Bài dự thi Giải Búa liềm vàng Khối Doanh nghiệp Trung ương năm 2024:
"Nâng cao đạo đức cho Đảng viên trong công cuộc xây dựng Đảng hiện nay"
Tôi rất ấn tượng với những câu nói của Chủ tịch Hồ Chí Minh sinh thời đã để lại cho chúng ta về đạo đức: “Đảng ta là đạo đức, là văn minh”, “Người có tài mà không có đức là người vô dụng, có đức mà không có tài thì làm việc gì cũng khó”... Thực sự, đạo đức đóng vai trò vô cùng quan trọng đối với mỗi Đảng viên nói riêng, đối với mỗi con người nói chung.
Giám đốc Agribank Chi nhánh tỉnh Hải Dương nhận Danh hiệu thi đua, hình thức khen thưởng cấp nhà nước, cấp ngành năm 2024. |
Là một Đảng viên Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn Việt Nam (Agribank) tỉnh Hải Dương, tôi càng thấm thía tầm quan trong của đạo đức trong gian đoạn hiện nay. Trong suốt quá trình lãnh đạo cách mạng, Đảng ta và Chủ tịch Hồ Chí Minh rất coi trọng công tác giáo dục, rèn luyện đạo đức cho cán bộ, đảng viên. Tuy vậy, vấn đề đạo đức trong xây dựng Đảng lại chưa được đặt xứng tầm với các nội dung khác. Bên cạnh đó, tình trạng suy thoái về đạo đức, lối sống của một bộ phận không nhỏ cán bộ, Đảng viên và nhiều tầng lớp trong xã hội, nhất là lớp trẻ đang là vấn đề nhức nhối trong đời sống hiện nay.
Ngân hàng là ngành kinh doanh đặc biệt, nhạy cảm, gắn chặt với tiền, và luôn đối mặt với nhiều rủi ro. Trong các vấn đề rủi ro, dường như rủi ro đạo đức đang là nguy cơ ngày càng lớn đối với ngân hàng.
Khi nhắc tới rủi ro đạo đức trong ngành ngân hàng, tín dụng là bộ phận hay được nhắc tới nhất. Đây là những cán bộ trực tiếp làm việc với khách hàng, thẩm định hồ sơ, ra phán quyết tín dụng. Điều này có thể chứng minh khi những thông tin khởi tố các cán bộ quản lý, cán bộ tín dụng các ngân hàng liên tục trên các mặt báo vì những hành vi sai phạm của mình. Các hành vi phổ biến như thiếu trách nhiệm trong thẩm định, cấu kết với khách hàng, ăn chia hoa hồng trên số tiền vay được, liên kết với nhau để vay mượn lòng vòng, thậm chí là vay ké của khách hàng…
Trên lý thuyết, rủi ro đạo đức gồm rủi ro đạo đức của nhân viên và cả rủi ro đạo đức của khách hàng. Không loại trừ có những khách hàng xấu cố tình lừa đảo, làm giả giấy tờ để lừa đảo ngân hàng. Những vụ lừa đảo rất nghiêm trọng như Huỳnh Thị Huyền Như lừa đảo trong lĩnh vực ngân hàng gây thiệt hại lên đến hàng ngàn tỷ. Rõ ràng, trong nhiều vụ lừa đảo, đồng thời khởi tố bị can đối với kẻ lừa đảo là khởi tố đối với các nhân viên ngân hàng. Đây chính là dấu hiệu cấu kết, liên minh là có, rủi ro đạo đức của khách hàng và của nhân viên là đi liền với nhau.
Tuy nhiên, các rủi ro đạo đức không chỉ xảy ra với cán bộ tín dụng mà có thể ở các bộ phận nghiệp vụ khác của ngân hàng, thậm chí là giao dịch viên, thủ quỹ. Các hình thức quen thuộc vẫn là lập khống, tất toán khống sổ tiết kiệm của khách hàng, cạo sửa sổ tiết kiệm, cầm cố khống các giấy tờ giả.
Đó là các trường hợp đã thành vụ án và đã được đưa lên các mặt báo chí để cảnh tỉnh người dân nói chung, cán bộ ngân hàng khác nói riêng. Tuy nhiên còn rất nhiều các trường hợp cán bộ ngân hàng khác dính vào cá độ bóng đá, chơi cờ bạc, dính vào các tệ nạn như ma túy, nghiện hút, ăn cắp, ăn trộm… Nhất là đối với các cán bộ có tuổi đời trẻ, thời gian công tác tại ngân hàng ngắn. Đây là lực lượng tương lai của ngân hàng, vậy mà do tư tưởng lệch lạc, đạo đức suy đồi đã làm ảnh hưởng nghiêm trọng đến hoạt động kinh doanh của ngân hàng nói riêng, với xã hội nói chung.
Xây dựng Đảng về đạo đức thực chất là xây dựng văn hóa Đảng, xây dựng con người mới xã hội chủ nghĩa, xây dựng đội ngũ cán bộ, Đảng viên có đủ phẩm chất, năng lực đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ cách mạng. Đó vừa là phương diện hợp thành của nội dung xây dựng Đảng, vừa là nhân tố đảm bảo thành công cho xây dựng Đảng về chính trị, tư tưởng và tổ chức. Bởi lẽ, cán bộ, Đảng viên có đạo đức trong sáng thì chính trị, tư tưởng sẽ trong sáng, tổ chức sẽ đoàn kết, vững mạnh, năng lực lãnh đạo, sức chiến đấu của Đảng được khẳng định trong thực tiễn.
Để tăng cường giáo dục và rèn luyện, nâng cao đạo đức cách mạng cho đội ngũ cán bộ, đảng viên Agribank theo tư tưởng Hồ Chí Minh góp phần nâng cao năng lực lãnh đạo, xây dựng Đảng bộ ngày càng trong sạch, vững mạnh, nhằm hoàn thành thắng lợi mục tiêu Nghị quyết Đại hội Đảng bộ Agribank lần thứ X, nhiệm kỳ 2020 - 2025 đã đề ra: “Phát huy vai trò lãnh đạo, xây dựng Đảng bộ trong sạch, vững mạnh, toàn diện; đổi mới sáng tạo, tiếp tục xây dựng Agribank hiện đại và hội nhập, tập trung đầu tư, ứng dụng công nghệ hiện đại gắn với đổi mới mô hình tổ chức hướng tới ngân hàng số; chuyển đổi thành ngân hàng thương mại cổ phần; phấn đấu đứng trong Top 100 ngân hàng lớn nhất khu vực châu Á về quy mô tài sản; hoạt động an toàn, hiệu quả; giữ vững vị trí chủ lực trên thị trường tài chính nông nghiệp, nông thôn”, trong thời gian tới, Đảng bộ Agribank cần có các giải pháp nâng cao đạo đức cho cán bộ, đảng viên, cụ thể:
Một là, trung thành, kiên định: Trung thành được hiểu là trước sau như một, giữ trọn niềm tin, tình nghĩa, tình cảm một cách chân thực, thực sự, không thêm bớt, thay đổi đối với ai hay cái gì. Như vậy, trung thành có hai nghĩa chính gắn bó mật thiết với nhau: một lòng một dạ (không thay lòng đổi dạ) và chân thực. Chỉ có một vế một lòng một dạ mà không chân thực thì không thể gọi là trung thành; ngược lại chỉ có chân thực mà không trước sau như một cũng không thể coi là trung thành. Với bất kỳ ai, Tổ quốc cũng là duy nhất nên người cộng sản chân chính phải trung thành với Tổ quốc. Hiện nay, hình thức chống phá của các thế lực thù địch rất đa dạng. Đó không chỉ là sự xâm phạm về lãnh thổ, mà còn là chiến lược, âm mưu “diễn biến hòa bình” dưới nhiều hình thức tinh vi, từng bước “xâm lăng” về kinh tế, văn hóa, tư tưởng. Vì thế, khi xây dựng và thực hiện đường lối, người đảng viên phải đặt lợi ích quốc gia - dân tộc lên trên hết, trước hết, cẩn trọng lựa chọn phương án an toàn, hiệu quả và có lợi nhất cho đất nước. Bản thân mỗi người cán bộ, đảng viên phải có tinh thần dân tộc, giàu khát vọng cống hiến, đóng góp thiết thực vào chiến lược phát triển đất nước phồn vinh, hạnh phúc. Trong giai đoạn mới, nói cán bộ, đảng viên trung thành là phải một lòng một dạ, thật sự trung thành với chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, trọn đời vì dân tộc và Tổ quốc, vì dân, vì Đảng, vì giai cấp và vì công cuộc đổi mới. Đảng viên phải thực hiện đúng những gì đã hứa trước đảng kỳ khi vào Đảng và các nghị quyết, chỉ thị, quy định của Đảng hiện nay. Cán bộ thì phải thi hành nghiêm các quy định trong Luật Cán bộ, công chức và những văn bản liên quan tới cán bộ, công chức. Một người vừa là cán bộ, vừa là đảng viên thì phải thực hiện tốt cả hai vai.
Kiên định được hiểu là vững vàng, không dao động, ngả nghiêng, lung lay trước mọi sóng gió thử thách, gian khổ, khó khăn, trở lực. Kiên định thường liên quan tới ý chí, ý định, thái độ, lập trường, tư tưởng, v.v.. Ta thường nói thái độ kiên định, lập trường kiên định; kiên định ý chí, kiên định mục tiêu và con đường đã chọn, v.v.. Kiên định không đồng nghĩa với bảo thủ, rập khuôn, máy móc, giáo điều, khư khư giữ nếp cũ, “tin một cách mù quáng từng câu một trong sách”. Khi nhận thức thấu đáo giá trị, ý nghĩa ý định mình đưa ra, mục đích việc mình làm, con đường mình đi, v.v.. thì dù khó khăn, gian khổ, trở lực đến mấy cũng phải giữ vững ý chí, kiên định lập trường. Chủ tịch Hồ Chí Minh từng phê bình sự thiếu kiên định, một trong những biểu hiện của bệnh “cá nhân”: “Nghe những lời bình luận không đúng, cũng làm thinh, không biện bác. Thậm chí nghe những lời phản cách mạng cũng không báo cáo cho cấp trên biết. Ai nói sao, ai làm gì cũng mặc kệ”. Để làm rõ hơn kiên định đối lập với giữ nếp cũ một cách bảo thủ, Hồ Chí Minh viết: “Xã hội bây giờ ngày một phát triển. Tư tưởng hành động cũng phát triển. Nếu cứ giữ lấy cái kẹp giấy cũ không thay đổi là không đi đến đâu cả”. Người phân tích rõ hơn cách hiểu kiên định chủ trương, đường lối của Đảng là phải phù hợp với tình hình khách quan: “Phải biết rằng tình hình khách quan thay đổi hàng giờ hàng phút, một chủ trương của ta hôm nay đúng, hôm sau đã không hợp thời, nếu ta không tỉnh táo kiểm điểm những tư tưởng hành vi của ta để bỏ đi những cái quá thời, sai hỏng, nhất định ta sẽ không theo kịp tình thế, ta sẽ bị bỏ rơi, bị các bạn tỉnh táo nhanh nhẹn hơn vượt đi trước”. Tình hình khách quan cần được hiểu sâu rộng đó là thực tiễn, xu thế đổi mới của nước ta và diễn biến của thời đại, là hơi thở của cuộc sống, đặc biệt là tâm tư, nguyện vọng và đòi hỏi của người dân. Chủ tịch Hồ Chí Minh từng nói: “Thế giới ngày ngày đổi mới, nhân dân ta ngày càng tiến bộ, cho nên chúng ta phải tiếp tục học và hành để tiến bộ kịp nhân dân”. Hiện nay, tình hình thế giới diễn biến phức tạp, khó lường. Các thế lực phản động, thù địch, cơ hội dùng nhiều âm mưu, thủ đoạn thâm độc muốn xóa bỏ nền tảng tư tưởng của Đảng, hạ bệ “thần tượng Hồ Chí Minh”, hướng chúng ta đi theo một con đường khác. Trong bối cảnh đó, cán bộ, đảng viên phải tuyệt đối kiên định vững vàng, không được “phai nhạt lý tưởng cách mạng; dao động, giảm sút niềm tin vào mục tiêu độc lập dân tộc và chủ nghĩa xã hội; hoài nghi, thiếu tin tưởng vào chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh”; không được xa rời tôn chỉ, mục đích của Đảng, phụ họa theo những quan điểm lệch lạc, sai trái, thấy đúng không bảo vệ, thấy sai không đấu tranh.
Hai là, vì nước, vì dân: Chủ tịch Hồ Chí Minh từng nói “Không gì có thể ngăn cản mặt trời mọc. Không ai có thể đi ngược lại ý nguyện của nhân dân”. “Vì nhân dân quên mình” là bản chất khoa học, nhân văn của Đảng. Đội ngũ cán bộ, đảng viên phải biết vì dân; bởi vì, đó không chỉ là lý tưởng cao cả của Đảng, mà còn là sự báo đáp công ơn trời biển của nhân dân khi đã hết lòng che chở, đùm bọc, ủng hộ, giúp đỡ, tin tưởng vào Đảng trong gần một thế kỷ qua. Thực tế chứng minh, Đảng chỉ có một cách để được dân tin, dân phục, dân yêu là phải thực sự gần dân, trọng dân, thương dân và vì dân bằng những việc làm thiết thực. Khi nắm trong tay quyền lực, đội ngũ cán bộ, đảng viên phải ý thức rõ rằng, quyền lực đó thực chất là quyền lực của nhân dân, do nhân dân ủy thác để phục vụ nhân dân. Vì thế, khi giải quyết công việc, đội ngũ cán bộ, đảng viên phải luôn chu đáo, nhiệt tình, đặt mình vào vị trí của nhân dân, tuyệt đối không được hách dịch, gây phiền hà, sách nhiễu hay vô cảm, thờ ơ trước mong muốn, quyền lợi chính đáng, hợp pháp của nhân dân. Với tinh thần vì dân, nếu thấy chủ trương, chính sách nào chưa hợp lý thì cán bộ, đảng viên phải đứng về phía nhân dân mà kiến nghị cấp trên sửa đổi. Do thực tiễn cuộc sống luôn phong phú hơn lý luận, sự vận dụng chủ trương, chính sách cũng không được cứng nhắc, rập khuôn, máy móc, nên khi lựa chọn phương án giải quyết, người cán bộ, đảng viên phải luôn tự đặt cho mình câu hỏi: Phương án nào bảo đảm tối đa lợi ích của nhân dân? Cán bộ phải luôn lắng nghe, sẵn sàng đối thoại với nhân dân, chắt lọc từ đó những điều hợp lý để chỉnh sửa chính sách và cách thức thực hiện. Dân chủ là động lực và mục tiêu của sự nghiệp đổi mới, nên sự tôn trọng quyền làm chủ của nhân dân phải được “hóa thân” vào quy trình và nội dung tạo lập chủ trương, chính sách, công tác tổ chức thực hiện và đặc biệt là trong công tác cán bộ. Người đảng viên ở vị trí lãnh đạo cần phải loại bỏ căn bệnh “hẹp hòi” và “kiêu ngạo” để quy tụ, sử dụng nhân tài. Đội ngũ cán bộ, đảng viên phải chịu trách nhiệm trước nhân dân về những quyết định, hành động của mình, và nếu mắc sai lầm thì phải thành thực nhận lỗi và tự giác sửa chữa. Trước đây cũng như hiện nay, chuẩn mực đạo đức vì nước, vì dân là không thay đổi, nhưng giá trị có bổ sung. Nước và dân là mục đích, đối tượng phục vụ của cán bộ, đảng viên, mà quan trọng nhất là phải đặt lợi ích của nước, của dân lên trên hết, trước hết. Việc gì lợi cho dân, cho nước, dù nhỏ mấy, cũng phải hết sức làm; việc gì hại cho dân, cho nước, dù nhỏ mấy, cũng phải hết sức tránh. Vì nước và vì dân hòa quyện vào nhau, bởi “dân là dân nước, nước là nước dân”, dân có giàu thì nước mới mạnh, nước có mạnh thì dân mới giàu, tất cả vì mục tiêu “dân giàu, nước mạnh, dân chủ, công bằng, văn minh”.
Agribank Chi nhánh tỉnh Hải Dương trao tặng kinh phí an sinh xã hội tại xã Yên Sơn, Ngọc Đào, huyện Hà Quảng, tỉnh Cao Bằng. |
Ba là, nêu cao tinh thần trách nhiệm trong thực hiện nhiệm vụ được giao: Ngày nay, cán bộ, đảng viên có điều kiện tiếp nhận tri thức cao hơn, có tư duy khoa học và quyết đoán, dám nghĩ, dám làm, dám chịu trách nhiệm. Vì vậy, phải thường xuyên nêu cao tính chủ động, sáng tạo, hết lòng, hết sức hoàn thành công việc, nhiệm vụ được giao. Để thực hiện được điều này, đòi hỏi mỗi cán bộ, đảng viên phải biết chủ động, tích cực, sáng tạo trong thực hiện nhiệm vụ, làm việc có chương trình, kế hoạch, khoa học, nền nếp, sao cho công việc có kết quả cao nhất; phải có tính tự trọng cao, làm việc với tinh thần, trách nhiệm cao, công tâm, khách quan, vì lợi ích chung của cơ quan, đơn vị, tập thể và nhân dân, vì uy tín, danh dự của Đảng, Chính phủ, của cơ quan, đơn vị và bản thân; phải biết tự giải quyết trong mọi công việc; khi mắc phải thiếu sót, khuyết điểm phải tự giác nhận trách nhiệm cá nhân, xác định rõ nguyên nhân để có biện pháp sửa chữa, khắc phục, không tranh công, đổ lỗi cho khách quan, cho người khác; phải tự tin, tự giác, năng động, sáng tạo trong thực hiện nhiệm vụ được giao với ý thức trách nhiệm cao nhất. Đất nước ta đang trong quá trình đổi mới và hội nhập sâu rộng với thế giới, đây là một cuộc vận động cách mạng toàn diện và sâu sắc, là chặng đường khó khăn, vừa làm vừa rút kinh nghiệm, chưa có mô hình định sẵn. Trong khi đó, thế giới đang có những chuyển biến mạnh mẽ với nhiều diễn biến phức tạp, khó lường. Cuộc Cách mạng công nghiệp lần thứ tư với những thành tựu mang tính đột phá chưa từng có trong lịch sử, tạo ra những khả năng hoàn toàn mới, tác động sâu sắc đến mọi mặt, mọi lĩnh vực trong đời sống xã hội. Trước yêu cầu đó, nếu cán bộ, đảng viên không có trình độ nhận thức, kiến thức nhất định về các mặt văn hóa, khoa học kỹ thuật, quản lý kinh tế, pháp luật… thì không thể có đủ năng lực để thực hiện tốt nhiệm vụ được giao, thậm chí còn phạm những sai lầm, khuyết điểm. Chủ tịch Hồ Chí Minh từng nhắc nhở: "Mỗi đảng viên và cán bộ phải thật sự thấm nhuần đạo đức cách mạng, thật sự cần, kiệm, liêm, chính, chí công vô tư… phải xứng đáng là người lãnh đạo, người đầy tớ trung thành của nhân dân". Làm theo chỉ dẫn của Người trong tình hình hiện nay, đòi hỏi người cán bộ, đảng viên phải luôn thực hiện tốt việc tự phê bình trong thực hiện chức trách, nhiệm vụ, có tinh thần cầu thị, tiếp thu ý kiến đóng góp phê bình của đồng nghiệp đối với công việc mình được giao; phải chủ động nêu cao ý thức, trách nhiệm trong thực hiện nhiệm vụ, thường xuyên soát xét, kiểm tra tiến độ các công việc mình đảm nhiệm, để có biện pháp triển khai tốt các nhiệm vụ, công việc, phần việc được giao. Trong tình hình mới, cấp ủy, tổ chức đảng các cấp phải chủ động phát hiện, ngăn chặn, đẩy lùi mọi dấu hiệu, biểu hiện sự suy thoái về tư tưởng, chính trị, đạo đức, lối sống trong cán bộ, đảng viên. Kiên quyết đưa ra khỏi bộ máy cơ quan Đảng, Nhà nước những người thoái hoá, biến chất.
Bốn là, cần, kiệm, liêm, chính, chí công vô tư: Dù Bác đã đi xa nhưng những điều Bác nói, những việc Bác làm và tư tưởng của Bác vẫn luôn là kim chỉ nam cho lớp lớp cán bộ, Đảng viên học tập và noi theo. Cần, kiệm, liêm, chính là bốn đức tính tất yếu mà mỗi cán bộ, Đảng viên phải có và thường xuyên rèn luyện để xứng đáng với trọng trách và tín nhiệm của Đảng, Nhà nước, niềm tin yêu của quần chúng nhân dân. Bên cạnh nhiều tấm gương tập thể và cá nhân điển hình trong việc học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh thì vẫn còn một bộ phận cán bộ, công chức, viên chức đang dần suy thoái tư tưởng chính trị, đạo đức lối sống. Để kiện toàn bộ máy nhà nước và làm trong sạch đội ngũ Đảng viên, Đảng và nhà nước đã có nhiều Chỉ thị nhằm thực hiện di huấn của Bác về thực hành cần kiệm liêm chính, chí công vô tư.
Trong đó, phải tập trung vào các mục tiêu: Thứ nhất, cần nâng cao nhận thức của "đầu não" các cấp uỷ Đảng, chính quyền và các bộ ban ngành về thấm nhuần tư tưởng của Bác và tầm quan trọng của việc thường xuyên rèn luyện đạo đức cách mạng trong toàn hệ thống chính trị.
Thứ hai, tiếp tục thực hiện và đẩy mạnh tuyên truyền việc thực hành cần, kiệm, liêm, chính, chí công vô tư, sống, học tập và làm theo tư tưởng đạo đức Hồ Chí Minh từ cấp lãnh đạo tới các cán bộ, công chức, đảng viên. Nâng cao trách nhiệm và phat huy vai trò gương mẫu đi đầu trong thực hành của đội ngũ cán bộ, đảng viên nói chung, đặc biệt là phải tự giác, trong sạch từ đội ngũ cán bộ, lãnh đạo, người đứng đầu của mỗi địa phương, cơ quan, đơn vị, tổ chức. Chức vụ càng cao, trọng trách càng lớn thì càng phải giữ phẩm chất, đạo đức tốt, gương mẫu rèn luyện đạo đức cách mạng, cần kiệm liêm chính, chí công vô tư, trong sạch cả về đời tư lẫn công việc.
Thứ ba, vận dụng, phát huy vài trò của nhân dân, tạo cơ chế pháp lý công khai, minh bạch và hiệu quả để nhân dân giám sát cán bộ, đảng viên trong việc thực hiện công vụ. Dựa vào nhân dân để phát hiện, sửa chữa, chấn chỉnh cán bộ, đảng viên, kiên quyết đưa khỏi Đảng, miễn nhiệm, bài trừ, thau thế các cán bộ, công chức suy thoái, bất liêm, bất chính, tư lợi cá nhân, tham ô, tham nhũng,... làm mất uy tín của Nhà nước và của Đảng.
Bên cạnh đó, không phải chỉ có đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức, Đảng viên mà toàn thể nhân dân cả nước cũng đều nên học tập và làm theo tấm gương đạo đức của Chủ tịch Hồ Chí Minh. Nếu mỗi người dân đều là công dân tốt thì đất nước ta sẽ thực sự vững mạnh!
Năm là, trung thực, dũng cảm: Bản chất của người cán bộ cách mạng là sự ngay thẳng, là đối lập với thói giả dối, đạo đức giả. Đây là chuẩn mực rất quan trọng của người cán bộ, đảng viên hiện nay; bởi vì, biểu hiện thiếu trung thực của một bộ phận cán bộ, đảng viên đang diễn biến rất đa dạng. Đó là sự không trung thực trong kê khai tài sản, trong báo cáo thành tích, che đậy khuyết điểm, “tranh công, đổ tội”,...
Thực tế cho thấy, xây dựng lòng tin rất khó, nhưng đánh mất nó thì rất dễ. Sự thiếu trung thực của một bộ phận cán bộ, đảng viên làm tổn hại đến niềm tin của nhân dân vào đội ngũ cán bộ, đảng viên và tổ chức đảng. Là những người hoạt động chính trị, vị thế lãnh đạo và lương tâm người cộng sản đòi hỏi mỗi cán bộ, đảng viên phải trung thực trong suy nghĩ và lời nói; minh bạch trong việc làm; thẳng thắn, nhưng chân thành trong quan hệ với đồng chí, đồng nghiệp, cấp dưới và nhân dân; có thái độ, chính kiến rõ ràng; tự giác thừa nhận những khuyết điểm, những hạn chế của bản thân. Đặc biệt, người trung thực phải sống bằng lao động, cống hiến và thu nhập hợp pháp. Họ cần “làm cho tốt” công việc của mình với tất cả tinh thần tự giác và lương tâm nghề nghiệp, chứ không phải là “làm cho có”, cốt để đối phó với công tác thanh tra, kiểm tra hay phục vụ cho việc bình xét thi đua. Người trung thực có lòng tự trọng, tự giác cao độ. Đây là yêu cầu rất cần thiết với đội ngũ cán bộ, nhất là cán bộ lãnh đạo, quản lý; bởi vì, họ thường xuyên phải đối mặt với những cám dỗ mà không phải lúc nào tổ chức cũng có thể theo sát được. Vì thế, phẩm chất trung thực, đề cao danh dự và lòng tự trọng sẽ giúp người cán bộ, đảng viên có đủ bản lĩnh chối từ những việc làm phi pháp, gây hại cho lợi ích chung và tới sinh mệnh chính trị của chính bản thân. Việc lãnh đạo công cuộc đổi mới đòi hỏi ở đội ngũ cán bộ, đảng viên phải từ bỏ những “lối mòn”, bảo thủ để có tư duy đổi mới. Do đó, đội ngũ cán bộ, đảng viên cần có sự dũng cảm, bản lĩnh để dám bứt phá khỏi cái cũ kỹ, vươn tới cái mới, tiến bộ để mở đường cho quá trình phát triển.
Cuộc đấu tranh phòng, chống tham nhũng, tiêu cực là cuộc đấu tranh chống những kẻ có chức, có quyền, nắm trong tay quyền lực, chi phối sinh mệnh chính trị của nhiều người, quyết định nhiều việc, nhưng đã thoái hóa, biến chất, nên tất yếu đòi hỏi sự dũng cảm. Nếu cán bộ, đảng viên không vi phạm pháp luật, nhưng cũng không có thái độ dũng cảm phê phán đối với các hành vi bất lương, sai trái, thì đó cũng là biểu hiện của sự bạc nhược, trái với tinh thần cách mạng và bản tính công bằng, chính trực của người cộng sản.
Sáu là, chú trọng xây dựng đoàn kết trong Đảng: Sinh thời, Chủ tịch Hồ Chí Minh luôn chú trọng xây dựng đoàn kết trong Đảng. Xuất phát từ ý thức đầy đủ về sức mạnh đại đoàn kết và vai trò, vị trí của Đảng đối với sự nghiệp cách mạng, Chủ tịch Hồ Chí Minh luôn đề cao vai trò của đoàn kết. Theo Người, đoàn kết giúp thống nhất ý chí, hành động và lực lượng để tồn tại và phát triển. Lịch sử Đảng Cộng sản Việt Nam đã chứng minh: Đầu thế kỷ XX ở Việt Nam xuất hiện nhiều tổ chức đảng phái, hội kín với mục đích giành độc lập cho dân tộc. Tuy nhiên, chỉ Đảng Cộng sản Việt Nam do Chủ tịch Hồ Chí Minh sáng lập với chủ trương đoàn kết: đoàn kết trong Đảng, đoàn kết dân tộc và đoàn kết quốc tế mới vượt qua sự tàn ác, khủng bố dã man của kẻ thù để trở thành Đảng cầm quyền. Lịch sử nhân loại thập kỷ 80 của thế kỷ XX cũng đã cho thấy: sự sụp đổ mô hình chủ nghĩa xã hội Đông Âu và Liên Xô có cội nguồn từ sự chia rẽ nội bộ các Đảng Cộng sản. Thực tế đã chứng minh sự đoàn kết trong Đảng là nhân tố đảm bảo cho sự sống còn của Đảng, là vấn đề cốt tử của Đảng. Trước hết, tăng cường công tác giáo dục chính trị tư tưởng, làm cho mỗi cán bộ, đảng viên có ý thức giữ gìn sự đoàn kết thống nhất trong Đảng. Phải thực hành dân chủ rộng rãi, thường xuyên để tất cả đảng viên bày tỏ hết ý kiến của mình; phải nghiêm chỉnh tự phê bình và phê bình, trên cơ sở “tình đồng chí yêu thương lẫn nhau”… Đó chính là “cách tốt nhất để củng cố và phát triển sự đoàn kết và thống nhất của Đảng” như lời Người dặn trong Di chúc. Thực hiện sự đoàn kết trên cơ sở tuân thủ lý tưởng của Chủ nghĩa Mác - Lênin, cương lĩnh chính trị, đường lối quan điểm của Đảng. Phải tăng cường công tác kiểm tra, giám sát, phát hiện sớm và giải quyết dứt điểm những hiện tượng gây mất đoàn kết trong nội bộ Đảng. Phải củng cố kiện toàn tổ chức Đảng, kiên quyết đấu tranh chống chủ nghĩa cá nhân, tư tưởng cục bộ, địa vị trong đội ngũ cán bộ, đảng viên, đồng thời chú ý vai trò của người đứng đầu. Người đứng đầu phải là hạt nhân, trung tâm đoàn kết, có uy tín để quy tụ cán bộ và có đủ năng lực giải quyết những mâu thuẫn nảy sinh. Học tập và làm theo tư tưởng Hồ Chí Minh về đoàn kết trong Đảng, mỗi cán bộ, đảng viên phải hiểu rõ sức mạnh của đoàn kết, thấm nhuần tư tưởng của Bác về sự cần thiết phải đoàn kết, thống nhất, đồng thời thực hành đoàn kết trong mỗi chi bộ, cơ quan, đơn vị.
“Đoàn kết, đoàn kết, đại đoàn kết. Thành công, thành công, đại thành công” là bí quyết tồn tại, chân lý vĩnh hằng, nguyên nhân thắng lợi của Đảng ta và dân tộc ta. Để tiếp tục vững bước trên con đường xây dựng chủ nghĩa xã hội, chúng ta phải luôn ghi nhớ và thực hành lời dạy của Chủ tịch Hồ Chí Minh về đoàn kết để tạo nên sức mạnh xây dựng và phát triển đất nước ngày càng phồn vinh, hạnh phúc.
Bảy là, tiên phong, gương mẫu: Thực tế chứng minh, sự thành công của Đảng và lòng tin của nhân dân vào Đảng phụ thuộc chủ yếu vào hai yếu tố: Khả năng tạo lập chủ trương, đường lối và mức độ tiên phong, gương mẫu của đội ngũ cán bộ, đảng viên. Đó không chỉ là yêu cầu, trách nhiệm, mà còn là chuẩn mực, phẩm chất không thể thiếu của mỗi người cán bộ, đảng viên. Trong điều kiện cách mạng hiện nay, tính tiên phong, gương mẫu của người cán bộ, đảng viên thể hiện ở những điều cơ bản sau: Đó là sự tiên phong về lý luận, có năng lực dự báo tốt, bản lĩnh chính trị vững vàng để thực hiện vai trò là lực lượng lãnh đạo. Đó là sự nêu gương về đạo đức, lối sống, không sa vào chủ nghĩa cá nhân, không quan liêu, tham nhũng, lãng phí; không bị chi phối bởi “lợi ích nhóm”, không để người nhà, người thân lợi dụng vị trí công tác để “trục lợi”. Họ phải luôn nêu gương trong việc “nói đi đôi với làm”; đi đầu, gương mẫu về phong cách làm việc dân chủ, sâu sát cơ sở, thường xuyên lắng nghe, đối thoại với nhân dân và giải quyết kịp thời những kiến nghị chính đáng, hợp pháp của nhân dân, luôn lấy lợi ích của nhân dân làm mục tiêu phấn đấu. Đó còn là trách nhiệm tiên phong trong cuộc đấu tranh phòng, chống tham nhũng, tiêu cực. Như vậy, người cán bộ, đảng viên phải có trách nhiệm nêu gương từ việc lớn đến việc nhỏ, trong cả lĩnh vực công tác và sinh hoạt đời thường.
Hành động tiên phong, gương mẫu là hệ quả tổng hợp của nhiều yếu tố, của quá trình tu dưỡng, rèn luyện và sự tự ý thức về tính tiên phong gương mẫu của mỗi người đảng viên; đồng thời là sự giáo dục, kiểm tra, giám sát của các tổ chức, các lực lượng và nhân dân. Vì vậy, để phát huy hành động gương mẫu của người đảng viên phải khơi dậy, củng cố, phát huy sự tự tu dưỡng, rèn luyện, sự tự ý thức về tính tiên phong trong mỗi người đảng viên; đồng thời, phải phát huy vai trò của các thiết chế chính trị, văn hóa, xã hội, tạo dựng sức mạnh tổng hợp, môi trường lành mạnh để nuôi dưỡng, phát huy hành động tiên phong, gương mẫu của người đảng viên.
Từ thực tiễn của ngành ngân hàng, việc rèn luyện đạo đức đối với cán bộ ngân hàng phải là công việc thường xuyên, liên tục, là ý thức tự rèn luyện, tu dưỡng của từng cán bộ. Các cán bộ ngân hàng cần phải là những con người phát triển toàn diện cả tài và đức. Chủ tịch Hồ Chí Minh luôn lưu ý, nhắc nhở chúng ta phải coi trọng cả tài và đức nhưng phải lấy đức làm gốc. Bởi lẽ tài năng chỉ có thể phát triển lâu bền trên nền tảng của đạo đức và tài năng chỉ có thể hướng thiện trên gốc của đạo đức.
Nguyễn Cao Sơn - Agribank Chi nhánh tỉnh Hải Dương