Dự báo xuất khẩu 6,5-7 triệu tấn gạo trong năm nay (

 

Lo ngại gạo cấp thấp 

 

Tại hội nghị tổng kết năm 2011 của VFA ngày 6-1, Phó Chủ tịch VFA Phạm Văn Bảy cho biết năm 2012, đã có nhiều thông tin bất lợi liên quan đến xuất khẩu gạo. Trước mắt, các nước xuất khẩu lớn đã duy trì lượng gạo tồn kho lớn nên xu hướng giá cũng sẽ giảm vì cạnh tranh gay gắt giữa các bên cung gạo.

 

Sáu tháng đầu năm 2012, Ấn Độ sẽ tích cực cạnh tranh bán ra thị trường gạo giá thấp nhằm giải quyết lượng hàng tồn kho khoảng 60 triệu tấn nông sản các loại, trong đó có đến 26,3 triệu tấn gạo.

 

Myanmar cho biết sẽ đẩy mạnh xuất khẩu gạo giá thấp trong năm 2012. Vì xuất khẩu giảm do thiếu cạnh tranh về giá nên Thái Lan cũng gặp phải vấn đề với lượng gạo tồn kho lớn trong năm 2011 và do vậy cũng sẽ phải đẩy hàng tồn bán ra thị trường trong năm 2012.

 

Việt Nam cũng có vấn đề với xuất khẩu gạo. Chủ tịch VFA, ông Trương Thanh Phong cho biết, xuất khẩu gạo của Việt Nam sang thị trường châu Á chiếm 67%, châu Phi chiếm 23%. Tuy nhiên do cạnh tranh tại phân khúc thị trường gạo cấp thấp (gạo 15-25% tấm) gay gắt nên dự kiến Việt Nam sẽ mất khoảng 20% đối với thị trường châu Phi, còn thị phần 3% còn lại là gạo cấp cao được dự báo là không bị ảnh hưởng.

 

“Thông thường hàng năm vào thời điểm này, Việt Nam đã có hợp đồng lớn với Indonesia, Bangladesh nhưng đến nay vân chưa có hợp đồng nào. Quí 1- 2011, các doanh nghiệp đã ký hợp đồng xuất khẩu 1,8 triệu tấn nhưng trong quí 1-2012 mới chỉ có 1,1 triệu tấn”, ông Phong nói. 

 

Theo ông Phong, điểm bất lợi là khoảng 780.000 tấn gạo của các hợp đồng được ký trong quí 1-2012 của Việt Nam lại có thời hạn giao hàng kéo dài đến tháng 8-2012, trong khi cũng với số lượng xấp xỉ như vậy của năm 2011 thì các doanh nghiệp giao xong trong quí 1-2011. Do vậy, ông nhận định xuất khẩu gạo 6 tháng đầu năm nay sẽ rất khó khăn, đặc biệt là trong quý 2 nếu không có thỏa thuận được với Philippines. 

 

Ông Phong còn cảnh báo, nếu sản lượng gạo cấp thấp của Việt Nam trong năm 2012 tăng lên thì sẽ khó tiêu thụ và thực tế này đã diễn ra, kéo dài từ quí 3 năm ngoái đến nay. Trong năm vừa qua, xuất khẩu gạo cấp thấp đã bị giảm 61% về số lượng, trong khi gạo chất lượng loại 5% tấm tăng gần 20% về số lượng và gạo thơm tăng hơn 100%. Như vậy xu hướng của thị trường là tăng nhu cầu gạo cấp cao và gia3m gạo cấp thấp.

 

Đề nghị mua tạm trữ

 

Ông Lê Việt Hải, Giám đốc Công ty XNK Mekong (Cần Thơ), cho biết giao dịch thị trường xuất khẩu gạo trong thời điểm này trầm lắng và tình trạng này đã kéo giá lúa gạo trong nước giảm đáng kể. Ông Hải kiến nghị nên áp dụng biện pháp tạm trữ sớm để giá lúa không giảm xuống làm ảnh hưởng đến nông dân.

 

Còn theo ông Phạm Thái Bình, Giám đốc Công ty Trung An, tuy trong năm qua gạo có mức giá cao nhưng nông dân cũng chưa được hưởng lợi nhiều vì có lúc nông dân bán giá cao, lúc giá thấp. “Nay giá lúa giảm cần phải tính toán để can thiệp kịp thời. Các doanh nghiệp cạnh tranh đẩy giá xuất khẩu xuống thấp thì không có ích lợi gì mà còn kéo giá lúa gạo trong nước xuống sâu”, ông nói.

 

Phát biểu tại hội nghị, ông Nguyễn Thành Biên, Thứ trưởng Bộ Công Thương cho biết, bộ sẽ mạnh tay với những trường hợp doanh nghiệp bán phá giá nhằm không để giá xuất khẩu xuống thấp, ảnh hưởng đến thị trường lúa gạo trong nước, không có lợi cho nông dân.

 

Bên cạnh đó, ông Biên cho rằng hiệp hội cần phải khai thác nhiều hơn thị trường thương mại, không nên quá phụ thuộc vào thị trường tập trung.

 

Ông Trương Thanh Phong, Chủ tịch VFA, cho biết hiệp hội cũng đã có kế hoạch với hai phương án để tiến hành thu mua lúa gạo tạm trữ nếu giá lúa trong nước xuống thấp.

 

Trường hợp tiêu thụ lúa gạo chậm, giá lúa có giảm nhưng chưa ảnh hưởng lớn đến lợi nhuận của nông dân, hiệp hội sẽ yêu cầu các doanh nghiệp thành viên can thiệp ngay bằng cách tiến hành mua lúa gạo tạm trữ để giá lúa không xuống dưới 5.000 đồng/kg (VFA sẽ có biện pháp hỗ trợ doanh nghiệp tham gia thu mua lúa gạo tạm trữ).

 

Còn nếu giá lúa biến động mạnh, ảnh hưởng lớn đến lợi nhuận nông dân, VFA sẽ kiến nghị Chính phủ hỗ trợ về chính sách để doanh nghiệp tham gia thu mua lúa gạo tạm trữ. 

 

Cũng theo ông Phong, Bộ Tài chính tính giá thành bình quân sản xuất lúa của nông dân có tính cả yếu tố trượt giá (9%) thì giá thành 1 ký lúa gần 4.400 đồng nông dân sẽ có lãi 30%.

 

Với những khó khăn trên, VFA hy vọng Việt Nam có thể xuất khẩu từ 6,5-7 triệu tấn gạo trong năm 2012. Năm 2011, Việt Nam xuất 7,1 triệu tấn gạo, đạt kim ngạch 3,5 tỉ đô la Mỹ.

 

Theo: Thái Hằng - Saigontimes Online