Nâng cao vai trò, vị trí của tổ chức đảng trong doanh nghiệp
Quá trình triển khai Nghị quyết T.Ư 4 (khóa XI) tại Ðảng bộ Khối Doanh nghiệp T.Ư cho thấy, cấp ủy các cấp đã tập trung đánh giá đúng thực trạng tình hình, chỉ rõ hạn chế, yếu kém của Ðảng bộ, cấp ủy các cấp, quy rõ trách nhiệm tới tập thể và các cá nhân, từ đó đề ra giải pháp, chương trình hành động nhằm ngăn chặn, đẩy lùi tình trạng suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức lối sống của một bộ phận cán bộ, đảng viên, nâng cao vai trò lãnh đạo, sức chiến đấu của tổ chức Ðảng.
Những bài học trong công tác lãnh đạo
Ðảng bộ Khối Doanh nghiệp Trung ương (DNTƯ) có 34 đảng bộ trực thuộc, gồm 32 Ðảng bộ tập đoàn, Tổng Công ty (TCT), ngân hàng hạng đặc biệt quan trọng và hai đảng bộ cơ quan. Nhiều năm qua, trong bối cảnh kinh tế thế giới và trong nước có nhiều khó khăn, thách thức, nhưng dưới sự lãnh đạo của Chính phủ và Ðảng ủy Khối, hầu hết các tập đoàn, TCT, ngân hàng trong Khối đã cơ bản hoàn thành nhiệm vụ được giao, sản xuất hàng hóa quy mô lớn và thiết yếu phục vụ cho nền kinh tế và đời sống của nhân dân, hằng năm đóng góp gần 40% ngân sách nhà nước. Ðặc biệt trong bối cảnh khó khăn về kinh tế những năm gần đây các tập đoàn, TCT nhà nước đã góp phần để Nhà nước thực hiện các chính sách vĩ mô, ổn định xã hội, ngăn chặn suy giảm kinh tế, duy trì việc làm và thu nhập cho người lao động. Vai trò lãnh đạo của Ðảng ủy Khối và các đảng ủy trực thuộc từng bước được khẳng định.
Thực hiện Nghị quyết T.Ư 4 (khóa XI), Ðảng bộ Khối DNTƯ đã tập trung đánh giá, chỉ rõ những bất cập, yếu kém của Ðảng bộ. Ðó là tình trạng suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức lối sống của một bộ phận cán bộ, đảng viên, cả cán bộ chủ chốt ở một số tập đoàn, TCT, ngân hàng thuộc Khối. Ðồng thời, tình trạng mất đoàn kết ở một số đơn vị xuất hiện, chủ yếu vì lợi ích cá nhân...
Trong bối cảnh đó, Ban Thường vụ Ðảng ủy Khối thiếu biện pháp đủ mạnh để xử lý, dẫn đến trong hai nhiệm kỳ có đến hai Ủy viên Ban Thường vụ vi phạm nghiêm trọng kỷ luật Ðảng và pháp luật Nhà nước. Ðiều đáng nói là khi có vụ việc nổi cộm, phức tạp, một số cấp ủy buông lỏng nguyên tắc, né tránh dẫn đến sức chiến đấu của tổ chức Ðảng giảm sút, như ở Tập đoàn Công nghiệp Tàu thủy Việt Nam, TCT Hàng hải Việt Nam, Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam... là thí dụ điển hình.
Trao đổi với đại diện lãnh đạo, đảng viên, quần chúng ở Ðảng bộ cho thấy, thực trạng nêu trên có cả nguyên nhân khách quan, chủ quan. Về khách quan, Ðảng ủy Khối có đặc thù là không có chính quyền cùng cấp, không quyết định công tác cán bộ lãnh đạo quản lý. Việc quản lý nhà nước về vốn, tài sản và cán bộ chủ chốt của doanh nghiệp do Chính phủ quản lý và một số bộ ngành thực hiện theo ủy quyền của Chính phủ. Cấp ủy các cấp trong Ðảng bộ thiếu thông tin từ các cơ quan thanh tra, kiểm toán nên không nắm rõ việc làm, lối sống của cán bộ, đảng viên, nhất là một số cán bộ lãnh đạo, quản lý. Thực tế, những đơn vị, cơ quan có sai phạm nghiêm trọng nhưng qua nhiều đoàn kiểm tra, kiểm toán của nhiều cấp, nhiều ngành lại không phát hiện có sai phạm lớn. Mặt khác, do không có cơ chế yêu cầu các doanh nghiệp báo cáo kết quả hoạt động sản xuất, kinh doanh, đầu tư và báo cáo tài chính định kỳ với Ðảng ủy Khối cho nên việc đánh giá, dự báo tình hình tài chính của Ðảng ủy với các đơn vị trong Khối rất hạn chế.
Ở Ðảng bộ, cũng cần thấy rằng, khi sai phạm được nhận diện, phát hiện là lúc đã "phát bệnh". Tình trạng nêu trên có nguyên nhân từ chính hạn chế, bất cập trong vai trò lãnh đạo của cấp ủy các cấp, mà trước hết ở Ban Thường vụ Ðảng ủy Khối. Ðó là việc lãnh đạo, chỉ đạo công tác chính trị tư tưởng; triển khai quán triệt Chỉ thị, Nghị quyết của Ðảng còn hạn chế. Một số đảng bộ, cấp ủy đảng trực thuộc có biểu hiện vi phạm nguyên tắc tập trung dân chủ, độc đoán, chuyên quyền trong hoạt động lãnh đạo nhưng chậm được phát hiện và có biện pháp khắc phục... Một số tổ chức Ðảng không phát huy được tinh thần đấu tranh của cán bộ, đảng viên với những tiêu cực, sai trái trong đơn vị. Công tác lãnh đạo, chỉ đạo thực hiện việc kiểm tra, giám sát, quản lý, giáo dục cán bộ, đảng viên trong Ðảng bộ còn thiếu thường xuyên, hiệu quả không cao. Việc giải quyết các kiến nghị của Ðảng ủy Khối lên các cơ quan Trung ương còn chậm được trả lời.
Nhận diện khuyết điểm, khắc phục kịp thời
Quá trình triển khai thực hiện Nghị quyết T.Ư 4 (khóa XI) Ban Thường vụ Ðảng ủy Khối đã phát huy dân chủ, trí tuệ, thẳng thắn đánh giá những khuyết điểm, bất cập về cơ chế lãnh đạo, đề ra chương trình giải pháp khắc phục những hạn chế, yếu kém nhằm nâng cao năng lực lãnh đạo, sức chiến đấu của Ðảng.
Năm 2013, Ðảng ủy Khối hướng mạnh vào trọng tâm công tác lãnh đạo, chỉ đạo, kiểm tra, giám sát các đảng ủy trực thuộc thực hiện Nghị quyết T.Ư 4 (khóa XI). Ðến nay đã tổ chức kiểm tra, giám sát tám đảng ủy trực thuộc về những việc cần làm ngay sau kiểm điểm. Ðồng thời, thực hiện luân chuyển cán bộ, bố trí lại cán bộ ở một số đơn vị. Các Ðảng ủy trực thuộc dồn sức chỉ đạo xây dựng và chỉnh đốn các tổ chức cơ sở Ðảng, bảo đảm vai trò hạt nhân lãnh đạo chính trị ở đơn vị cơ sở; coi trọng nền nếp, tác phong lãnh đạo: Cấp ủy cấp trên bám sát tình hình cơ sở, chỉ đạo củng cố tổ chức cơ sở đảng và kiện toàn cán bộ ở những đơn vị trọng điểm, khắc phục tình trạng tổ chức cơ sở Ðảng yếu kém.
Ðồng thời Ðảng ủy Khối tập trung lãnh đạo, chỉ đạo các cấp ủy thường xuyên đổi mới, nâng cao hiệu quả công tác quản lý, giáo dục, rèn luyện phẩm chất chính trị, đạo đức, lối sống cho cán bộ, đảng viên; triển khai nhiều biện pháp nhằm kịp thời phát hiện và ngăn chặn mọi biểu hiện suy thoái tư tưởng chính trị, đạo đức lối sống của cán bộ, đảng viên ngay từ cơ sở; đổi mới nội dung, phương thức, nâng cao chất lượng, hiệu quả công tác tư tưởng. Chỉ đạo lựa chọn một số vấn đề bức xúc thuộc lĩnh vực tư tưởng, đạo đức, lối sống để chi bộ, đảng bộ bàn biện pháp nhằm đẩy lùi, tiến tới giải quyết dứt điểm. Tập trung đẩy mạnh việc học tập và làm theo tư tưởng, tấm gương đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh gắn với thực hiện các nhiệm vụ chính trị của doanh nghiệp, đơn vị. Năm 2013, với chương trình hỗ trợ, đỡ đầu 62 huyện nghèo nhất trong cả nước theo Nghị quyết 30a của Chính phủ, các đơn vị trong Khối đã đăng ký hỗ trợ thêm tổng vốn lên tới 3.111 tỷ đồng triển khai các dự án an sinh xã hội.
Ðồng chí Bùi Văn Cường, Ủy viên dự khuyết T.Ư Ðảng, Bí thư Ðảng ủy Khối DNTƯ cho biết, Ðảng ủy dồn sức xây dựng, ban hành các nghị quyết, chỉ thị, kết luận, chương trình hành động nhằm lãnh đạo thực hiện nhiệm vụ chính trị và công tác xây dựng Ðảng, như Nghị quyết về nâng cao năng lực quản trị doanh nghiệp, tập trung thực hiện các đề án về tái cơ cấu doanh nghiệp, ngân hàng; Nghị quyết công tác năm 2013 về sản xuất kinh doanh và công tác xây dựng Ðảng; Nghị quyết về đấu tranh, ngăn chặn, đẩy lùi suy thoái tư tưởng chính trị đạo đức lối sống của một bộ phận cán bộ, đảng viên ở các tập đoàn, tổng công ty, ngân hàng thuộc Khối; Nghị quyết về công tác cán bộ; Nghị quyết về tăng cường công tác kiểm tra giám sát; Quy định về phân loại, đánh giá đảng viên giữ chức vụ lãnh đạo, quản lý hằng năm.
Ðảng bộ đã và đang tập trung củng cố tổ chức, bộ máy, nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ cơ quan chuyên trách từ Ðảng ủy Khối đến cơ sở thông qua việc sửa đổi, bổ sung và ban hành mới các quy chế làm việc của Ban Chấp hành, của cơ quan chuyên trách; các quy định về công tác cán bộ; tập huấn bồi dưỡng nâng cao trình độ chuyên môn cho cán bộ làm công tác đảng về nghiệp vụ công tác đảng và kiến thức sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp; xây dựng đề án củng cố, nâng cao hiệu quả công tác của cơ quan chuyên trách đảng ở các đảng bộ trực thuộc. Tăng cường công tác kiểm tra, giám sát, hướng dẫn, hỗ trợ giúp các đảng bộ trực thuộc hoàn thành tốt nhiệm vụ được giao.
Ðảng ủy Khối cũng tập trung nghiên cứu xây dựng văn bản tham mưu, đề xuất với Bộ Chính trị, Ban Bí thư xem xét về mô hình tổ chức Ðảng và phương thức lãnh đạo của Ðảng ủy Khối, đảng ủy các tập đoàn, tổng công ty, ngân hàng trong Khối đối với việc thực hiện nhiệm vụ chính trị và công tác cán bộ. Ðặc biệt là đề xuất thành lập cơ quan nghiên cứu, tham mưu về kinh tế của Ðảng ủy Khối DNTƯ.
Quán triệt các chỉ thị, nghị quyết và sự chỉ đạo của Trung ương, Chính phủ, Ðảng ủy Khối đã triển khai nhiều giải pháp nhằm nâng cao vai trò, vị trí của tổ chức Ðảng trong doanh nghiệp, triển khai sửa đổi, bổ sung Quy chế làm việc của Ban Chấp hành Ðảng bộ Khối nhiệm kỳ 2010 - 2015 theo hướng làm rõ hơn trách nhiệm, quyền hạn của tập thể và của cá nhân Bí thư, Phó Bí thư. Như vậy, cùng với việc tăng cường công tác lãnh đạo, chỉ đạo, kiện toàn, nâng cao chất lượng bộ máy và đội ngũ cán bộ; chú trọng công tác tham mưu đề xuất tháo gỡ những vướng mắc trong sản xuất kinh doanh, trong công tác xây dựng Ðảng, đổi mới phương thức lãnh đạo, Ðảng ủy Khối DNTƯ đang chuyển mình nhằm nâng cao vai trò, vị trí và năng lực lãnh đạo, sức chiến đấu của tổ chức Ðảng.
Bước đầu, có thể thấy các cơ quan chuyên trách tham mưu giúp việc đảng ủy cấp trên cơ sở trực thuộc Ðảng ủy Khối từng bước được kiện toàn, năng lực tham mưu, giúp việc đảng ủy được nâng lên. Ðây là nhân tố quan trọng để Ðảng ủy Khối tập trung khắc phục những mặt hạn chế, bất cập theo chương trình thực hiện Nghị quyết T.Ư 4 (khóa XI), đồng thời nâng cao năng lực lãnh đạo của các đảng ủy tập đoàn, TCT, đơn vị trong Khối tiếp tục đẩy nhanh tiến độ sắp xếp, tái cơ cấu doanh nghiệp; duy trì, đẩy mạnh sản xuất kinh doanh và thực hiện công tác an sinh xã hội.