sự đổi mới sáng tạo của công nghệ như thanh toán di động, cho vay ngang hàng. Hỗ trợ khả năng tiếp cận vốn vay nhờ các giải pháp chấm điểm tín dụng với kho dữ liệu khách hàng và mô hình chấm điểm đáng tin cậy.
Nhận thức được tính cấp thiết của chuyển đổi số trong giai đoạn hiện nay, ngày 07 tháng 11 năm 2021, Đảng ủy Vietcombank đã ban hành Nghị quyết số 339/NQ/ĐU “Về chuyển đổi số của Vietcombank trong bối cảnh Cách mạng công nghiệp lần thứ 4”. Đảng bộ Vietcombank đã chỉ đạo toàn thể cán bộ nhân viên Vietcombank: “Đổi mới toàn diện hoạt động Ngân hàng theo hướng hiện đại, trên cơ sở ứng dụng và khai thác hiệu quả các thành tựu của cuộc Cách mạng công nghiệp 4.0, đáp ứng đầy đủ các tiêu chí, chỉ số về chuyển đổi số của Chính phủ, Đảng ủy Khối, Ngân hàng nhà nước. Phát triển, gia tăng tiện ích, nâng cao trải nghiệm khách hàng và thực hiện mục tiêu tài chính toàn diện. Phát triển bền vững trên cơ sở đẩy mạnh ứng dụng công nghệ mới, tiên tiến trong quản trị điều hành và cung ứng sản phẩm, dịch vụ theo hướng tự động hóa quy trình, tối ưu hóa hoạt động nghiệp vụ.”
Dưới sự chỉ đạo của Đảng bộ Vietcombank, toàn thể cán bộ nhân viên Vietcombank đã tích cực tham gia quá trình chuyển đổi số. Có thể kể đến đầu tiên đó là việc đưa vào vận hành hệ thống Core Banking Signature mới từ ngày 27 tháng 01 năm 2020 (mùng 3 Tết Nguyên Đán Canh Tý). Hệ thống hiện đại giúp xử lý dịch vụ đa dạng và đảm bảo thời gian giao dịch theo đúng thực tế 24/7. Bên cạnh đó, thực hiện đúng chủ trương của Đảng và Nhà nước về việc đưa dịch vụ tài chính ngân hàng đến gần hơn những đối tượng vùng sâu vùng xa, vào tháng 7 năm 2020 Vietcombank đã ra mắt ứng dụng DigiBank là nền tảng số hợp nhất của hai hệ thống ngân hàng điện tử Internet Banking và Mobile Banking. Hệ thống này ra đời đã đảm bảo yếu tố an toàn với tính năng đăng nhập bằng khuôn mặt, cảm biến vân tay và smart OTP; đồng thời tạo giá trị gia tăng tiện lợi cho khách hàng sử dụng. Đặc biệt trợ lý ảo VCB Digibot đã hỗ trợ được rất nhiều khách hàng trên kênh website và fanpage. Thay vì các khách hàng phải mất thời gian, và công sức di chuyển tới ngân hàng thì tại mọi địa bàn, chỉ cần có kết nối mạng là khách hàng có thể được hỗ trợ tư vấn cung cấp và giải đáp các vướng mắc khi sử dụng sản phẩm dịch vụ.
Quá trình chuyển đổi số cũng được thể hiện rõ ràng ở những cải tiến dành cho Khách hàng tổ chức. Nhằm hỗ trợ các doanh nghiệp vừa và nhỏ tiếp cận với sản phẩm dịch vụ ngân hàng điện tử, vào tháng 11 năm 2021 Vietcombank đã ra mắt dịch vụ ngân hàng số VCB Digibiz dành cho khách hàng doanh nghiệp SME. Bộ giải pháp này rất đơn giản linh hoạt và phù hợp đối với các đối tượng khách hàng doanh nghiệp vừa và nhỏ; quản lý doanh nghiệp theo mô hình đơn giản linh động trong phương thức duyệt lệnh cũng như phù hợp khi khách hàng thường xuyên đi công tác. Không chỉ ra mắt sản phẩm dịch vụ dành cho các doanh nghiệp vừa và nhỏ, Vietcombank cũng đưa ra gói dịch vụ ngân hàng số ưu việt dành cho phân khúc khách hàng doanh nghiệp cao cấp đó là VCB Cash up. Hệ thống này hỗ trợ tối đa doanh nghiệp cho nhu cầu quản trị nội bộ của các tập đoàn đa Quốc gia, tổng công ty. Hệ thống hỗ trợ việc quản lý theo cả chiều dọc và chiều ngang giúp doanh nghiệp tiết kiệm tối đa thời gian thực hiện các giao dịch qua ngân hàng. Trong đó có thể kể đến việc quản lý thông tin tài khoản tập trung và tăng cường bảo mật thông tin cho Khách hàng.
Công cuộc chuyển đổi nhận thức về chuyển đổi số tại Vietcombank
Không chỉ liên tục ra mắt các sản phẩm dịch vụ chuyển đổi số hỗ trợ tối đa giao dịch dành cho các khách hàng mà Đảng bộ Vietcombank cũng rất chú trọng đến công cuộc chuyển đổi nhận thức trong tất cả các thành viên nhân viên cán bộ người lao động, đảm bảo thực hiện theo đúng hướng dẫn của Đảng và nhà nước ta. Rất nhiều các hoạt động đã được tổ chức để truyền thông và đào tạo nội dung chuyển đổi số. Có thể kể đến gần đây nhất vào ngày 17-18 tháng 8 năm 2024, Đảng ủy ban lãnh đạo Vietcombank cùng đoàn thanh niên trụ sở chính đã tổ chức chuỗi hoạt động VCB Youth Connect 2024 bao gồm các nội dung điểm nhấn: Hội thảo về chuyển đổi số; Chia sẻ về lộ trình phát triển, phấn đấu trong công việc. Ngày 05/06/2024 vừa qua, Trường Đào tạo Vietcombank đã phối hợp với Trung tâm công nghệ thông tin tổ chức khóa học “AWS Security Essentials”, nằm trong chuỗi chương trình “Đào tạo về Cloud trên nền tảng Amazon Web Services (AWS)” thuộc bản quyền của AWS dành cho đội ngũ nhân sự Khối Công nghệ thông tin & Chuyển đổi số sẽ tham gia vào quá trình dịch chuyển Cloud tại ngân hàng trong thời gian tới.
Hầu hết các đơn vị thành viên đều đã tổ chức hội thảo trao đổi nghiệp vụ truyền thông về chuyển đổi số như: Ngày 06 tháng 08 năm 2022, Đảng bộ vietcombank Sở giao dịch đã tổ chức hội thi “Chuyển đổi số - nền tảng để vươn xa”; Ngày 08 tháng 09 năm 2022, Vietcombank Bình Dương tổ chức hội thảo giải pháp chuyển đổi số cho doanh nghiệp vừa và nhỏ; Ngày 10 và 11 tháng 12 năm 2022, Vietcombank Đông Bình Dương đã tổ chức khóa đào tạo về chuyển đổi số trong lĩnh vực ngân hàng; Ngày 14 tháng 10 năm 2023, Vietcombank Quảng Bình đã tổ chức cuộc thi “Tìm hiểu chuyển đổi số Vietcombank Quảng Bình” lần I - năm 2023; Ngày 10 tháng 10 năm 2023, các chi nhánh Vietcombank trên địa bàn Đồng Nai đã giới thiệu “Chiếc xe công nghệ Apple Pay café” trong “Tuần lễ chuyển đổi số Đồng Nai năm 2023” với chủ đề “Khai thác dữ liệu số để tạo ra giá trị”; Ngày 06 – 08 tháng 10 năm 2023, Vietcombank Quảng Nam đã tổ chức gian hàng trưng bày sản phẩm và tham gia ngày hội chuyển đổi số quốc gia năm 2023.
Đảng bộ Vietcombank luôn đồng hành cùng các sự kiện chuyển đổi số của các đơn vị như: hội thảo "Chuyển đổi số để hướng tới xã hội không dùng tiền mặt” do Vụ Thanh toán - Ngân hàng Nhà nước phối hợp với báo Tuổi trẻ tổ chức vào ngày 17 tháng 06 năm 2022; sự kiện Ngày chuyển đổi số ngành Ngân hàng diễn ra ngày 04 tháng 08 năm 2022 tại Trụ sở Ngân hàng Nhà nước Việt Nam; sự kiện Ngày chuyển đổi số ngành Ngân hàng năm 2023 với chủ đề “Ứng dụng dữ liệu dân cư trong hoạt động ngân hàng - động lực thúc đẩy chuyển đổi số” do Ngân hàng Nhà nước Việt Nam tổ chức vào ngày 18 tháng 05 năm 2023; sự kiện Chuyển đổi số ngành Ngân hàng năm 2024 với chủ đề “Mở rộng kết nối và phát triển hệ sinh thái số” do Ngân hàng Nhà nước Việt Nam tổ chức vào ngày 08 tháng 05 năm 2024.
Tính kịp thời và sáng tạo của chuyển đổi số tại Vietcombank
Trong Nghị quyết số 339/NQ/ĐU “Về chuyển đổi số của Vietcombank trong bối cảnh Cách mạng công nghiệp lần thứ 4”. Đảng bộ Vietcombank đã chỉ đạo “Phải nắm bắt kịp thời, tận dụng hiệu quả các cơ hội để nâng cao năng suất lao động, gia tăng hiệu quả, tăng sức cạnh tranh của Vietcombank thông qua nghiên cứu, chuyển giao và ứng dụng mạnh mẽ các thành tựu tiên tiến của cuộc cách mạng 4.0 trong chuyển đổi số của Vietcombank”.
Thực hiện đúng chủ trương về tính chất kịp thời mà Đảng bộ đã chỉ đạo, tại ngày 01 tháng 07 năm 2024 – mốc thời gian áp dụng Quyết định số 2345/QĐ-NHNN ngày 18/12/2023 của Ngân hàng Nhà nước Việt nam về triển khai giải pháp an toàn, bảo mật trong thanh toán trực tuyến; Vietcombank đã tiên phong và là đơn vị duy nhất tích hợp hệ thống với Bộ Công an để cập nhật thông tin sinh trắc học cho Khách hàng. Ngoài hai phương thức kết nối NFC giữa căn cước công dân gắn chip với điện thoại; và cập nhật trực tiếp tại các điểm giao dịch của Vietcombank, Khách hàng chỉ cần có tài khoản định danh điện tử VNeID mức độ 2 là có thể cập nhật sinh trắc học. Giải pháp này hỗ trợ rất nhiều Khách hàng có điện thoại không hỗ trợ NFC hoặc Căn cước công dân chưa gắn chip đồng thời cũng giảm tải khối lượng khách hàng phải ra quầy để xác thực sinh trắc học.
Một ứng dụng kịp thời của chuyển đổi số trong giai đoạn gần đây mà chúng ta nên nhắc đến nữa là việc triển khai mua vàng miếng SJC trên website Vietcombank. Từ ngày 03/06/2024, Ngân hàng nhà nước đã thực hiện bán vàng trực tiếp cho 4 Ngân hàng thương mại nhà nước và trên cơ sở đó các Ngân hàng thương mại nhà nước sẽ trực tiếp bán vàng cho người dân. Mục đích là để sớm thu hẹp chênh lệch giữa giá vàng trong nước và thế giới về mức phù hợp và bền vững. Tại thời điểm triển khai, người dân đổ xô tới các điểm giao dịch bán vàng khiến tình trạng tập trung quá đông người, ảnh hưởng tới các giao dịch thông thường của Ngân hàng. Để giải quyết tình trạng này, Vietcombank đã tiên phong áp dụng triển khai tiện ích đăng ký mua vàng miếng SJC trực tuyến từ ngày 12/06/2024. Sự kiện này đã nhận được phản hồi rất tích cực từ các Khách hàng, đảm bảo tính thuận tiệ, nhanh chóng và an toàn, bảo mật cho Khách hàng.
Với truyền thống lịch sử, bản sắc văn hóa, thương hiệu, tinh thần sẵn sàng đổi mới, Đảng bộ Vietcombank cùng toàn thể cán bộ nhân viên quyết tâm đưa Vietcombank tiếp tục phát triển nhanh và bền vững, vươn ra biển lớn; thực hiện chuyển đổi số với mục tiêu trở thành Ngân hàng đứng đầu về ngân hàng số và đạt mức độ trưởng thành chuyển đổi số trong nhóm các ngân hàng dẫn dầu khu vực ASEAN.
Tài liệu tham khảo
- Quyết định 749/QĐ-TTG ngày 03/06/2020 của Thủ tướng Chính phủ phê duyệt “Chương trình chuyển đổi số quốc gia đến năm 2025, định hướng đến năm 2030”
- Nghị quyết số 339/NQ/ĐU ngày 07/11/2021 của Đảng ủy Ngân hàng TMCP Ngoại thương Việt Nam“Về chuyển đổi số của Vietcombank trong bối cảnh Cách mạng công nghiệp lần thứ 4”.
- Chuyển đổi số: Định nghĩa, vai trò và cách thực hiện hiệu quả; https://digital.fpt.com/tu-van/chuyen-doi-so.html
Nguyễn Thanh Hằng, Vietcombank Chi nhánh Tây Hà Nội