Trước hết cần mở đợt tự phê bình và phê bình trong Ðảng

Với tinh thần nhìn thẳng vào sự thật, không nể nang, né tránh, Nghị quyết đã đánh giá sát thực những khuyết điểm, yếu kém, thể hiện tinh thần tự phê bình và phê bình rất cao của Trung ương. Nghị quyết đã xác định đúng trọng tâm xuyên suốt và cấp bách nhất là, kiên quyết đấu tranh ngăn chặn, đẩy lùi tình trạng suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống của một bộ phận không nhỏ cán bộ, đảng viên, trước hết là cán bộ lãnh đạo, quản lý các cấp; đồng thời đã đề ra những nhóm giải pháp để giải quyết một số vấn đề cấp bách về xây dựng Ðảng hiện nay. Chính vì thế, Nghị quyết đã thu hút sự quan tâm, theo dõi và kỳ vọng của đông đảo cán bộ, đảng viên và các tầng lớp nhân dân.

Nghị quyết đã xác định phương châm tổ chức, thực hiện là: Phải làm kiên quyết, kiên trì, xác định rõ lộ trình thực hiện, thời gian hoàn thành, làm từng bước vững chắc, thường xuyên kiểm tra, giám sát chặt chẽ. Theo tôi, ngay bây giờ cần xác định những việc  làm trước, làm ngay; những việc cần chuẩn bị để thực hiện tốt trong thời gian tới.

Theo tôi, việc làm đầu tiên trong lộ trình triển khai thực hiện Nghị quyết là mở đợt tự phê bình và phê bình rộng rãi trong Ðảng. Một số ý kiến cho rằng, vấn đề quan trọng, cấp bách như vậy mà chỉ có tự phê bình và phê bình thì có đem lại kết quả gì không, cần có ngay những biện pháp mạnh mẽ về tổ chức, cán bộ, thi hành pháp luật, xử lý vi phạm. Qua kết quả những đợt tự phê bình và phê bình của Ðảng, nhất là từ khi thực hiện đường lối đổi mới (năm 1986) đến nay đã khẳng định tự phê bình và phê bình luôn luôn là yếu tố quyết định để xây dựng Ðảng trong sạch, vững mạnh, nhất là ở những thời điểm khó khăn của đất nước. Với Nghị quyết T.Ư 4  "Một số vấn đề cấp bách về xây dựng Ðảng hiện nay" cũng vậy, tự phê bình và phê bình là bước cần làm trước rất quan trọng, có ý nghĩa quyết định trong thực hiện Nghị quyết.

Trong tự phê bình và phê bình, phải từ trên xuống dưới, trước nhất là những đồng chí lãnh đạo chủ chốt của T.Ư Ðảng. Với thẩm quyền, trách nhiệm cao nhất trong Bộ Chính trị, Ban Bí thư, các đồng chí phải thể hiện được tính tiền phong gương mẫu trong tự phê bình và phê bình, nhất là tự phê bình. Các đồng chí cần tập trung công sức, thời gian cho công việc này, tự kiểm điểm, nêu được những khuyết điểm trong tư tưởng, hành động của mình, trách nhiệm của mình khi để diễn ra tình trạng suy thoái cả về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống của một bộ phận không nhỏ cán bộ, đảng viên trong thời gian dài. Tôi cho rằng tinh thần, thái độ của các đồng chí chủ chốt T.Ư Ðảng rất quan trọng, có ý nghĩa quyết định thắng lợi  tự phê bình và phê bình trong toàn Ðảng. Sau khi từng đồng chí lãnh đạo chủ chốt của Ðảng, từng đồng chí trong Bộ Chính trị, Ban Bí thư tự phê bình thì tiến hành việc tự phê bình, phê bình trong tập thể Ban Chấp hành T.Ư. Tôi tin tưởng rằng nếu ta làm tốt, sẽ tạo điều kiện rất thuận lợi cho các cuộc tự phê bình và phê bình ở các cấp và trong toàn Ðảng.

Bên cạnh mở đợt tự phê bình và phê bình trong Ðảng, có rất nhiều việc nên tiến hành ngay. Thí dụ, việc thực hiện quy chế chất vấn tại các kỳ họp của Ban Chấp hành T.Ư Ðảng và các cấp ủy đảng lâu nay chưa thật sự thẳng thắn, dân chủ, cần đổi mới ngay tại Hội nghị T.Ư 5 (Khóa XI) sắp tới. Nếu được như vậy, sẽ  đáp ứng sự kỳ vọng của nhân dân. Việc lấy phiếu tín nhiệm cán bộ quản lý theo quy định mới cũng vậy. Nghị quyết nêu rõ: Những người không đủ năng lực, không hoàn thành nhiệm vụ, có tín nhiệm thấp cần được sắp xếp phù hợp, có cơ chế kịp thời thay thế không chờ hết nhiệm kỳ, hết tuổi công tác. Nên thực hiện sớm hơn, kiên quyết, mạnh mẽ hơn việc này. Việc tiếp tục thực hiện thí điểm chủ trương bí thư cấp ủy, đồng thời là chủ tịch UBND là đúng, phù hợp với trách nhiệm, điều kiện làm việc của đảng cầm quyền. Nhưng cũng nên xúc tiến nhanh hơn, hoàn thành sớm ở cấp xã và huyện để có thể triển khai rộng rãi. Còn đối với cấp tỉnh, thành phố cần cân nhắc có nên chờ đến thời điểm bầu HÐND, UBND khóa mới hay không, vì như vậy sẽ mất nhiều thời gian. Chủ trương để đại hội đảng bộ từ cấp tỉnh đến cơ sở trực tiếp bầu bí thư cấp ủy có số dư là việc làm hay và cũng cần có kế hoạch chuẩn bị tốt để thực hiện.

Có những việc chưa làm ngay được nhưng công tác chuẩn bị thì phải tiến hành ngay từ bây giờ, như nghiên cứu bổ sung, sửa đổi tiêu chuẩn đảng viên trong thời kỳ mới; cách thức tổ chức đại hội đảng toàn quốc và các cấp; về cơ cấu, tổ chức Ban Chấp hành T.Ư Ðảng; trách nhiệm thẩm quyền các tổ chức cơ quan lãnh đạo của Ðảng ở cấp T.Ư; về chế độ bầu cử trong Ðảng, về người đứng đầu của Ðảng, đồng thời là người đứng đầu của Nhà nước. Ðây là những vấn đề về tổ chức, sinh hoạt đảng, đòi hỏi phải có cơ sở lý luận vững chắc và lấy ý kiến đóng góp của đông đảo các tầng lớp nhân dân, vì vậy cần chuẩn bị sớm công tác nghiên cứu lý luận và tổng kết thực tiễn.

Một điều nữa là thực hiện những giải pháp về đổi mới công tác tuyên truyền giáo dục chính trị tư tưởng, đạo đức, lối sống cho cán bộ đảng viên gắn với kiểm điểm đánh giá và biện pháp giải quyết một số vấn đề cấp bách về xây dựng Ðảng của các cấp. Trong vấn đề này, có những việc rất cần làm ngay là cơ quan lãnh đạo cấp cao của Ðảng, Nhà nước có những kết luận rõ và quyết định rõ, kịp thời về xử lý vi phạm đối với một số tổ chức và cá nhân trong một số sự việc nổi cộm mà dư luận rất quan tâm. Ðây là những việc mà đảng viên và nhân dân rất mong chờ tinh thần kiên quyết của Ðảng, Nhà nước ta trong cuộc đấu tranh chống suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống trong đội ngũ cán bộ, đảng viên.