"Chủ nghĩa cá nhân" - Căn bệnh nan y cần đấu tranh phòng, chống trong xây dựng Đảng hiện nay

Đấu tranh phòng, chống và quét sạch chủ nghĩa cá nhân trong xây dựng Đảng hiện nay là biện pháp cơ bản, chủ yếu góp phần tích cực nhằm thực hiện thắng lợi những nội dung cơ bản về công tác xây dựng Đảng, thiết thực góp phần xây dựng thành công chủ nghĩa xã hội và bảo vệ vững chắc Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa. Đấu tranh phòng, chống chủ nghĩa cá nhân không chỉ là niềm hy vọng và hoài bão của đội ngũ cán bộ, đảng viên trong Đảng, đó còn là một nhiệm vụ, yêu cầu bức thiết của công cuộc xây dựng và chỉnh đốn Đảng, để Đảng ta luôn trong sạch vững mạnh, là người đầy tớ trung thành, tin cậy của nhân dân.

Sinh thời, Chủ tịch Hồ Chí Minh - Người sáng lập, lãnh đạo và rèn luyện Đảng ta, luôn quan tâm giáo dục cho cán bộ, đảng viên tinh thần đấu tranh chống chủ nghĩa cá nhân, trong bài viết “Nâng cao đạo đức cách mạng, quét sạch chủ nghĩa cá nhân”, Người đã nghiêm khắc phê phán biểu hiện chủ nghĩa cá nhân ở một số cán bộ, đảng viên. Họ mang nặng chủ nghĩa cá nhân, việc gì cũng nghĩ tới lợi ích của riêng mình trước hết. Họ không lo “mình vì mọi người” mà chỉ muốn “mọi người vì mình”, do cá nhân chủ nghĩa mà ngại gian khổ, khó khăn, sa vào tham ô, hủ hoá, lãng phí, xa hoa. Họ tham danh, trục lợi, thích địa vị quyền hành, tự cao tự đại, coi thường tập thể, xem khinh quần chúng, độc đoán chuyên quyền. Họ xa rời quần chúng, xa rời thực tế, mắc bệnh quan liêu mệnh lệnh. Sự phê phán đó của Người cho tới ngày nay vẫn giữ nguyên giá trị, mang tính thời sự cao và có ý nghĩa giáo dục đạo đức, lối sống sâu sắc cho cán bộ, đảng viên và nhân dân ta, đặc biệt trong công tác xây dựng, chỉnh đốn Đảng hiện nay.

Người chỉ rõ rằng, “phải thực hành phê bình và tự phê bình nghiêm chỉnh trong Đảng”, và “phải hoan nghênh khuyến khích quần chúng thật thà phê bình cán bộ, đảng viên”, Hồ Chí Minh coi đó là phương thuốc đặc hiệu để chữa bệnh “cá nhân chủ nghĩa”, thiết thực giúp tất cả các cán bộ, đảng viên đều tiến bộ, góp sức nhiều hơn cho sự nghiệp cách mạng. Cũng theo Người, cùng với tinh thần phê và tự phê một cách chân thành trên cơ sở của tình đồng chí thương yêu lẫn nhau, để xây dựng một Đảng chân chính, chắc chắn mạnh khoẻ, thì “chế độ sinh hoạt của chi bộ phải nghiêm túc. Kỷ luật của Đảng phải nghiêm minh. Công tác kiểm tra của Đảng phải chặt chẽ”[1].

Nước ta đang trong thời kỳ đổi mới, đẩy mạnh công nghiệp hoá, hiện đại hoá đất nước vì mục tiêu dân giàu, nước mạnh, dân chủ, công bằng, văn minh, bên cạnh đa số cán bộ, đảng viên của Đảng luôn luôn có phẩm chất chính trị tốt, bản lĩnh chính trị vững vàng, đạo đức, lối sống cách mạng trong sáng, lành mạnh, vẫn còn một bộ phận không nhỏ cán bộ, đảng viên, mang nặng chủ nghĩa cá nhân. Từ sự nhận định, đánh giá đúng đắn, sâu sắc tác hại và tính chất nguy hiểm của chủ nghĩa cá nhân đối với cách mạng nước ta, Văn kiện Đại hội lần thứ XIII của Đảng Cộng sản Việt Nam rất coi trọng công tác xây dựng, chỉnh đốn Đảng, nâng cao năng lực lãnh đạo, sức chiến đấu của Đảng và đã nhấn mạnh:“Nghiên cứu, bổ sung, hoàn thiện các chuẩn mực đạo đức cách mạng phù hợp với điều kiện mới và truyền thống văn hóa tốt đẹp của dân tộc để làm cơ sở cho cán bộ, đảng viên tự giác tu dưỡng, rèn luyện, tự điều chỉnh hành vi ứng xử trong công việc hằng ngày. Đẩy mạnh giáo dục đạo đức cách mạng, làm cho mỗi cán bộ, đảng viên thấy rõ bổn phận và trách nhiệm của mình, luôn luôn vững vàng trước mọi khó khăn, thách thức và không bị cám dỗ bởi vật chất, tiền tài, danh vọng; đấu tranh có hiệu quả với mọi biểu hiện của chủ nghĩa cá nhân, bệnh quan liêu, cơ hội, cục bộ, bè phái, mất đoàn kết nội bộ”[2]. Nghị quyết Trung ương 4 khoá XIII đã bàn và quyết nghị về công tác xây dựng Đảng vừa cơ bản, lâu dài vừa tập trung trọng tâm, cấp bách và hợp lòng dân. Trong đó, mở rộng phạm vi không chỉ xây dựng, chỉnh đốn Đảng mà còn bao gồm cả xây dựng hệ thống chính trị; cùng với ngăn chặn, đẩy lùi thì phải chủ động phòng ngừa, kiên quyết đấu tranh, xử lý nghiêm sự suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống và những hành vi tham nhũng, tiêu cực; bổ sung, làm rõ hệ thống những biểu hiện của sự suy thoái về tư tưởng chính trị và đạo đức, lối sống, “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa”, “tiêu cực” sát hợp tình hình mới. Trong đó, nhấn mạnh, sự nguy hiểm của biểu hiện phai nhạt lý tưởng cách mạng, không kiên định con đường xã hội chủ nghĩa, mơ hồ, dao động, thiếu niềm tin; nói trái, làm trái quan điểm, đường lối của Đảng; sa sút về ý chí chiến đấu, thấy đúng không dám bảo vệ, thấy sai không dám đấu tranh. Trong đó, một trong những công tác quan trọng phải làm ngay đó là: giáo dục tư tưởng chính trị; rèn luyện đạo đức cách mạng; chống chủ nghĩa cá nhân trong cán bộ, đảng viên.

Trên thực tế công tác xây dựng Đảng, Đảng ta đã từng bước phân định chức năng nhiệm vụ của mình trong hệ thống chính trị để bảo đảm cho Đảng lãnh đạo hiệu quả hơn. Đảng đề ra đường lối, chủ trương, chính sách và những giải pháp lớn về những nhiệm vụ quan trọng để chính quyền nhà nước tổ chức thực hiện. Đảng kiểm tra uốn nắn những sai lệch trong mọi hoạt động của các cơ quan, đơn vị, các đoàn thể quần chúng. Điều có ý nghĩa quyết định để bảo đảm sự lãnh đạo của Đảng đối với mỗi tổ chức, cơ quan là phải xây dựng các tổ chức của Đảng, đội ngũ cán bộ, đảng viên trong sạch, vững mạnh, có phẩm chất năng lực tốt hoàn thành chức trách nhiệm vụ được giao. Tuy nhiên, so với yêu cầu đề ra cũng còn nhiều mặt hạn chế, chưa đạt được. Mặc dù còn tồn tại nhiều hình thức, mức độ biểu hiện khác nhau, nhưng tựu chung lại những người mang nặng chủ nghĩa cá nhân luôn có những điểm giống nhau. Trong cuộc sống hàng ngày, họ luôn tìm cách vun vén cho lợi ích riêng tư của cá nhân và gia đình họ; tính toán đem lại lợi ích cho một nhóm người “cùng cánh” có lợi ích ràng buộc, ít hoặc không quan tâm chăm lo tới lợi ích chính đáng, thiết thực của tập thể cơ quan, đơn vị và xã hội. Có người vì mang nặng chủ nghĩa cá nhân, vì chỉ muốn mình là người nhanh chóng được thăng quan, tiến chức hoặc có quyền cao, chức trọng mà đã bán rẻ lương tâm, tìm cách “đánh gục” những người trung thực, thẳng thắn, những người có năng lực khi những người này dám nói đúng sự thật về những khuyết điểm của đơn vị và phê bình họ khi họ có khuyết điểm. Có người “háo danh”, muốn mình được nổi tiếng trước đơn vị, trong tổ chức, trong quần chúng, khi thấy có ai đó thực đức, thực tài hơn mình thì họ tỏ ra khó chịu, đố kỵ, nói xấu, thậm chí tìm mọi cách nhằm vô hiệu hoá uy tín của những người này trong cơ quan, đơn vị. Có người vì để chủ nghĩa cá nhân lấn át nên đã thoái hoá, biến chất, sa đoạ về đạo đức, lối sống, tham nhũng, trục lợi, buôn lậu, làm giàu phi pháp, sống thực dụng, chạy theo đồng tiền. Một số không ít những cán bộ, đảng viên giữ trọng trách vẫn còn biểu hiện tham nhũng, tiêu cực, chiếm đoạt tài sản xã hội chủ nghĩa trong thời gian vừa qua và hiện nay là những bằng chứng rất điển hình và cụ thể về chủ nghĩa cá nhân đang tồn tại trong một bộ phận cán bộ, đảng viên, phần lớn là những cán bộ, đảng viên có chức, có quyền.

Tất cả những biểu hiện điển hình về chủ nghĩa cá nhân đang tồn tại ở một bộ phận cán bộ, đảng viên trong các cơ quan, đơn vị hiện nay, thực sự là những vật chướng ngại, là những con sâu mọt đã, đang cản trở không nhỏ việc xây dựng tổ chức Đảng trong sạch vững mạnh, ảnh hưởng đến việc xây dựng và bảo vệ Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa, cản trở công cuộc đổi mới đất nước của nhân dân ta. Vì vậy, đấu tranh quét sạch chủ nghĩa cá nhân vừa là nhiệm vụ cơ bản lâu dài, vừa là nhiệm vụ quan trọng, cấp bách trước mắt của toàn Đảng, toàn dân và toàn quân ta, nhất là của công tác xây dựng, chỉnh đốn Đảng hiện nay.

Trong tình hình hiện nay, để đấu tranh phòng, chống chủ nghĩa cá nhân ở các tổ chức đảng, cũng như trong toàn xã hội có chất lượng, hiệu quả thiết thực hơn nhằm thực hiện tốt lời dạy của Bác Hồ kính yêu và quan điểm của Đảng Cộng sản Việt Nam về chống chủ nghĩa cá nhân, đặc biệt thực hiện Nghị quyết Trung ương 4 khóa XIII: “Về đẩy mạnh xây dựng chỉnh đốn Đảng và hệ thống chính trị; kiên quyết ngăn chặn, đẩy lùi, xử lý cán bộ, đảng viên suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức lối sống, biểu hiện tự diễn biến, tự chuyển hóa”.Trong bài phát biểu tại bế mạc hội nghị, Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng đã khẳng định: “Ngăn chặn, đẩy lùi tình trạng suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống của một bộ phận không nhỏ cán bộ, đảng viên, nhất là cán bộ lãnh đạo, quản lý các cấp; xây dựng đội ngũ cán bộ lãnh đạo, quản lý, nhất là ở cấp trung ương, đáp ứng yêu cầu của sự nghiệp công nghiệp hoá, hiện đại hóa và hội nhập quốc tế. Xác định rõ thẩm quyền, trách nhiệm cá nhân người đứng đầu cấp ủy, chính quyền trong mối quan hệ với tập thể cấp ủy, chính quyền, cơ quan, đơn vị. Đây là những vấn đề quan trọng, cấp bách trong xây dựng đảng hiện nay, cũng là khẳng định vai trò lãnh đạo của Đảng ta đối với nhiệm vụ cách mạng, trong đó có việc xây dựng và chỉnh đốn Đảng:  Sự lãnh đạo của Đảng là nhân tố hàng đầu quyết định mọi thắng lợi của cách mạng Việt Nam; xây dựng, chỉnh đốn Đảng luôn luôn là nhiệm vụ then chốt, đặc biệt quan trọng, có ý nghĩa sống còn đối với Đảng ta, chế độ ta. Ban Chấp hành Trung ương, Bộ Chính trị, Ban Bí thư thường xuyên quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo thực hiện nhiệm vụ này”[3].Với quan điểm, tư tưởng chỉ đạo đó, theo tôi, tăng cường đấu tranh phòng, chống chống chủ nghĩa cá nhân, xây dựng các tổ chức Đảng trong sạch vững mạnh theo tinh thần Nghị quyết Trung ương 4 khóa XIII trước mắt cần tập trung thực hiện tốt một số biện pháp chủ yếu sau đây:

Một là, tổ chức đảng các cấp và người đứng đầu trong các cơ quan, đơn vị trong hệ thống, cần tăng cường hơn nữa công tác giáo dục chính trị tư tưởng cho cán bộ, đảng viên và quần chúng. Bằng nhiều hình thức, phương pháp giáo dục phù hợp, cần giúp họ nhận thức sâu sắc tác hại và tính chất cực kỳ nguy hiểm của chủ nghĩa cá nhân đối với cách mạng, đối với đơn vị và xã hội. Từ đó, cần tạo thuận lợi cho cán bộ, đảng viên và quần chúng ra sức học tập, tu dưỡng, rèn luyện để không ngừng nâng cao giác ngộ chính trị, đạo đức, lối sống cách mạng, trình độ trí tuệ và năng lực công tác; giúp cho họ có đủ phẩm chất, năng lực, đức, tài, đủ điều kiện và khả năng để hoàn thành xuất sắc mọi nhiệm vụ được giao.

Hai là, tổ chức đảng các cấp và người đứng đầu trong các đơn vị phải thường xuyên theo dõi, kịp thời phát hiện những biểu hiện của chủ nghĩa cá nhân mới xuất hiện trong cán bộ, đảng viên và quần chúng ở đơn vị để có biện pháp ngăn chặn và đấu tranh kịp thời, có hiệu quả. Đối với những người do nhận thức hạn chế mà mắc phải chủ nghĩa cá nhân, chúng ta kiên trì giáo dục, thuyết phục, động viên và giúp đỡ họ tự loại bỏ chủ nghĩa cá nhân. Còn đối với những người mà chủ nghĩa cá nhân đã trở thành căn bệnh “kinh niên” hoặc “thâm căn, cố đế”, đã được tổ chức giáo dục, giúp đỡ nhiều nhưng không chịu sửa chữa thì chúng ta phải và kiên quyết và dũng cảm xử lý nghiêm khắc theo đúng Cương lĩnh, Điều lệ Đảng và pháp luật của Nhà nước. Không để có tình trạng trong một số đơn vị, cơ quan chỉ có vài người mang nặng chủ nghĩa cá nhân mà phá hoại sự đoàn kết nội bộ, gây cản trở việc hoàn thành nhiệm vụ chung của cơ quan, đơn vị. Tuy nhiên, trong quá trình đấu tranh phòng, chống chủ nghĩa cá nhân, chúng ta phải vừa kiên quyết, lại phải vừa kiên trì, có lý, có tình để việc đấu tranh đạt hiệu quả thiết thực.

Ba là, tổ chức đảng các cấp và người đứng đầu trong các cơ quan, đơn vị phải thường xuyên làm tốt công tác kiểm tra, thanh tra và quản lý cán bộ, đảng viên, nhân viên; kịp thời biểu dương người tốt, việc tốt, đơn vị tốt; xử lý nghiêm minh những cán bộ, đảng viên vi phạm kỷ luật nghiêm trọng, nhất là những cán bộ, đảng viên thoái hoá, biến chất, tham nhũng, trục lợi, làm giàu bất chính, ức hiếp quần chúng và trù dập những người trung thực, thẳng thắn, dám nói đúng sự thật về khuyết điểm của họ. Trước mắt, cần tiếp tục và thường xuyên thực hiện tốt các đợt sinh hoạt tự phê bình và phê bình trong các tổ chức đảng ở các cơ quan, đơn vị. Đây là một trong những biện pháp hữu hiệu góp phần phòng chống, đấu tranh phòng, chống  chủ nghĩa cá nhân một cách có hiệu quả để góp phần thiết thực xây dựng Đảng ta thật sự vững mạnh về chính trị, tư tưởng và tổ chức, lãnh đạo quá trình đổi mới và chỉnh đốn Đảng của Đảng ta hiện nay giành được kết quả to lớn hơn.

Bốn là, mỗi cán bộ, đảng viên trong các cơ quan, đơn vị cần ra sức thực hiện tốt hơn nữa đường lối, quan điểm của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước về triệt để thực hành tiết kiệm, chống tham nhũng, lãng phí, tiêu cực. Đồng thời, cần xây dựng trong cơ quan, đơn vị nếp sống lành mạnh, tiết kiệm; trong đó, cấp trên làm gương cho cấp dưới, cán bộ, đảng viên tích cực đi trước quần chúng trong thực hiện văn minh và đạo đức trong cuộc sống và hoạt động, thống nhất nói và làm. Đó chính là môi trường cần thiết, trực tiếp để đấu tranh phòng, chống chủ nghĩa cá nhân có chất lượng và hiệu quả xây dựng Đảng bộ BIDV trong sạch vững mạnh, xứng tầm là một  định chế tài chính lớn trong nước, khu vực, vươn tầm quốc tế. Trong điều kiện hiện nay, trước những diễn biến phức tạp, khó đoán định của tình hình thế giới, khu vực, những tác động tiêu cực của cơ chế kinh tế thị trường, định hướng xã hội chủ nghĩa và sự chống phá ngày càng quyết liệt của các thế lực phản động, thù địch… Để phòng, chống có hiệu quả “chủ nghĩa cá nhân” cần thực hiện đồng bộ linh hoạt, sáng tạo các giải pháp, phát huy tốt vai trò, trách nhiệm của các tổ chức, các lực lượng và tính tiền phong, gương mẫu của đội ngũ cán bộ, đảng viên.

TÀI LIỆU THAM KHẢO

1. Bài phát biểu bế mạc Hội nghị Trung ương 4, Khóa XIII của Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng;

2. Đảng Cộng sản Việt Nam (2021), Văn kiện Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIII, Nhà xuất bản Chính trị quốc gia Sự thật, Hà Nội;

3. Đảng Cộng sản Việt Nam (2022), Nghị quyết Trung ương 4 khóa XIII “Về đẩy mạnh xây dựng chỉnh đốn Đảng và hệ thống chính trị; kiên quyết ngăn chặn, đẩy lùi, xử lý cán bộ, đảng viên suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức lối sống, biểu hiện tự diễn biến, tự chuyển hóa”, Nhà xuất bản Chính trị quốc gia sự thật, Hà Nội;

4. Hồ Chí Minh (2011), Toàn tập, Nhà xuất bản Chính trị quốc gia, Hà Nội, tập15.