XÂY DỰNG "THẾ TRẬN LÒNG DÂN" TRONG ĐẤU TRANH, PHẢN BÁC CÁC QUAN ĐIỂM SAI TRÁI, THÙ ĐỊCH TRÊN KHÔNG GIAN MẠNG

Kịp thời nhận diện các quan điểm sai trái, hiểu rõ âm mưu, động cơ, bản chất hành động, thủ đoạn chống phá của các thế lực thù địch trên không gian mạng để có phương pháp đấu tranh phù hợp là yêu cầu mang tính cấp thiết, là trách nhiệm không thuộc về riêng ai.

Đảng Cộng sản Việt Nam ra đời là kết quả tất yếu của sự tổng hòa giữa niềm tin, trí tuệ dân tộc, và sứ mệnh lịch sử. Từ mốc son 03/02/1930, cả dân tộc đoàn kết, bền lòng chiến đấu, dựng xây dưới sự lãnh đạo của Đảng, lập nên những kỳ tích vang dội: đất nước đã nở hoa độc lập, dân tộc kết trái tự do, đời sống nhân dân ấm no, hạnh phúc. Thực tiễn lịch sử đã minh chứng rằng: Kiên định chủ nghĩa Mác - Lênin và tư tưởng Hồ Chí Minh; kiên định mục tiêu độc lập dân tộc gắn với chủ nghĩa xã hội là đường lối đúng đắn, sáng tạo của Đảng Cộng sản Việt Nam.

Song hành với quá trình hình thành và phát triển của Đảng ta là sự chống phá điên cuồng, bất chấp thủ đoạn của các thế lực thù địch. Nghị quyết số 35-NQ/TW ngày 22/10/2018 của BCT khóa XII về “tăng cường bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng, đấu tranh phản bác các quan điểm sai trái, thù địch trong tình hình mới” nêu rõ: “Bảo vệ vững chắc nền tảng tư tưởng của Đảng, đấu tranh phản bác có hiệu quả các quan điểm sai trái, thù địch là một nội dung cơ bản, hệ trọng, sống còn của công tác xây dựng Đảng, chỉnh đốn Đảng; là nhiệm vụ quan trọng hàng đầu của toàn Đảng, toàn quân, toàn dân”.

Trong bối cảnh hội nhập quốc tế ngày càng sâu rộng và sự phát triển mạnh mẽ của cuộc Cách mạng công nghiệp lần thứ 4, đặc biệt là công nghệ thông tin, internet đã trở thành không gian xã hội mới - “không gian mạng”. Khái niệm mới này được sử dụng phổ biến thời gian gần đây ở Việt Nam, là một phần tất yếu của đời sống xã hội hiện đại; được hiểu là “mạng lưới kết nối của cơ sở hạ tầng công nghệ thông tin, bao gồm mạng viễn thông, mạng Internet, mạng máy tính, hệ thống thông tin, hệ thống xử lý và điều khiển thông tin, cơ sở dữ liệu; là nơi con người thực hiện các hành vi xã hội không bị giới hạn bởi không gian, thời gian”.

Sự ra đời nhanh chóng của Facebook, Zalo, Youtube, Twitter, Tiktok, Instagram, Linkedin, Zingme, Google,..… - các nền tảng kết nối cộng đồng đã xóa nhòa ranh giới giữa không gian thực và ảo, làm phong phú đời sống văn hóa tinh thần của con người, tự nhiên đi vào đời sống xã hội, trở thành một phần tất yếu không thể phủ nhận. Đa dạng trong nội dung truyền tải, hấp dẫn trong hình thức thể hiện, tự do trong các thức biểu đạt, nhanh chóng trong tốc độ tiếp cận, nhạy bén trong tương tác cộng đồng là những thuộc tính thể hiện sự ưu việt của thông tin trên không gian mạng. Bên cạnh những thông tin tích cực được tuyên truyền, lan tỏa, các thông tin xấu, độc như những vi rút được thế lực thù địch nuôi cấy công phu, dần thâm nhập và sinh sôi trong cộng đồng, gặm nhấm các “tế bào xã hội”, gây nhiễu động, rối loạn đời sống văn hóa tinh thần của nhân dân.

“Việt Nam được đánh giá là 1 trong 20 nước có tỉ lệ sử dụng Internet nhiều nhất thế giới với 68,17 triệu người dùng (chiếm 70% dân số). Khoảng 94% người dùng Việt Nam sử dụng Internet thường xuyên với thời gian sử dụng trung bình lên tới 6 tiếng mỗi ngày”. Lợi dụng sự quan tâm sử dụng mạng đã trở thành nhu cầu, ý thức của cộng đồng, các thế lực thù địch đã và đang sử dụng không gian mạng như một mặt trận chủ lực, biến hóa khôn lường, mang đến không ít thách thức, khó khăn trong công cuộc xây dựng và phát triển toàn diện kinh tế xã hội, an ninh phòng nói chung, bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng nói riêng.

Các quan điểm sai trái, thù địch được truyền đi dưới dạng những thông tin phản khoa học, phản ánh sai sự thật, mang đậm ý chí chủ quan của cá nhân người tung tin. Họ thường là những người có quan điểm đối lập với Đảng, Nhà nước, chủ động xuyên tạc sự thật, bóp méo vấn đề, bôi đen cuộc sống trên mọi phương diện, làm cho người tiếp cận hiểu sai vấn đề, lệch lạc trong nhận thức, gây hoang mang dư luận, lâu dần dẫn đến tâm lý chán ghét chế độ, bất mãn chính trị; thâm độc hơn, họ thúc đẩy “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” trong nội bộ Đảng, ý thức xã hội, tiến hành “phi chính trị hóa” lực lượng vũ trang nhân dân,… gián tiếp làm rối loạn trật tự xã hội,…. Đôi khi, các quan điểm sai trái đó lại đến từ sự vội vã trong tư duy, lệch chuẩn trong góc độ tiếp cận vấn đề, chủ thể không có động cơ phản động, ranh giới giữa đúng và sai nhiều khi chỉ là “một cú nhấp chuột”. Rất nhiều cuộc “cách mạng sắc màu” đã xảy ra trên thế giới nhằm lật đổ chế độ, chính phủ hợp pháp của các quốc gia đều theo kịch bản sử dụng thông tin xấu độc trên internet, nhất là mạng xã hội để kích động dư luận, và các chính phủ rất khó điều tra, phát hiện kẻ tung tin. Sự nguy hại của thông tin xấu độc đến an ninh quốc gia, đến cuộc sống yên bình của người dân là những bài học thực tiễn cần nghiêm túc nhìn nhận.

Về đối tượng: Đối tượng được nhằm đến là những người dân ít thông tin, trình độ nhận thức thấp kém, một bộ phận giới trẻ thiếu kinh nghiệm sống, hiểu biết hạn chế, một số ít cán bộ, đảng viên có biểu hiện do dự, dễ lôi kéo, thao túng. Gần đây, đối tượng thù địch đặc biệt quan tâm đến những nhân vật có tai mắt, có tiếng tăm, công trạng và tầm ảnh hưởng xã hội nhất định nhưng cái tôi, mưu cầu cá nhân quá lớn, không đạt được tham vọng,… thành ra bất mãn, quay lưng nói xấu chế độ, nói xấu cơ quan, đơn vị, đồng nghiệp nơi mình công tác,… gây ảnh hưởng xấu tới dư luận,… Họ móc nối, lôi kéo các đối tượng cơ hội chính trị có cả cán bộ đương chức, có tướng lĩnh đã nghỉ hưu và thành phần chống đối trong trí thức, văn nghệ sĩ tăng cường chống Đảng, cổ xúy cho “dân chủ tư sản”, “xã hội dân sự”, “xã hội dân chủ”.

Cần phải xác định rõ ràng rằng: nền tảng tư tưởng của Đảng đang bị uy hiếp bởi “thù trong, giặc ngoài”. Các quan điểm sai trái, thù địch đến từ 2 phía: một là thông tin do các thế lực thù địch với Việt Nam tung ra nhằm thực hiện chiến lược “Diễn biến hòa bình” trong lĩnh vực tư tưởng - văn hóa; hai là những thông tin sai trái, xấu độc do một bộ phận cán bộ, đảng viên và quần chúng đã rơi vào tình trạng “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” tung ra nhằm thể hiện thái độ bất mãn, gây rối loạn nhân tâm, qua đó tiếp tay cho các thế lực thù địch thúc đẩy “cách mạng sắc màu” ở Việt Nam.

Về nội dung: Họ tấn công, đả kích trực diện nền tảng tư tưởng của Đảng, vị trí, vai trò lãnh đạo của Đảng đối với Nhà nước và xã hội, mục tiêu, con đường tiến lên chủ nghĩa xã hội, công cuộc xây dựng và bảo vệ Tổ quốc của nhân dân ta dưới sự lãnh đạo của Đảng: tuyên truyền xuyên tạc chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước, phủ nhận những thành tựu to lớn của nhân dân dưới sự lãnh đạo tuyệt đối, trực tiếp về mọi mặt của Đảng đã đạt được trong quá trình đổi mới, hội nhập quốc tế; Lợi dụng, cường điệu hóa những hạn chế, khuyết điểm của Đảng và hệ thống chính trị trong lãnh đạo, quản lý nhà nước đối với các lĩnh vực của đời sống xã hội để quy kết rằng việc Đảng ta lấy chủ nghĩa Mác - Lênin làm nền tảng tư tưởng chính là nguyên nhân gốc rễ của những hạn chế, khiếm khuyết đó; Bôi nhọ lãnh tụ, xuyên tạc lý lịch, thân thế sự nghiệp các lãnh tụ, các đồng chí lãnh đạo cấp cao của Đảng, Nhà nước để đi đến phủ nhận con người, phủ nhận hệ tư tưởng mác xít và vai trò lãnh đạo của Đảng. Đồng thời, thúc đẩy và làm sâu sắc hơn quá trình “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” trong nội bộ, đảng viên, quần chúng nhân dân để thông qua đối tượng này trực tiếp phá hoại nền tảng tư tưởng của Đảng, làm giảm lòng tin của nhân dân vào sự lãnh đạo của Đảng, vào mục tiêu, con đường tiến lên chủ nghĩa xã hội. Lợi dụng các sự kiện chính trị - xã hội “nhạy cảm”, việc bắt, xử lý một số cán bộ cao cấp về tội tham nhũng; xét xử đối tượng chống đối vi phạm pháp luật, để lôi kéo, kích động người dân tập trung đông người gây rối an ninh, trật tự, biểu tình, bạo loạn, lật đổ; tuyên truyền kích động các hoạt động ly khai, tự trị trong vùng đồng bào dân tộc thiểu số.

Các đối tượng thù địch trong nước tích cực thu thập thông tin, phát tán tài liệu, video, trả lời phỏng vấn về các vấn đề nhạy cảm, phức tạp, tạo ra các “chiến dịch truyền thông” tấn công trực diện vào vai trò lãnh đạo của Đảng, sự quản lý điều hành của Nhà nước và hệ thống pháp luật Việt Nam. Chúng sử dụng đủ mọi chiêu bài, đủ mọi giọng điệu, như các bài viết với nhiều thể loại, các clip live stream nội dung thường tập trung xuyên tạc, chống phá phê phán, đả kích Đảng như: moi móc khuyết điểm, sai lầm trong quá khứ; xuyên tạc, bịa đặt, bóp méo sự thật, thổi phồng những mặt trái, vu cáo, đổ lỗi cho sự lãnh đạo của Đảng, lợi dụng một số vụ việc phức tạp xảy ra, trong đó tập trung vào các vụ việc, vụ án gây bức xúc (các vụ án tham nhũng, kinh tế nghiêm trọng, phức tạp), cả những vụ việc tồn tại từ nhiều năm trước đã được phát hiện, xử lý. Trên một số diễn đàn của VOA, BBC và blog cá nhân, các “nhà dân chủ” bịa đặt ra một số câu chuyện về “thực trạng” tình hình biên giới và biển, đảo, xuyên tạc ý nghĩa các cuộc giao lưu quốc phòng trên các tuyến biên giới… nhằm kích động, phá hoại mối quan hệ hữu nghị của Việt Nam với các nước láng giềng. Họ cố tính xoáy sâu, kích động mâu thuẫn nội bộ, chia rẽ sự đoàn kết thống nhất giữa Đảng với Nhà nước; giữa Đảng, Nhà nước với Quân đội, Công an và các tầng lớp nhân dân làm rối loạn môi trường chính trị, mất ổn định xã hội.

Các nội dung chống phá chủ yếu là các vấn đề nóng, mang tính thời sự, nhận được nhiều sự quan tâm của dư luận và công luận. Họ thường chọn thời điểm nhạy cảm, dễ phát sinh quan điểm đa chiều để tung chiêu bài chống phá, tiêu biểu như:

Trước mỗi kỳ đại hội, đặc biệt là trước thềm Đại hội XIII của Đảng,  việc chống phá của các thế lực thù địch lại càng thêm quyết liệt và nhức nhối. Họ xây dựng kịch bản chống phá cụ thể từ việc chuẩn bị văn kiện đại hội các cấp: bóp méo thành quả công cuộc đổi mới đất nước do Đảng ta khởi xướng và lãnh đạo, các quan điểm chủ trương, chính sách hội nhập quốc tế; đến công tác nhân sự: bôi nhọ danh dự cá nhân, bịa đặt phương án nhân sự, … mục tiêu cản trở, làm thất bại Đại hội Đảng, thủ tiêu, xóa bỏ vai trò lãnh đạo của Đảng, ngăn chặn con đường đổi mới, mục tiêu độc lập dân tộc và chủ nghĩa xã hội của nước ta.

Phòng ngừa, ngăn chặn và xử lý những hành vi tham nhũng nhằm bảo vệ lợi ích hợp pháp của Nhà nước, cơ quan, tổ chức và công dân, góp phần quan trọng vào việc giữ vững an ninh chính trị - xã hội, bảo vệ chế độ và bảo đảm cho kinh tế - xã hội đất nước phát triển bền vững. Trong những năm qua, công tác phòng chống tham nhũng, tiêu cực, lãng phí đã thu được những kết quả quan trọng, góp phần vào thành tựu chung của đất nước, tạo không khí phấn khởi trong xã hội, tăng cường niềm tin trong nhân dân. Các thế lực thù địch liên tục sử dụng những luận điệu lập lờ, hòng biến việc xử lý các vụ án tham nhũng, tiêu cực và cán bộ sai phạm ở nước ta thành chuyện “thanh trừng, đấu đá nội bộ, phe cánh chính trị”.

Đặc biệt, thời gian qua, khi toàn Đảng, toàn quân, toàn dân tập trung mọi nguồn lực, đẩy mạnh cuộc chiến phòng, chống đại dịch Covid-19 với tinh thần “chống dịch như chống giặc” thì các thế lực thù địch nhân cơ hội này “đục nước béo cò”, tung ra nhiều chiêu trò, thủ đoạn thâm độc, tinh vi, hòng chống phá sự nghiệp cách mạng Việt Nam. Đây được xem là nhóm thủ đoạn mới, ví như những "biến thể virus mới", khá độc hại trong chiến lược “diễn biến hòa bình” của các thế lực thù địch, phản động, cần sớm được nhận diện, đẩy lùi.

Gần đây nhất và vẫn đang diễn ra “sổi nổi, kịch liệt”, chấn động dư luận là cuộc chiến không khoan nhượng giữa một Streamer CEO nổi tiếng với một bộ phận nhỏ bị gọi là “nhà báo hai mặt”, “nghệ sỹ bẩn”,.. đã và đang cho thấy sức ảnh hưởng cực kỳ lớn của thông tin trên mạng đến tình hình, trật tự an toàn xã hội, rất cần sự vào cuộc kịp thời của các cơ quan chức năng. Rất có thể, trong sự đa màu sắc, đa chiều của các luồng dư luận, các thế lực thù địch sẽ lợi dụng để kích động, đe dọa trực tiếp đến sự ổn định và an toàn trong trật tự xã hội toàn dân.

Về hình thức, thủ đoạn: các đối tượng xấu đã lập và sử dụng hàng ngàn website, blog, tài khoản mạng xã hội, diễn đàn trực tuyến (với tên miền như *.com, *.org, *.net - đây là tên miền quốc tế, không đăng ký ở Việt Nam) để tăng độ tin cậy, các trang này thường sử dụng một số tin tức chính thống từ báo chí trong nước sau đó lắp ghép, thêm thắt, bịa đặt nhằm xuyên tạc chủ trương, đường lối, chính sách của Đảng, Nhà nước; hạ thấp uy tín của các nhà lãnh đạo; dựa vào nền tảng machine learning - mã nguồn mở của google để phân tích dữ liệu tự động hóa, cho phép hệ thống học hỏi dữ liệu, xác định mẫu, tạo ra các video cắt ghép hình ảnh động với độ chân thực rất cao; dựa vào trí tuệ nhân tạo AI để biết đâu là xu hướng của người dùng và gợi ý họ sử dụng những luồng thông tin xấu độc... Bên cạnh đó, các đối tượng thù địch cũng không ngừng cung cấp và khuyến khích người dùng sử dụng các ứng dụng bị nghi ngờ có phần mềm gián điệp cũng là một cách gián tiếp để theo dõi, ăn cắp thông tin người dùng nhằm phát tán, phục vụ cho mục đích xấu. Thông tin theo đường dẫn lan truyền dễ dàng và nhanh chóng qua mạng xã hội dễ làm người dùng bị dẫn dắt, thụ động, và hầu như không có sự thẩm định và phản biện trong việc tiếp nhận thông tin, dễ tạo tâm lý đám đông để kích động, lôi kéo tập hợp lực lượng thành lập các nhóm.

Họ chủ động gắn mác cho một số phần tử là “Nhà hoạt động chính trị”, hoặc “Nhà báo độc lập” để tung tin rằng: ở Việt Nam người dân không được tự do tiếp cận thông tin, hoặc tình hình tự do báo chí ở Việt Nam đang xuống dốc tệ hại; lập ra nhiều trang web mạo danh các đồng chí ủy viên Bộ Chính trị, ủy viên Trung ương Đảng, lãnh đạo các Bộ, ngành, đoàn thể, địa phương, một số nhân vật được xã hội chú ý hoặc nhân danh “đấu tranh chống tham nhũng, tiêu cực”, “bảo vệ môi trường”, “bảo vệ chủ quyền biển, đảo”, “phản biện xã hội”, “hiến kế cho Đảng”… để trích dẫn, bình luận, xuyên tạc, hạ uy tín, làm mất niềm tin của quần chúng nhân dân với Đảng, Nhà nước.

Trên không gian ảo, người dùng có thể ẩn danh và dễ dàng thể hiện bản thân, tình trạng nhiễu loạn thông tin, tung tin đồn thất thiệt, giật gân nhằm thu hút sự chú ý trên mạng xã hội ngày càng gia tăng, ảnh hưởng đến các giá trị văn hóa tốt đẹp của cộng đồng. Không ít người bị dẫn dắt bởi các thông tin độc hại trên mạng xã hội, tin theo những luận điệu của chúng và bị mua chuộc, trở thành công cụ phục vụ cho mưu đồ của các thế lực phản động.

Trước sự phát triển mạnh mẽ của khoa học và công nghệ, thời gian tới các thế lực thù địch, phản động sẽ tiếp tục đẩy mạnh hành vi lợi dụng internet và mạng xã hội để tuyên truyền các luận điệu xuyên tạc với những phương thức thủ đoạn táo bạo hơn, tinh vi hơn. Đảng ta xác định cuộc chiến đấu tranh phản bác các quan điểm sai trái, thù địch thực chất là cuộc đấu tranh giữa 2 ý thức hệ, mang tính lâu dài, phức tạp. Việc xác định tư tưởng, sự chuẩn bị tâm thế và lực lượng đã liên tiếp được đề cập tại Văn kiện Đại hội Đảng các nhiệm kỳ.

“Thế trận lòng dân” là khái niệm được sử dụng trong nghệ thuật quân sự, quốc phòng, được Đảng và Quân đội ta vận dụng sáng tạo, linh hoạt trong thực tiễn chiến đấu và xây dựng Tổ quốc. Xây dựng “thế trận lòng dân” dưới sự lãnh đạo của Đảng nhằm khơi dậy, quy tụ lòng yêu nước, tinh thần đoàn kết, sự đồng thuận và ý chí quyết tâm cao của toàn dân tộc, tạo thành sức mạnh tổng hợp, vững chắc để cùng với các nhân tố khác thực hiện thắng lợi các mục tiêu, nhiệm vụ trọng yếu của sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc.

Trong khuôn khổ bài viết này, tác giả muốn mượn khái niệm “thế trận lòng dân” để nhấn mạnh tầm quan trọng của việc bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng, đấu tranh phản bác các quan điểm sai trái thù địch là nhiệm vụ không của riêng ai, là trách nhiệm của toàn Đảng, toàn quân, toàn dân. Thế trận lòng dân - thế trận của sự đoàn kết, đồng tâm, nhất đồng ý chí và hành động vì mục tiêu chung: đấu tranh, phản bác các quan điểm, sai trái thù địch trên không gian mạng, được xây dựng trên 4 trụ cột quan trọng:

Một là, phát huy vai trò của các lực lượng nòng cốt, đội ngũ cán bộ tuyên giáo, các chuyên gia, cơ sở đào tạo chuyên ngành; thường xuyên bồi dưỡng nghiệp vụ chuyên sâu, trang bị kiến thức, kỹ năng về vấn đề diễn biến hòa bình, các thủ đoạn chống phá của các thế lực thù địch, trong đó chú trọng việc đấu tranh phản bác quan điểm sai trái, thù địch trên không gian mạng.

Chỉ đạo thành lập, kiện toàn nhân sự và đẩy mạnh hoạt động của Ban Chỉ đạo 35 các cấp, kịp thời tham mưu cấp ủy tăng cường công tác nắm bắt, định hướng dư luận xã hội; tuyên truyền, đấu tranh phản bác các quan điểm sai trái, thù địch, các luận điệu xuyên tạc đường lối, chủ trương, quan điểm của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước; âm mưu, thủ đoạn thổi phồng những sơ hở, yếu kém của Đảng, Nhà nước ta nhằm kích động tâm lý bất mãn, chống đối, chia rẽ nội bộ Đảng, chia rẽ khối đại đoàn kết toàn dân tộc.

Công tác tuyên giáo cần đổi mới, sáng tạo phát huy vai trò đi trước, mở đường trong đấu tranh chống những quan điểm sai trái, thù địch, bảo vệ, giữ vững nền tảng tư tưởng của Đảng, chủ động, tích cực tham mưu giúp cấp ủy lãnh đạo, chỉ đạo có hiệu quả công tác tư tưởng - văn hoá tại đơn vị, trọng tâm là xây dựng, tổ chức lực lượng đấu tranh phản bác các quan điểm sai trái, thù địch, cụ thể hóa nhiệm vụ, giải pháp trong kế hoạch thực hiện hàng năm; ban hành hệ thống văn bản lãnh đạo, chỉ đạo thống nhất, đồng bộ để huy động sự vào cuộc của cả hệ thống chính trị trong công tác này.

Hệ thống tuyên giáo các cấp thường xuyên chỉ đạo, định hướng tuyên truyền cho các cơ quan báo chí, đội ngũ báo cáo viên, cộng tác viên dư luận xã hội, đội ngũ làm công tác tuyên vận bằng nhiều kênh thông tin, thường xuyên và liên tục thông qua hướng dẫn tuyên truyền hàng tháng; tổ chức hội nghị báo cáo viên, giao ban báo chí định kỳ, biên tập các loại tài liệu tuyên truyền. Các chủ trương, đường lối, chính sách pháp luật của Đảng, Nhà nước, của địa phương, đơn vị; các chương trình, kế hoạch, đề án, dự án trọng điểm phát triển kinh tế - xã hội, quốc phòng - an ninh, đối ngoại được phổ biến, tuyên truyền sâu rộng đến cán bộ, đảng viên và nhân dân. Đội ngũ cán bộ làm công tác tuyên giáo phải tích cực đổi mới tư duy, đổi mới phương pháp tiếp cận để đẩy mạnh công tác tuyên truyền, định hướng dư luận, chỉ đạo thông tin, lấy độ chính xác, độ nhanh nhạy của thông tin làm vũ khí sắc bén để làm chủ trận địa tư tưởng.

Các học thuyết cách mạng đã được minh chứng sống động trong đời sống thực tiễn và không ngừng được bồi đắp, bổ sung chất liệu mới theo từng giai đoạn lịch sử. Chỉ khi thấm nhuần chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, mỗi cán bộ đảng viên, nhà nghiên cứu mới có phương pháp luận sắc bén để vận dụng đúng đắn, sáng tạo vào giải quyết các vấn đề thực tiễn đặt ra đối với đất nước, ở từng cấp, từng ngành, từng địa phương, cơ quan đơn vị cụ thể. Cần đẩy mạnh công tác nghiên cứu để định hình, thiết lập hệ thống luận cứ, luận điểm đấu tranh phản bác các quan điểm sai trái, thù địch; chú ý nhận diện những vấn đề mà các thế lực thù địch tập trung chống phá để xây dựng luận cứ khoa học thuyết phục, phục vụ và trực tiếp đấu tranh phản bác. Đồng thời, tổng kết thực tiễn đấu tranh tư tưởng, lý luận, đúc rút được những kinh nghiệm thiết thực, dự báo tình hình, kịp thời phát hiện và giải quyết đúng đắn những vấn đề mới phát sinh trên mặt trận đấu tranh tư tưởng lý luận nhất là đấu tranh bác bỏ các thông tin xấu độc trên các nền tảng mạng xã hội.

Tổ chức Hội nghị tập huấn kỹ năng nghiệp vụ chuyên sâu trong đấu tranh phản bác quan điểm sai trái thù địch trên không gian mạng cho lực lượng chuyên trách, cộng tác viên các cấp: kỹ năng nhận diện các website, blog, mạng xã hội của các thế lực thù địch, trang có nội dung xấu độc và tổ chức đấu tranh; kỹ năng cơ bản viết tin, bài trên báo chí góp phần phản bác thông tin xấu trên mạng xã hội, kỹ năng báo cáo vi phạm của các trang, nhóm, tài khoản, bài viết trện mạng xã hội, thực hành tác nghiệp trực tiếp với tình huống cụ thể trên mạng xã hội.…

Phát triển mạng lưới cộng tác viên trong cán bộ, đảng viên và nhân dân, kịp thời nắm bắt tâm tư, nguyện vọng, tình cảm của quần chúng, tích cực định hướng dư luận, tổng hợp, báo cáo cấp trên theo quy định. Xây dựng và mở rộng đội ngũ cộng tác viên đưa tin, viết bài, bình luận; nâng cao chất lượng các bài viết đấu tranh phản bác với luận cứ khoa học, tính thuyết phục cao. Kết hợp chặt chẽ các biện pháp đấu tranh trực tiếp và gián tiếp; giữa xây và chống, trong đó lấy xây là chính; chủ động cung cấp thông tin và phối hợp với các cơ quan báo chí để đấu tranh, ngăn chặn kịp thời và có hiệu quả.

Chỉ đạo lập và kiểm soát tốt các tài khoản chính thức, là kênh thông tin chính thống trên mạng xã hội đảm bảo kết nối giữa Đảng, Nhà nước và nhân dân. Tháng 10 năm 2015, Chính phủ đã chỉ đạo lập 02 tài khoản Facebook là “Thông tin Chính phủ” và “Diễn đàn Cạnh tranh quốc gia” nhằm cung cấp cho người dân những thông tin thời sự nhất về tình hình chính trị, kinh tế - xã hội, các hoạt động của lãnh đạo Đảng, Nhà nước. Việc lập trang mạng xã hội vừa đáp ứng nhu cầu thông tin của người dân, vừa định hướng dư luận, đồng thời giúp Nhà nước tăng cường quản lý xã hội bằng chính công cụ hữu hiệu này. “Thông tin Chính phủ” và “Diễn đàn Cạnh tranh quốc gia” trở thành phương thức truyền thông hiệu quả đường lối, chính sách của Đảng và Nhà nước đến nhân dân, cung cấp tri thức và củng cố niềm tin của nhân dân đối với sự lãnh đạo của Đảng, nâng cao hiệu quả quản lý của Nhà nước. Hai trang mạng này cũng góp phần định hướng hành vi của cá nhân, giám sát và quản lý xã hội, kết nối ý Đảng với lòng dân. Chúng ta cần nhân rộng và quản lý tốt các kênh thông tin này, sử dụng như một công cụ hữu hiệu để đấu tranh, phản bác với những quan điểm sai trái, thù địch trên mạng xã hội.

Xây dựng và quản lý tốt lực lượng Streamer, Youtuber, Facebooker,.. chuyên nghiệp: là những chuyên gia có tư tưởng chính trị vững vàng, khả năng diễn đạt tốt, có sức lôi cuốn,… xây dựng chuyên trang để kịp thời thông tin các vấn đề đến đông đảo đối tượng tham gia mạng xã hội. 

Hai là, giữ vững trận địa tư tưởng với tinh thần mỗi cán bộ, đảng viên là một chiến sỹ, mỗi tổ chức đảng là một pháo đài tiên phong.

Mỗi đảng viên cần ý thức mình là một “nhà tư tưởng” gieo mầm tư duy tích cực, chuẩn mực cho gia đình, đồng nghiệp, những người xung quanh,… thực hiện nghiêm các quy định về nêu gương: Quy định số 101-QĐ/TW, ngày 07-6-2012, của Ban Bí thư khóa XI, “Về trách nhiệm nêu gương của cán bộ, đảng viên, nhất là cán bộ lãnh đạo chủ chốt các cấp”; Quy định số 55-QĐ/TW, ngày 19-12-2016, của Bộ Chính trị khóa XII, “Về một số việc cần làm ngay để tăng cường vai trò nêu gương của cán bộ, đảng viên” và Quy định số 08-QĐi/TW, ngày 25-10-2018, của Ban Chấp hành TW khóa XII, “Trách nhiệm nêu gương của cán bộ, đảng viên, trước hết là Ủy viên Bộ Chính trị, Ủy viên Ban Bí thư, Ủy viên Ban Chấp hành Trung ương”. Các thế lực thù địch trên không gian mạng luôn ẩn danh, cuộc đấu tranh trên không gian mạng rất khó khăn, cam go, lâu dài, nên mỗi cán bộ, đảng viên cần giữ vững bản lĩnh chính trị, say mê lao động, không ngừng nghiên cứu, học tập, cập nhật những vấn đề lý luận và thực tiễn để có nền tảng lý luận vững vàng, không bị “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa”, làm tốt vai trò sứ giả truyền cảm hứng cho chính đội ngũ của mình và lan tỏa đến người đọc trong công tác thông tin, tuyên truyền định hướng dư luận xã hội.

Tăng cường công tác giáo dục chính trị, tư tưởng cho cán bộ, đảng viên và nhân dân để nhìn nhận và có trách nhiệm, ý thức trước mọi âm mưu, thủ đoạn “diễn biến hòa bình”, các dấu hiệu “tự diễn biến, tự chuyển hóa. Đây là một giải pháp rất quan trọng, thường xuyên, cơ bản, lâu dài để mỗi cán bộ, đảng viên dù công tác ở cương vị nào cũng nêu cao trách nhiệm và nâng cao cảnh giác.

Khi người dân nhận thức sâu sắc rằng “bảo vệ Đảng chính là bảo vệ cuộc sống ấm no, hạnh phúc của mình”, thì niềm tin sẽ được cụ thể hóa thành hành động thiết thực. Cần thiết bồi dưỡng “nhãn quan chính trị” cho các công dân mạng - nòng cốt là cán bộ, đảng viên, chiến sỹ,… - lực lượng tiên phong trên tuyến đầu. Mỗi cán bộ, đảng viên, chiến sỹ, mỗi người dân đều phải ý thức được trách nhiệm của cá nhân mình trong chiến trận không thuốc súng này, tỉnh táo nhận diện các luận điệu, quan điểm thù địch, đó chính là vắc xin tốt nhất, tạo miễn dịch cộng đồng chống lại các vi rút đang xâm nhập, đe dọa an ninh, an toàn xã hội.

Việc đấu tranh phản bác các quan điểm, sai trái thù địch, đặc biệt trên không gian mạng phải thực sự trở thành ý thức tự thân, giác ngộ thường xuyên của mỗi cá nhân. Giữa quan điểm sai trái và quan điểm thù địch cũng có tính độc lập tương đối, phụ thuộc nhiều vào tư duy, nhận thức, ý thức hệ của chủ thể. Trong thực tế, chúng ta cần tỉnh táo phân biệt vì thế lực thù địch thường sử dụng vỏ bọc tinh vi cho các luồng thông tin xấu, độc, mượn lý do cho việc tung ra các quan điểm sai trái là hạn chế về nhận thức, nhưng thực tế là chủ động truyền bá tư tưởng phản động.

Các thế lực thù địch thường tập trung vào thị hiếu và tính tò mò của công chúng để xây dựng kịch bản tuyên truyền. Mỗi cá nhân, công dân mạng phải là một chủ thể sàng lọc tin tức, quyết định việc truyền đi thông điệp nào có ích, thông điệp nào tiêu cực.

Nâng cao trình độ dân trí, trình độ chuyên môn và kỹ năng xã hội cho công dân mạng, lan tỏa những thông tin tích cực, vận động gia đình, đồng nghiệp, những người xung quanh xây dựng ý thức tuân thủ Pháp luật và các chính sách của Đảng, Nhà nước; tuyệt đối không chia sẻ các thông tin tiêu cực, chưa được kiểm chứng, xử phạt nghiêm các trường hợp vi phạm. Gần đây nhất, liên quan đến thông tin về bác sĩ rút ống thở của người nhà để nhường cho sản phụ được đăng tải và lan truyền trên mạng internet những ngày qua, Thanh tra Sở Thông tin và Truyền thông TP Hồ Chí Minh đã quyết định xử phải hai tài khoản mạng xã hội facebook: Nhà báo Nguyễn Đức Hiển và Hoàng Nguyên Vũ - đây là bài học cho những người bất cẩn trong tiếp nhận và chia sẻ thông tin chưa được kiểm chứng trên mạng xã hội.

Chúng ta chỉ có thể sử dụng công nghệ để đấu tranh phản bác trên không gian mạng, do đó người tham gia đấu tranh cần tự trau dồi trình độ tin học, ngoại ngữ, khả năng tiếp cận, khai thác mạng xã hội và đặc biệt cần “giữ mình” kiên định lập trường, chủ động khéo léo trong đấu tranh, phản bác, tránh mắc bẫy dư luận, dao động tư tưởng,…

Ba là, củng cố bộ máy tổ chức, phát huy vai trò nòng cốt của các tổ chức đảng, khuyến khích sự tham gia của các tổ chức đoàn thể chính trị xã hội tại cơ quan, đơn vị.

Phát huy tốt vai trò của cấp ủy, tổ chức đảng, người đứng đầu nhất là vai trò, trách nhiệm nêu gương của cán bộ, đảng viên.

Xác định việc học tập, quán triệt nghiêm túc, triển khai đồng bộ Nghị quyết số 35-NQ/TW, ngày 22/10/2018 của Bộ Chính trị (khóa XII) “Về tăng cường bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng, đấu tranh phản bác các quan điểm sai trái, thù địch trong tình hình mới” là nhiệm vụ chính trị trọng tâm, thường xuyên, không thể lơ là, mất cảnh giác. Thực sự coi trọng công tác giáo dục lý luận chính trị, tổ chức hiệu quả việc học tập, quán triệt đường lối, chủ trương của Đảng, chính sách pháp luật của Nhà nước để mỗi cán bộ, đảng viên, quần chúng nhân dân,… tự tạo dựng cho bản thân nền tảng tri thức chính trị - xã hội đúng đắn, khoa học, đủ khả năng “tự đề kháng”, đủ trình độ nhận diện và đấu tranh phản bác các quan điểm sai trái trên các trang mạng xã hội.

Cấp ủy Đảng cần quản lý chặt chẽ, nắm bắt tình hình chính trị nội bộ, xử lý kịp thời những vấn đề tư tưởng nảy sinh, thực hiện nghiêm Quy định số 11-QĐi/TW, ngày 18 tháng 02 năm 2019 của Bộ Chính trị về trách nhiệm của người đứng đầu cấp ủy trong việc tiếp dân, đối thoại trực tiếp với dân và xử lý những phản ảnh, kiến nghị của dân; Cấp ủy, chính quyền các cấp cần tích cực thông tin và tăng cường đối thoại với nhân dân; chủ động, linh hoạt tham gia các vấn đề cụ thể của xã hội, bảo đảm sự liên kết, chia sẻ thông tin giữa các bộ, ngành từ Trung ương đến các địa phương để cùng giải quyết khi có sự kiện xảy ra.

Cấp ủy chủ động xây dựng, tổ chức lực lượng để hoạt động đấu tranh trên không gian mạng có nền nếp, bảo đảm bí mật, rộng khắp, thống nhất, chặt chẽ và hiệu quả. Thường xuyên nghiên cứu, nắm chắc tình hình, cung cấp thông tin, “chỉ thị mục tiêu” và định hướng để đấu tranh kịp thời, có trọng tâm, trọng điểm. Nghị quyết, kết luận lãnh đạo thường kỳ của các cấp ủy, tổ chức đảng đều có nội dung, biện pháp lãnh đạo đấu tranh phản bác quan điểm sai trái, thù địch, cơ hội chính trị trên không gian mạng, gắn với thực hiện nhiệm vụ của cơ quan, đơn vị mình, bảo đảm tính nhạy bén, sáng tạo, nhưng phải chấp hành nghiêm quy định bảo vệ chính trị nội bộ, không để lọt, lộ bí mật Nhà nước, bí mật quân sự, ngăn chặn kịp thời các tài liệu phản động, văn hóa phẩm xấu độc thâm nhập vào nội bộ.

Chi bộ là hạt nhân chiến đấu của tổ chức đảng, tăng cường công tác kiểm tra, giám sát, đặc biệt là giám sát thường xuyên, quản lý chặt chẽ cán bộ, đảng viên, quần chúng khi sử dụng internet và tham gia mạng xã hội; kịp thời chấn chỉnh các trường hợp chưa chuẩn mực trên mạng xã hội, bảo đảm hoạt động đấu tranh luôn đúng định hướng.

Tập trung xây dựng các tổ chức trong toàn đảng vững mạnh về tư tưởng chính trị, tổ chức và đạo đức, nâng cao năng lực lãnh đạo và sức chiến đấu, lãnh đạo các cơ quan đơn vị hoàn thành tốt nhiệm vụ được giao. Gắn việc thực hiện có hiệu quả Chỉ thị 05 - CT/TW của Bộ Chính trị với việc thực hiện Nghị quyết Trung ương 4 khóa XII “về tăng cường xây dựng chỉnh đốn đảng; ngăn chặn đẩy lùi sự suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức lối sống, những biểu hiện tự diễn biến, tự chuyển hóa trong nội bộ”. “Tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” là kẻ thù giấu mặt, “giặc nội xâm” khó nhận diện và vô cùng nguy hiểm đối với sự nghiệp cách mạng của Đảng và dân tộc ta. “Diễn biến” đến một giới hạn nhất định sẽ “chuyển hóa”, nhận thức và hành động của người cán bộ đảng viên ngày càng xa rời thậm chí đi ngược lại lý tưởng cách mạng của Đảng. Nhận thức rõ vai trò và trách nhiệm của người cán bộ, đảng viên, mỗi cá nhân cần thường xuyên tu dưỡng, rèn luyện giữ vững phẩm chất chính trị, đạo đức cách mạng trong sáng, phát huy vai trò tiên phong gương mẫu của cán bộ, đảng viên nhất là người đứng đầu.

Chỉ đạo, khuyến khích sự tham gia của các tổ chức đoàn thể chính trị xã hội tại cơ quan, đơn vị, đặc biệt là tổ chức Đoàn thanh niên - phát huy lực lượng trẻ có nhiều lợi thế. Khi các thế lực thù địch hướng đến thanh niên chính là nhằm phá hoại tương lai của đất nước ta; phá hoại niềm tin, sự kỳ vọng của Đảng, của Bác và của nhân dân dành cho thế hệ tương lai của nước nhà. Đây cũng là một âm mưu thâm độc mà các thế lực thù địch đã sử dụng, tấn công vào thanh niên các nước XHCN trước kia, nhằm “phá hủy lực lượng cộng sản tiềm năng không thể coi thường ở các nước xã hội chủ nghĩa”. Tổ chức Đoàn các cấp cần phát hiện, nắm bắt những thanh niên có năng lực, có nhiệt huyết và tinh thần trách nhiệm để xây dựng “đội thông tin viên phản ứng nhanh”, xung kích; viết tin, bài, chia sẻ, lan tỏa rộng rãi những thông tin tốt; đấu tranh phản bác những thông tin xấu, độc trên các kênh truyền thông. Các tổ chức đoàn cần mở rộng kết nối các lực lượng thanh niên công nhân, thanh niên nông thôn, miền núi, hải đảo, thanh niên học sinh, sinh viên, thanh niên công chức, viên chức, lực lượng vũ trang…, tạo thành một mặt trận đấu tranh rộng rãi, có tính tổ chức, kỷ luật. Mỗi đoàn viên cần tiên phong, đi đầu trong việc thực hiện Nghị quyết số 35-NQ/TW; tích cực học tập lý luận chính trị, chủ động trong rèn luyện bản lĩnh tác phong, tích cực học tập nâng cao trình độ, tu dưỡng phẩm chất đạo đức, tăng “khả năng miễn dịch”, “sức đề kháng” trước những cám dỗ, cạm bẫy.

Bốn là, trên trận địa thông tin: cần sự vào cuộc tích cực của các cơ quan báo chí, xuất bản và trách nhiệm của các doanh nghiệp cung ứng dịch vụ mạng, cơ quan quản lý, an ninh mạng.

Nêu cao tinh thần chiến đấu, sự vào cuộc tích cực, kịp thời của các cơ quan báo chí, truyền thông chính thống, đây phải là dòng chảy thông tin chủ đạo, nhạy bén, là căn cứ, cơ sở kiểm chứng để công dân mạng nhận diện thông tin chuẩn xác, từ đó khơi thông các luồng dư luận trái chiều đang phát sinh trong đời sống xã hội.

Lợi dụng việc cơ quan báo chí, truyền thông chính thống luôn có độ trễ về thời gian đăng tin (cần thời gian kiểm chứng thông tin), các thế lực thù địch thường đi trước, “tung hỏa mù”, gieo thông tin xấu, trái chiều làm hoang mang dư luận. Cần có biện pháp khắc phục và hạn chế, rút ngắn tối đa khoảng trống này. Khi nhu cầu thông tin được đáp ứng, thì nhu cầu tìm đọc các thông tin không chính thống - thông tin sai trái sẽ hạn chế đi rất nhiều.

Các cơ quan xuất bản phải xây dựng các ấn phẩm tuyên truyền chất lượng, với mẫu mã, trình bày đẹp, ấn tượng, nội dung hấp dẫn và phù hợp với từng đối tượng.

Bên cạnh việc lan tỏa những điển hình tiên tiến, những tấm gương đẹp, những mô hình hay, cách làm tốt để nhân rộng trong toàn xã hội, bồi dưỡng tình yêu với quê hương, đất nước và niềm tin của nhân dân với Đảng, kiên định đường lối, chủ trương, con đường đã lựa chọn, Báo chí, các cơ quan xuất bản cũng cần là cầu nối để phổ biến, tuyên truyền, quán triệt những nội dung cơ bản của Luật An ninh mạng, Luật Tiếp cận thông tin, Bộ luật Hình sự (nhất là nội dung Điều 288 về tội đưa hoặc sử dụng trái phép thông tin mạng máy tính, mạng viễn thông); Nghị định số 72/2013/NĐ-CP, ngày 15-7-2013 của Chính phủ và Thông tư số 09/2014/BTTTT, ngày 19-8-2014 của Bộ Thông tin và Truyền thông về hoạt động quản lý, cung cấp, sử dụng thông tin trên trang thông tin điện tử và mạng xã hội, những hành vi bị nghiêm cấm trong sử dụng mạng xã hội và những quy định mới có liên quan.

Mỗi nhà báo, phóng viên, nhà xuất bản cần trau dồi nghiệp vụ phản biện. Thông tin phản hồi cần đúng trọng tâm, trúng đối tượng và đạt hiệu quả tuyên truyền tích cực. Đẩy mạnh thiết lập và nâng cao hiệu quả hoạt động của các trang mạng xã hội chính thống. Phát huy những tiện ích của internet, mạng xã hội để internet, mạng xã hội trở thành “cánh tay nối dài” của các cơ quan làm công tác tư tưởng, báo chí, truyền thông; trở thành một kênh thông tin mang tính chính thống, chủ động cung cấp thông tin nhằm định hướng dư luận xã hội trước các sự kiện chính trị quan trọng, các sự kiện nóng, phức tạp.

Tăng cường thành lập một số chuyên trang, chuyên mục đăng tải các tin, bài đấu tranh phản bác các thông tin và luận điệu sai trái, thù địch; xây dựng các diễn đàn mở để trao đổi, thảo luận làm rõ đúng, sai, thật, giả các ý kiến, quan điểm khác biệt, cung cấp thông tin chống phá của các thế lực thù địch. Các báo, trang thông tin điện tử phải không ngừng nâng cao chất lượng, tăng tính hấp dẫn nhằm thu hút lượng truy cập ngày càng nhiều hơn; chú trọng đổi mới, tạo ra nhiều kênh tiếp xúc khác nhau; xây dựng giao diện riêng cho điện thoại di động để dễ khai thác, tìm kiếm và chia sẽ thông tin chính thống.

Các cơ quan chức năng cần tăng cường các giải pháp phát triển và quản lý internet, mạng xã hội tại Việt Nam. Trong đó, triệt để khai thác, ứng dụng công nghệ thông tin trong đấu tranh, phản bác các quan điểm sai trái, thù địch trên không gian mạng theo quan điểm “sử dụng công nghệ để quản lý, kiểm soát công nghệ”; xây dựng các giải pháp kỹ thuật nhằm tăng cường tính chủ động trong công tác này. Xây dựng công cụ quản lý, thu thập, phòng ngừa và cảnh báo, dự báo xu hướng dư luận trên mạng xã hội; xây dựng hệ thống lọc và phát hiện tin tức giả mạo, sai sự thật, đồng thời đo lường, đánh giá “hàm lượng nền tảng” trong từng câu chữ/ đoạn clip/ bài viết,… thời gian, mức độ lan truyền, phát tán thông tin; xây dựng các phương án phối hợp xử lý khủng hoảng truyền thông trên internet, mạng xã hội cho nhiều lĩnh vực, địa bàn; thiết lập ràng buộc pháp lý, cơ chế phối hợp giữa các cấp, các ngành, các cơ quan, đơn vị, giữa các cơ quan nghiên cứu, truyền bá, giảng dạy khoa học lý luận chính trị với các địa bàn, đơn vị tác chiến, giữa Chính phủ với các nhà cung cấp dịch vụ mạng xã hội nước ngoài như: Google, Youtube, Facebook... trong việc ngăn chặn, xử lý các thông tin xấu, độc. Đồng thời có chế tài xử phạt nghiêm minh với những hành vi cố tình đưa thông tin bịa đặt, sai sự thật lên mạng xã hội, hành vi xuyên tạc đường lối, chính sách, pháp luật của Đảng và Nhà nước, xuyên tạc lịch sử, bôi nhọ lãnh đạo Đảng, Nhà nước, phá hoại quan hệ quốc tế của đất nước.

Trong “thế trận lòng dân”, mỗi cá nhân, đơn vị đều có sứ mạng, vai trò nhất định, có đội hình chuyên trách tiên phong, có hậu phương kiên định, vững chắc. Chúng ta huy động trí tuệ tập thể, sức mạnh tổng lực, để đấu tranh, phản bác các quan điểm sai trái, thù địch trên không gian mạng nhằm bảo vệ thành quả cách mạng, bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng. Sự nghiệp tranh đấu còn dài, diễn biến còn phức tạp. Vững tin vào sự lãnh đạo của Đảng, nhất định thắng lợi!

TRẦN THU HÀ, Bí thư Đoàn thanh niên Tổng công ty Thuốc lá Việt Nam