Những nội dung cơ bản của Nghị quyết số 04-NQ/ĐUK, ngày 03/3/2022 của Ban Chấp hành Đảng bộ Khối "Về tiếp tục đổi mới, nâng cao chất lượng, hiệu quả công tác kiểm tra, giám sát của Đảng trong Đảng bộ Khối Doanh nghiệp Trung ương"
Tại Hội nghị lần thứ sáu, Ban Chấp hành Đảng bộ Khối nhiệm kỳ 2020 - 2025 đã thông qua Nghị quyết về tiếp tục đổi mới, nâng cao chất lượng, hiệu quả công tác kiểm tra, giám sát của Đảng trong Đảng bộ Khối Doanh nghiệp Trung ương (số 04-NQ/ĐUK, ngày 03/3/2022).
Từ khi thành lập Đảng bộ Khối Doanh nghiệp Trung ương đến nay, đây là nghị quyết chuyên đề thứ hai của Đảng ủy Khối về công tác kiểm tra Đảng của Đảng bộ Khối (trước đó, Đảng ủy Khối đã ban hành Nghị quyết số 04-NQ/ĐUK, ngày 06/12/2013 về “Nâng cao chất lượng, hiệu quả công tác kiểm tra, giám sát của cấp ủy và ủy ban kiểm tra các cấp trong Đảng bộ Khối Doanh nghiệp Trung ương”). Điều này thể hiện, Ban Chấp hành Đảng bộ Khối luôn xác định và coi công tác kiểm tra, giám sát của Đảng có vị trí, tầm quan trọng đặc biệt trong công tác xây dựng, chỉnh đốn Đảng và là một trong những chức năng lãnh đạo quan trọng của Đảng.
Để có cơ sở ban hành Nghị quyết mới, Ban Thường vụ Đảng ủy Khối Doanh nghiệp Trung ương đã giao Ủy ban Kiểm tra Đảng ủy Khối tham mưu tổng kết, đánh giá việc thực hiện Nghị quyết số 04-NQ/ĐUK, ngày 06/12/2013 về “Nâng cao chất lượng, hiệu quả công tác kiểm tra, giám sát của cấp ủy và ủy ban kiểm tra các cấp trong Đảng bộ Khối Doanh nghiệp Trung ương” giai đoạn từ năm 2014 đến năm 2021, tiến hành khảo sát xã hội học về thực trạng công tác kiểm tra, giám sát và thi hành kỷ luật đảng của Đảng bộ Khối thời gian qua và xây dựng Đề án ban hành nghị quyết chuyên đề của Ban Chấp hành Đảng bộ Khối về công tác kiểm tra, giám sát của Đảng trong Đảng bộ Khối.
1. Đánh giá về tình hình và nguyên nhân
Trong những năm qua, thực hiện Nghị quyết số 04-NQ/ĐUK, ngày 06/12/2013 của Ban Chấp hành Đảng bộ Khối về “Nâng cao chất lượng, hiệu quả công tác kiểm tra, giám sát của cấp ủy và UBKT các cấp trong Đảng bộ Khối Doanh nghiệp Trung ương” và Chỉ thị số 06-CT/ĐUK, ngày 12/12/2016 của Ban Thường vụ Đảng ủy Khối về “Tiếp tục thực hiện Nghị quyết 04-NQ/ĐUK, ngày 06/12/2013 của Đảng ủy Khối về nâng cao chất lượng, hiệu quả công tác kiểm tra, giám sát của cấp ủy và UBKT các cấp trong Đảng bộ Khối Doanh nghiệp Trung ương”, cấp ủy và ủy ban kiểm tra các cấp trong Đảng bộ Khối đã triển khai thực hiện nhiều nhiệm vụ, giải pháp nâng cao chất lượng, hiệu quả công tác kiểm tra, giám sát của Đảng, qua đó nhận thức, trách nhiệm của các cấp ủy, tổ chức đảng và cán bộ, đảng viên, nhất là của người đứng đầu cấp ủy về công tác kiểm tra của Đảng được nâng lên rõ nét, hoàn thành nhiều mục tiêu Nghị quyết đề ra, công tác kiểm tra Đảng đạt được những kết quả quan trọng, góp phần vào thành tích chung của Đảng bộ Khối trong lãnh đạo thực hiện nhiệm vụ chính trị và công tác xây dựng Đảng.
Các cấp ủy đảng đã phân công người đứng đầu, cấp phó của người đứng đầu phụ trách công tác kiểm tra, giám sát; tuyên truyền, phổ biến, quán triệt đầy đủ các nghị quyết, chỉ thị, kết luận, quy định và hướng dẫn của Đảng về công tác kiểm tra, giám sát, thi hành kỷ luật; ban hành và rà soát sửa đổi, bổ sung các quy chế, quy định, quy trình kiểm tra, giám sát, thi hành kỷ luật đảng thuộc thẩm quyền, đồng thời ban hành các văn bản lãnh đạo, chỉ đạo và đôn đốc, hướng dẫn cấp ủy, tổ chức đảng cấp dưới trong thực hiện nhiệm vụ công tác kiểm tra; thường xuyên tổ chức tập huấn, bồi dưỡng chuyên môn, nghiệp vụ cho cán bộ kiểm tra các cấp và thực hiện nền nếp việc giao ban quý, sơ kết, tổng kết công tác kiểm tra của Đảng. Các đảng ủy cấp trên cơ sở trực thuộc Đảng ủy Khối đã phân công cán bộ, đảng viên tham gia cơ quan ủy ban kiểm tra để tham mưu, giúp việc công tác kiểm tra Đảng, trong đó nhiều đơn vị (kể cả đảng ủy cơ sở được thí điểm giao một số quyền cấp trên cơ sở) đã bố trí được cán bộ chuyên trách làm công tác kiểm tra; giai đoạn từ năm 2018 đến nay, hầu hết cấp ủy cấp trên cơ sở trong doanh nghiệp nhà nước đã thực hiện việc hợp nhất cơ quan tham mưu, giúp việc của cấp ủy về công tác kiểm tra với cơ quan chuyên môn có chức năng, nhiệm vụ tương đồng của doanh nghiệp theo Quy định số 69-QĐ/TW, ngày 13/02/2017 của Ban Bí thư và Hướng dẫn số 17-HD/BTCTW, ngày 05/10/2018 của Ban Tổ chức Trung ương.
Chương trình, kế hoạch kiểm tra, giám sát nhiệm kỳ và hằng năm của cấp ủy, ủy ban kiểm tra được xây dựng, tổ chức thực hiện có sự phối hợp với hoạt động, công tác thanh tra, kiểm tra, kiểm toán, giám sát của các cơ quan nhà nước, tổ chức chính trị - xã hội và của doanh nghiệp, tổ chức, cơ quan, đơn vị. Nội dung kiểm tra, giám sát chú trọng vào việc lãnh đạo, chỉ đạo và triển khai thực hiện các nghị quyết, chỉ thị, kết luận, quy định, quy chế của Đảng, về công tác tổ chức cán bộ, thực hiện nhiệm vụ chính trị, cơ cấu lại, cổ phần hóa doanh nghiệp nhà nước, về thực hiện cuộc vận động học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh, thực hiện Nghị quyết Trung ương 4 khóa XI và khóa XII của Đảng về một số vấn đề cấp bách về xây dựng Đảng hiện nay và chống suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống, những biểu hiện “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” trong nội bộ và thực hiện quy định về những điều đảng viên không được làm...v.v.
Thực hiện phương châm “giám sát mở rộng”, “kiểm tra có trọng tâm, trọng điểm”, cấp ủy, tổ chức đảng và ủy ban kiểm tra các cấp trong Đảng bộ Khối đã giám sát chuyên đề đối với 14.603 tổ chức đảng cấp dưới và 68.393 đảng viên, kiểm tra 9.140 tổ chức đảng cấp dưới và 46.214 đảng viên; nhất là công tác kiểm tra, giám sát của chi bộ đã được quan tâm chỉ đạo, đôn đốc thực hiện và từng bước đi vào nền nếp. Cùng với đó, ủy ban kiểm tra các cấp đã kiểm tra khi có dấu hiệu vi phạm đối với 40 tổ chức đảng cấp dưới và 227 đảng viên; kiểm tra việc thực hiện nhiệm vụ kiểm tra, giám sát đối với 7.046 tổ chức đảng; kiểm tra việc thi hành kỷ luật trong Đảng đối với 1.145 tổ chức; và kiểm tra tài chính đảng đối với 8.033 tổ chức đảng cấp dưới. Cấp ủy, ủy ban kiểm tra các cấp đã giải quyết tố cáo đối với 7 tổ chức đảng và 110 đảng viên, giải quyết khiếu nại kỷ luật đối với 01 đảng viên; thi hành kỷ luật 29 tổ chức đảng cấp dưới và 1.734 đảng viên. Nhìn chung, các cuộc kiểm tra, giám sát đảm bảo về quy trình, thủ tục, đã đánh giá đúng ưu điểm, đồng thời chỉ ra những thiếu sót, khuyết điểm, vi phạm của một số tổ chức đảng, đảng viên, kịp thời chỉ đạo, đôn đốc việc xây dựng và thực hiện kế hoạch khắc phục, sửa chữa, nhất là những khuyết điểm, vi phạm trong nguyên tắc tổ chức, sinh hoạt đảng, chấp hành quy chế làm việc, công tác cán bộ và trong việc lãnh đạo, chỉ đạo thực hiện chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách pháp luật của Nhà nước. Việc giải quyết tố cáo, khiếu nại được các cấp ủy, ủy ban kiểm tra quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo giải quyết dứt điểm, đúng quy định, hạn chế được tình trạng đơn thư kéo dài, nổi cộm. Việc xem xét trách nhiệm, thi hành kỷ luật đối với tổ chức đảng, đảng viên vi phạm được thực hiện đảm bảo phương hướng, phương châm, nguyên tắc, thủ tục và thẩm quyền, đồng bộ giữa kỷ luật về Đảng với kỷ luật về hành chính, đoàn thể..., nên thời gian qua không có khiếu nại của tổ chức đảng và rất ít khiếu nại kỷ luật của đảng viên.
Tuy nhiên, đến giai đoạn hiện nay, tình hình, yêu cầu đối với công tác kiểm tra, giám sát của Đảng đã có nhiều thay đổi; tổ chức bộ máy, đội ngũ cán bộ làm công tác kiểm tra, nhất là ở các đảng ủy tập đoàn, tổng công ty, ngân hàng trực thuộc Đảng ủy Khối đã có nhiều đổi mới... Cùng với đó, mặc dù chất lượng, hiệu quả công tác kiểm tra Đảng trong Đảng bộ Khối thời gian qua đã có những chuyển biến tích cực, nhưng chưa đồng đều, “chất lượng công tác kiểm tra, giám sát chưa cao”[1], có nơi, có thời điểm còn nể nang, né tránh, thiếu chủ động, quyết liệt trong lãnh đạo, chỉ đạo và tổ chức thực hiện nhiệm vụ kiểm tra, giám sát, nhất là kiểm tra tổ chức đảng cấp dưới và đảng viên khi có dấu hiệu vi phạm; vẫn còn cấp ủy, nhất là cấp cơ sở “giao”, “khoán” cho đồng chí phó bí thư phụ trách công tác Đảng và ủy ban kiểm tra thực hiện nhiệm vụ kiểm tra, giám sát; chưa quan tâm chỉ đạo, đôn đốc các ban của cấp ủy thực hiện nhiệm vụ kiểm tra, giám sát. Chất lượng giám sát thường xuyên của cấp ủy, tổ chức đảng và ủy ban kiểm tra các cấp còn hạn chế. Kiểm tra, giám sát tự phát hiện khuyết điểm, vi phạm trong nội bộ cấp ủy, tổ chức đảng còn là khâu yếu; còn có khuyết điểm, vi phạm của tổ chức đảng, đảng viên chậm được phát hiện, chậm xử lý hoặc xử lý không đồng bộ, kéo dài. Công tác quy hoạch ủy ban kiểm tra của cấp ủy trực thuộc Đảng ủy Khối và cấp ủy cơ sở chưa thực hiện được. Nguyên nhân chủ yếu là, còn một số cấp ủy, tổ chức đảng, người đứng đầu cấp ủy chưa nhận thức đầy đủ về ý nghĩa, tầm quan trọng của công tác kiểm tra Đảng; còn có cấp ủy viên, ủy viên ủy ban kiểm tra kiêm chức chưa thực sự dành thời gian cho công tác kiểm tra, giám sát của Đảng; một số cán bộ kiểm tra có trình độ, năng lực, bản lĩnh, kinh nghiệm và phương pháp công tác chưa đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ; một số cơ quan hợp nhất có nhiệm vụ tham mưu, giúp việc công tác kiểm tra Đảng trong doanh nghiệp nhà nước hoạt động chưa hiệu quả.
Kết quả tổng kết thực hiện Nghị quyết số 04-NQ/ĐUK, ngày 06/12/2013 của Đảng ủy Khối về “Nâng cao chất lượng, hiệu quả công tác kiểm tra, giám sát của cấp ủy và UBKT các cấp trong Đảng bộ Khối Doanh nghiệp Trung ương” cho thấy Ban Chấp hành Đảng bộ Khối nhiệm kỳ 2020 - 2025 cần tiếp tục ban hành nghị quyết chuyên đề lãnh đạo, chỉ đạo công tác kiểm tra, giám sát và thi hành kỷ luật đảng trong Đảng bộ Khối, nhằm thực hiện hoàn thành mục tiêu, nhiệm vụ “Đổi mới mạnh mẽ, nâng cao hiệu lực, hiệu quả công tác kiểm tra, giám sát, kỷ luật đảng” mà Nghị quyết Đại hội Đại biểu toàn quốc lần thứ XIII của Đảng và Nghị quyết Đại hội Đại biểu Đảng bộ Khối lần thứ III (nhiệm kỳ 2020 - 2025) đã đề ra.
2. Về quan điểm chỉ đạo
Nghị quyết số 04-NQ/ĐUK, ngày 03/3/2022 của Đảng ủy Khối tiếp tục cụ thể hóa những quan điểm chỉ đạo của Đảng về tiếp tục đổi mới, nâng cao chất lượng, hiệu lực, hiệu quả công tác kiểm tra, giám sát, kỷ luật đảng theo Nghị quyết Trung ương 5 khóa X, Nghị quyết Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIII của Đảng, chỉ đạo của đồng chí Tổng Bí thư, Trưởng Ban Chỉ đạo Trung ương về phòng, chống tham nhũng, tiêu cực và Nghị quyết Đại hội đại biểu Đảng bộ Khối lần thứ III (nhiệm kỳ 2020 - 2025), đồng thời có sự kế thừa những nội dung còn phù hợp của Nghị quyết số 04-NQ/ĐUK, ngày 06/12/2013 của Đảng ủy Khối. Trong đó, có những quan điểm chỉ đạo chính sau đây:
Một là, tiếp tục khẳng định “Kiểm tra, giám sát là nhiệm vụ quan trọng, thường xuyên của cấp ủy và người đứng đầu cấp ủy, do cấp ủy lãnh đạo, chỉ đạo và trực tiếp tổ chức thực hiện” với phương châm “giám sát phải mở rộng”, “kiểm tra phải có trọng tâm, trọng điểm”.
Hai là, “Đề cao trách nhiệm, sự gương mẫu của tổ chức đảng và đảng viên, nhất là người đứng đầu cấp ủy, cấp ủy viên và cán bộ lãnh đạo, quản lý các cấp trong công tác kiểm tra, giám sát”.
Ba là, “Công tác kiểm tra, giám sát phải gắn với công tác tư tưởng, công tác tổ chức cán bộ”, “kết hợp chặt chẽ giữa xây và chống trong đó lấy xây là chính”, “kịp thời phát hiện nhân tố mới, tích cực để phát huy”, chủ động phát hiện, ngăn chặn từ xa, giải quyết từ sớm khuyết điểm, vi phạm ngay từ lúc mới manh nha, bảo vệ cái đúng, đồng thời kiên quyết xử lý nghiêm minh, kịp thời những hành vi sai phạm “không có vùng cấm, không có ngoại lệ” nhằm phục vụ công tác xây dựng, chỉnh đốn Đảng, thực hiện nhiệm vụ chính trị, nâng cao năng lực lãnh đạo, sức chiến đấu của tổ chức đảng, đảng viên.
Bốn là, phải có sự phối hợp chặt chẽ giữa công tác kiểm tra, giám sát của Đảng với công tác thanh tra, kiểm tra, kiểm toán, giám sát của các cơ quan nhà nước, tổ chức chính trị - xã hội và của doanh nghiệp, cơ quan, đơn vị...
3. Về nhiệm vụ, giải pháp
Để đạt được mục tiêu “Đổi mới, nâng cao chất lượng, hiệu lực, hiệu quả công tác kiểm tra, giám sát, kỷ luật đảng” theo tinh thần Nghị quyết Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIII của Đảng và Nghị quyết Đại hội đại biểu Đảng bộ Khối lần thứ III (nhiệm kỳ 2020 - 2025) đề ra, Nghị quyết số 04-NQ/ĐUK, ngày 03/3/2022 của Đảng ủy Khối đã đề ra 5 nhóm nhiệm vụ, giải pháp, cụ thể là:
3.1. Về nhóm nhiệm vụ, giải pháp “Tiếp tục nâng cao nhận thức, trách nhiệm và quyết tâm hành động của cấp ủy, tổ chức đảng các cấp, nhất là người đứng đầu cấp ủy về thực hiện nhiệm vụ kiểm tra, giám sát”, cấp ủy các cấp cần triển khai thực hiện các nội dung sau:
Một là, lãnh đạo, chỉ đạo và thực hiện thường xuyên việc phổ biến, quán triệt các quy định, hướng dẫn của Trung ương, của cấp trên và cấp mình về công tác kiểm tra, giám sát, thi hành kỷ luật đến cấp ủy viên, ủy viên ủy ban kiểm tra, cán bộ kiểm tra các cấp, cán bộ lãnh đạo, quản lý chủ chốt của doanh nghiệp, cơ quan, đơn vị và đảng viên.
Hai là, thực hiện phân công đồng chí đứng đầu cấp ủy chịu trách nhiệm về công tác kiểm tra Đảng; phân công đồng chí phó bí thư cấp ủy, chi bộ hoặc chi ủy viên phụ trách công tác kiểm tra Đảng của cấp ủy, chi bộ.
Ba là, rà soát tiêu chí đánh giá, xếp loại tổ chức đảng hằng năm, trong đó kết quả, hiệu quả thực hiện nhiệm vụ, công tác kiểm tra Đảng là một trong những tiêu chí đánh giá.
Bốn là, tăng cường tuyên truyền về công tác kiểm tra Đảng trên các báo, tạp chí của Trung ương, Tạp chí điện tử của Đảng ủy Khối, các trang thông tin điện tử, tạp chí của doanh nghiệp, cơ quan, tổ chức, đơn vị và nhiều hình thức phù hợp, nhất là trong những dịp, phong trào thi đua chào mừng ngày truyền thống Ngành kiểm tra Đảng, ngày thành lập Đảng bộ Khối và các đảng bộ trực thuộc.
Năm là, kịp thời động viên, khen thưởng tổ chức đảng, đảng viên có thành tích xuất sắc, nhân rộng điển hình tiên tiến trong công tác kiểm tra Đảng.
3.2. Về nhóm nhiệm vụ, giải pháp “Tiếp tục đổi mới, nâng cao chất lượng, hiệu quả công tác kiểm tra, giám sát và kỷ luật đảng”, cấp ủy, các ban tham mưu, giúp việc của cấp ủy, ủy ban kiểm tra các cấp và chi bộ cần triển khai thực hiện các nội dung sau:
Một là, các cấp ủy phải đề ra phương hướng nhiệm vụ, công tác kiểm tra, giám sát của đảng bộ nhiệm kỳ và hằng năm trong nghị quyết đại hội và nghị quyết nhiệm vụ công tác năm.
Hai là, các cấp ủy chỉ đạo, đôn đốc việc xây dựng và tổ chức thực hiện chương trình kiểm tra, giám sát hằng năm, đảm bảo 100% cấp ủy, tổ chức đảng, ủy ban kiểm tra các cấp trong đảng bộ xây dựng và thực hiện hoàn thành chương trình, kế hoạch kiểm tra, giám sát hằng năm.
Các cấp ủy giao ủy ban kiểm tra cấp mình giúp theo dõi, đôn đốc việc xây dựng và tổ chức thực hiện chương trình, kế hoạch kiểm tra, giám sát của cấp ủy và các cơ quan tham mưu, giúp việc cấp ủy cùng với việc xây dựng và thực hiện chương trình, kế hoạch thanh tra, kiểm tra, kiểm toán, kiểm soát của doanh nghiệp, cơ quan, đơn vị vừa không bỏ lọt, vừa tránh trùng chéo; chỉ đạo, đôn đốc đối với cấp ủy cấp dưới thực hiện chương trình kiểm tra, giám sát.
Định kỳ hoặc đột xuất, cấp ủy nghe ủy ban kiểm tra cấp ủy cấp mình báo cáo kết quả và chỉ đạo việc thực hiện nhiệm vụ kiểm tra, giám sát, kỷ luật đảng, giải quyết kiến nghị của tổ chức đảng cấp dưới về những vấn đề liên quan.
Ba là, về chương trình kiểm tra, giám sát nhiệm kỳ, hằng năm:
i) Thời gian xây dựng, ban hành và tổ chức thực hiện: chương trình kiểm tra, giám sát nhiệm kỳ được xây dựng ngay từ đầu nhiệm kỳ; chương trình kiểm tra, giám sát hằng năm được xây dựng trong quý I và tổ chức thực hiện hoàn thành trước tháng 12 hằng năm.
ii) Kết cấu chương trình kiểm tra, giám sát bám sát chương trình kiểm tra, giám sát nhiệm kỳ và hằng năm của Đảng ủy và Ủy ban Kiểm tra Đảng ủy Khối.
iii) Về đối tượng và nội dung kiểm tra, giám sát:
Cấp ủy cần căn cứ số tổ chức đảng trực thuộc để xác định đối tượng được kiểm tra, giám sát, phấn đấu trong nhiệm kỳ đại hội, mỗi cấp ủy và người đứng đầu được kiểm tra hoặc giám sát chuyên đề từ một lần trở lên.
Về nội dung kiểm tra, giám sát đối với tổ chức đảng (trước hết là tổ chức đảng cấp dưới trực tiếp), chú trọng kiểm tra, giám sát việc chấp hành nguyên tắc tổ chức và hoạt động của Đảng, lãnh đạo, chỉ đạo thực hiện nhiệm vụ sản xuất kinh doanh, bảo toàn và phát triển vốn, công tác tổ chức cán bộ, công tác phòng, chống tham nhũng, tiêu cực, lãng phí, chống suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống, những biểu hiện “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” trong nội bộ, giải quyết khiếu nại, tố cáo và những vụ việc tồn đọng, nổi cộm, bức xúc được dư luận quan tâm.
Về nội dung kiểm tra, giám sát đối với đảng viên (trước hết là cấp uỷ viên cùng cấp, cán bộ thuộc diện cấp ủy cấp mình quản lý, cán bộ giữ cương vị chủ chốt hoặc được giao các nhiệm vụ quan trọng của tổ chức đảng, của doanh nghiệp, cơ quan, tổ chức và đơn vị), chú trọng kiểm tra, giám sát việc chấp hành chế độ và nguyên tắc sinh hoạt Đảng, thực hiện chức trách, nhiệm vụ được giao, chấp hành quy định về những điều đảng viên không được làm, trách nhiệm nêu gương, kê khai tài sản, thu nhập và giữ mối liên hệ với tổ chức đảng và nhân dân nơi cư trú.
Bốn là, về tổ chức thành phần các đoàn kiểm tra, giám sát hằng năm của cấp ủy và cơ quan tham mưu, giúp việc cấp ủy:
i) Đoàn kiểm tra, giám sát của cấp ủy do đồng chí bí thư, phó bí thư cấp ủy, ủy viên ban chấp hành trở lên làm trưởng đoàn; bố trí thành phần tham gia là các đồng chí cấp ủy viên khác, cán bộ có năng lực chuyên môn, nghiệp vụ sâu đảm bảo hoàn thành tốt nhiệm vụ được giao.
ii) Đoàn kiểm tra, giám sát của cơ quan tham mưu, giúp việc cấp ủy do đồng chí trưởng ban hoặc phó trưởng ban làm trưởng đoàn; bố trí thành phần là các đồng chí cán bộ cơ quan mình hoặc của các ban khác để đảm bảo hoàn thành tốt nhiệm vụ.
Năm là, về phân công thực hiện nhiệm vụ giám sát thường xuyên:
i) Cấp ủy phân công và chỉ đạo, đôn đốc các đồng chí cấp ủy viên thực hiện nhiệm vụ giám sát thường xuyên đối với các tổ chức đảng và lĩnh vực, địa bàn; định kỳ báo cáo kết quả giám sát bằng văn bản với cấp ủy.
ii) Các cơ quan tham mưu, giúp việc của cấp ủy phân công cán bộ thực hiện nhiệm vụ giám sát thường xuyên đối với tổ chức đảng và lĩnh vực, địa bàn mình phụ trách theo chức năng, nhiệm vụ; định kỳ báo cáo kết quả giám sát bằng văn bản với thủ trưởng cơ quan.
iii) Ủy ban kiểm tra phân công và chỉ đạo, đôn đốc các đồng chí ủy viên ủy ban kiểm tra, cán bộ kiểm tra thực hiện nhiệm vụ giám sát thường xuyên đối với các tổ chức đảng cấp dưới; thực hiện báo cáo kết quả giám sát bằng văn bản với ủy ban kiểm tra theo quy định.
Sáu là, trách nhiệm của các cơ quan tham mưu, giúp việc của cấp ủy:
i) Căn cứ chức năng, nhiệm vụ và lĩnh vực mình phụ trách để phối hợp với ủy ban kiểm tra tham mưu cấp ủy xây dựng và tổ chức thực hiện chương trình kiểm tra, giám sát nhiệm kỳ và hàng năm.
ii) Kiểm tra, giám sát đối với cấp ủy, tổ chức đảng cấp dưới, đảng viên thuộc lĩnh vực chuyên môn phụ trách và những nội dung do cấp ủy giao.
iii) Các chương trình, kế hoạch, quyết định và thông báo kiểm tra, giám sát phải được gửi đến ủy ban kiểm tra cùng cấp để theo dõi theo quy định; trong quá trình kiểm tra, giám sát nếu phát hiện tổ chức đảng, đảng viên có dấu hiệu vi phạm thì kịp thời báo cáo cấp ủy hoặc chuyển ủy ban kiểm tra cùng cấp để kiểm tra.
Bảy là, trách nhiệm của ủy ban kiểm tra:
i) Ủy ban kiểm tra chủ động tham mưu giúp cấp ủy trong việc tổ chức thực hiện các nhiệm vụ theo quy định tại Điều 30, Điều lệ Đảng và các nhiệm vụ cấp ủy giao.
Định kỳ báo cáo cấp ủy về chương trình, kế hoạch và kết quả thực hiện nhiệm vụ kiểm tra, giám sát và kỷ luật đảng.
Làm tốt công tác chỉ đạo, hướng dẫn, kiểm tra, giám sát cấp ủy, tổ chức đảng, ủy ban kiểm tra cấp dưới về công tác kiểm tra, giám sát và kỷ luật đảng.
ii) Hằng năm tổ chức thực hiện toàn diện các nhiệm vụ theo quy định tại Điều 32, Điều lệ Đảng, trong đó:
Chủ động kiểm tra khi có dấu hiệu vi phạm đối với tổ chức đảng cấp dưới và đảng viên (có thể kiểm tra tổ chức đảng, đảng viên cấp dưới cách cấp), phấn đấu mỗi năm tiến hành kiểm tra ít nhất 01 tổ chức đảng cấp dưới và 01 đảng viên khi có dấu hiệu vi phạm;
Tăng cường kiểm tra cấp ủy, tổ chức đảng, ủy ban kiểm tra cấp dưới trong việc thực hiện nhiệm vụ kiểm tra, giám sát và thi hành kỷ luật trong Đảng, kiểm tra tài chính của cấp ủy cấp dưới và của cơ quan tài chính cấp ủy cùng cấp;
Tăng số lượng giám sát chuyên đề đối với cấp ủy, tổ chức đảng cấp dưới và đảng viên là cấp ủy viên cùng cấp, cán bộ thuộc diện cấp ủy cùng cấp quản lý;
Giải quyết kịp thời đơn, thư tố cáo, khiếu nại kỷ luật đảng theo quy định.
Tám là, các chi bộ, đảng ủy bộ phận lựa chọn một số đảng viên giúp đồng chí phụ trách thực hiện công tác kiểm tra, giám sát và thi hành kỷ luật đảng. Coi trọng công tác giám sát thường xuyên đối với đảng viên; tiến hành kiểm tra, giám sát chuyên đề, giải quyết tố cáo, kiểm tra đảng viên khi có dấu hiệu vi phạm trong việc thực hiện nghị quyết của chi bộ, nhiệm vụ đảng viên (trừ nhiệm vụ cấp trên giao), nhiệm vụ được chi bộ phân công, về phẩm chất đạo đức, lối sống, trách nhiệm nêu gương, những điều đảng viên không được làm, giữ mối liên hệ với tổ chức đảng và nhân dân nơi cư trú.
3.3. Về nhóm nhiệm vụ, giải pháp “Tiếp tục kiện toàn ủy ban kiểm tra, củng cố cơ quan tham mưu, giúp việc công tác kiểm tra, giám sát của Đảng; nâng cao chất lượng bồi dưỡng nghiệp vụ công tác kiểm tra cho ủy viên ủy ban kiểm tra và cán bộ kiểm tra các cấp; bảo đảm các cơ sở vật chất cho hoạt động công tác kiểm tra, giám sát của Đảng”, cấp ủy, ủy ban kiểm tra các cấp cần triển khai thực hiện các nội dung sau:
Một là, cấp ủy các cấp phải chuẩn bị nhân sự và kịp thời bổ sung, kiện toàn ủy ban kiểm tra cùng cấp đúng cơ cấu, đủ về số lượng và đảm bảo tiêu chuẩn, điều kiện theo quy định của Đảng và đề án nhân sự ủy ban kiểm tra đã được phê duyệt. Trong đó:
i) Ủy ban kiểm tra đảng ủy cấp trên cơ sở, ngoài đồng chí chủ nhiệm là ủy viên ban thường vụ, cần cơ cấu một đồng chí cấp ủy viên cùng cấp làm phó chủ nhiệm thường trực là lãnh đạo cơ quan tham mưu, giúp việc công tác kiểm tra Đảng
ii) Đảng ủy cơ sở có từ 300 đảng viên trở lên cơ cấu, bố trí một phó chủ nhiệm chuyên trách biên chế trong cơ quan có chức năng, nhiệm vụ thanh tra, kiểm tra, kiểm toán hoặc pháp chế, khuyến khích các đảng ủy cơ sở khác phân công ủy viên ủy ban kiểm tra chuyên trách.
Hai là, cấp ủy xây dựng quy hoạch và thường xuyên rà soát, bổ sung quy hoạch ủy ban kiểm tra của cấp mình, làm cơ sở xây dựng quy hoạch cán bộ lãnh đạo, quản lý của các cơ quan thuộc cơ cấu tham gia ủy ban kiểm tra; đồng thời, xây dựng kế hoạch đào tạo, bồi dưỡng, luân chuyển cán bộ trong quy hoạch.
Ba là, cấp ủy cấp trên cơ sở thường xuyên quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo và củng cố, kiện toàn cơ quan tham mưu, giúp việc công tác kiểm tra Đảng về tổ chức bộ máy, biên chế, vị trí việc làm, về đào tạo, bồi dưỡng, thực hiện chế độ, chính sách và xây dựng đội ngũ cán bộ kiểm tra.
Thủ trưởng cơ quan tham mưu, giúp việc công tác kiểm tra Đảng phân công nhiệm vụ cụ thể cho cán bộ, để có đầu mối chịu trách nhiệm chính tham mưu và thực hiện công tác kiểm tra Đảng.
Bốn là, cấp ủy quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo việc trang bị cơ sở vật chất, phương tiện làm việc và ứng dụng mạnh mẽ công nghệ thông tin phục vụ nhiệm vụ, công tác kiểm tra Đảng.
Hằng năm, ủy ban kiểm tra tham mưu, đề xuất cấp ủy tổ chức bồi dưỡng, tập huấn nghiệp vụ công tác kiểm tra Đảng, cập nhật kiến thức chuyên môn cho các đồng chí ủy viên ủy ban kiểm tra và cán bộ kiểm tra cấp mình và cấp trực thuộc theo hướng thiết thực, hiệu quả; trang bị đầy đủ, kịp thời các văn bản, tài liệu phục vụ công tác cho cán bộ kiểm tra.
3.4. Về nhóm nhiệm vụ, giải pháp “Nâng cao chất lượng công tác nghiên cứu, sơ kết, tổng kết về công tác kiểm tra, giám sát của Đảng”, cấp ủy, ủy ban kiểm tra các cấp cần triển khai thực hiện các nội dung sau:
Một là, ủy ban kiểm tra các cấp chủ động xây dựng, ban hành và tham mưu cấp ủy ban hành hoặc rà soát sửa đổi, bổ sung các văn bản thuộc thẩm quyền về công tác kiểm tra, giám sát, thi hành kỷ luật đảng phù hợp với các quy định, hướng dẫn hiện hành của Đảng.
Hai là, cấp ủy các cấp chủ trì sơ kết 6 tháng, tổng kết một năm và nhiệm kỳ công tác kiểm tra, giám sát của đảng bộ.
Ủy ban kiểm tra đảng ủy cấp trên cơ sở trở lên duy trì nền nếp định kỳ giao ban công tác quý I và 9 tháng (bằng hình thức thích hợp).
3.5. Về nhóm nhiệm vụ, giải pháp “Tiếp tục phối hợp chặt chẽ giữa công tác kiểm tra, giám sát của Đảng với thanh tra, kiểm tra, kiểm toán, kiểm soát của các cơ quan nhà nước và của doanh nghiệp, cơ quan, đơn vị”, cấp ủy các cấp cần triển khai thực hiện nội dung sau:
Một là, cấp ủy ban hành quy chế phối hợp giữa cơ quan tham mưu, giúp việc cấp ủy về công tác kiểm tra, giám sát của Đảng với các cơ quan, đơn vị liên quan trong việc trao đổi thông tin, nghiệp vụ về tình hình vi phạm của tổ chức đảng, đảng viên, về phối hợp, kết hợp trong công tác kiểm tra, giám sát của Đảng; trong đó, cần quy định rõ về đối tượng, nội dung thuộc thẩm quyền của cấp ủy, ủy ban kiểm tra Đảng và đối tượng, nội dung thuộc thẩm quyền của cơ quan quản lý nhà nước, cơ quan đại diện chủ sở hữu hoặc của hội đồng thành viên (hội đồng quản trị), tổng giám đốc doanh nghiệp, thủ trưởng cơ quan, đơn vị.
Hai là, cấp ủy các cấp triển khai thực hiện có hiệu quả Quy chế phối hợp công tác giữa Đảng ủy Khối Doanh nghiệp Trung ương với ban cán sự đảng bộ, ngành và đảng đoàn các cơ quan Trung ương (Quyết định số 54-QĐ/TW, ngày 11/01/2022 của Ban Bí thư); đồng thời, tiếp tục triển khai thực hiện hiệu quả quy chế phối hợp với cấp ủy địa phương nơi có tổ chức đảng trực thuộc đóng trên địa bàn, trong đó có công tác kiểm tra, giám sát, thi hành kỷ luật đảng.
4. Về tổ chức thực hiện Nghị quyết
Các cấp ủy, tổ chức đảng, trước hết là người đứng đầu cấp ủy có trách nhiệm tổ chức nghiên cứu, quán triệt trong cán bộ, đảng viên; chỉ đạo xây dựng chương trình, kế hoạch thực hiện Nghị quyết một cách cụ thể, thiết thực, phù hợp với điều kiện của từng đơn vị./.
[1] Văn kiện Đại hội đại biểu Đảng bộ Khối Doanh nghiệp Trung ương lần thứ III, nhiệm kỳ 2020 - 2025.