Bộ trưởng Xây dựng Trịnh Đình Dũng tâm sự đầu xuân

PV: 20 tháng trước khi nhận trọng trách làm người đứng đầu Bộ Xây dựng Bộ trưởng có nói sẽ tập trung vào 3 nhiệm vụ. Thứ nhất là rà soát hệ thống văn bản pháp luật, nhiệm vụ thứ hai là tập trung quản lý phát triển đô thị và nhiệm vụ thứ 3 là làm sao đáp ứng được tốt nhu cầu về nhà ở cho mọi đối tượng người dân. Vậy đến nay 3 việc lớn đó đã được thực hiện đến đâu thưa Bộ trưởng ? 
Bộ trưởng Trịnh Đình Dũng: Đây là 3 nhiệm vụ chính mà Bộ Xây dựng với tư cách cơ quan của Chính phủ được Quốc hội và Chính phủ giao cho thực hiện các nhiệm vụ này. Đây cũng là 3 nhiệm vụ cốt lõi của Bộ Xây dựng.

Bộ trưởng Xây dựng Trịnh Đình Dũng

Trước hết là về quản lý đầu tư xây dựng, trong những năm vừa qua công tác này đã đạt được những thành quả hết sức tích cực. Tuy nhiên tình trạng thất thoát, lãng phí, chất lượng công trình không đảm bảo….vẫn còn tồn tại, gây nhiều bức xúc, cần tiếp tục tập trung để tháo gỡ. Chính vì vậy trong năm 2012, Bộ đã tập trung để đổi mới về tư duy cũng như các quan điểm xây dựng thể chế, trong đó đặc biệt là các văn bản pháp luật có liên quan đến vấn đề đầu tư xây dựng. Nghị định 15/2013/NĐ-CP ngày 06/02/2013 là Nghị định mới về quản lý chất lượng công trình đã được Chính phủ ban hành để thay thế Nghị định 209/2004/NĐ-CP năm 2004. Theo đó, yêu cầu các cơ quan quản lý nhà nước phải tập trung để thẩm tra chất lượng các đồ án thiết kế kỹ thuật. Còn đối với các dự án sử dụng vốn ngân sách nhà nước phải thẩm tra cả chi phí xây dựng, thay vì trước đây chúng ta chỉ giao cho chủ đầu tư làm nhiệm vụ này. Trước đây vai trò quản lý của nhà nước rất mờ nhạt, các cơ quan quản lý nhà nước từ trung ương đến địa phương chưa có cơ chế để vào cuộc thực hiện tiền kiểm, chủ yếu vẫn là kiểm tra những giai đoạn sau khi sự việc đã rồi, từ đó ảnh hưởng đến chất lượng và hiệu quả đầu tư. Nghị định về quản lý chất lượng sẽ làm thay đổi một cách căn bản, giúp quá trình quản lý đầu tư chặt chẽ, tăng cường vai trò của nhà nước, tránh thất thoát lãng phí, nâng cao hiệu quả vốn đầu tư xây dựng. 
Nội dung thứ hai là về quản lý phát triển đô thị: Đô thị Việt Nam trong những năm vừa qua phát triển rất mạnh cùng với quá trình công nghiệp hóa, thay đổi cả về quy mô và chất lượng, ngày càng đáp ứng tốt hơn nhu cầu về nhà ở cũng như điều kiện sống của người dân. Đô thị ngày càng khẳng định vai trò là động lực phát triển kinh tế, là hạt nhân để thúc đẩy quá trình chuyển dịch cơ cấu kinh tế của mỗi vùng, mỗi địa phương và cả nước. Tuy nhiên đô thị Việt Nam trong quá trình phát triển thời gian qua cũng bộc lộ nhiều khiếm khuyết như tình trạng phát triển thiếu quy hoạch, kế hoạch, tự phát không dựa trên tiềm lực đô thị, dẫn đến việc phát triển thiếu bền vững. Để khắc phục tình trạng này, Bộ Xây dựng đã soạn thảo và được Chính phủ ban hành Nghị định 11/2013/NĐ-CP ngày 14/01/2013 về quản lý đầu tư phát triển đô thị. Theo Nghị định này, chúng ta sẽ kiểm soát quá trình phát triển đô thị theo đúng quy hoạch và kế hoạch, khắc phục tình trạng phát triển tự phát dẫn đến dư thừa đô thị, lệch pha cung cầu về các sản phẩm bất động sản, dẫn đến thị trường đóng băng trong thời gian qua. 
Về nhiệm vụ thứ ba, Bộ Xây dựng đã tập trung để cụ thể hóa Chiến lược nhà ở quốc gia. Chiến lược nhà ở được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt vào cuối năm 2011, đây cũng là bước đột phá trong tư duy về phát triển nhà ở. Thay vì một thời gian dài chúng ta chủ yếu phát triển nhà ở theo cơ chế thị trường thì Chiến lược khẳng định một mặt phát triển nhà ở theo cơ chế thị trường để thỏa mãn nhu cầu của người có khả năng thanh toán theo thị trường nhưng đồng thời tập trung phát triển nhà ở xã hội (loại nhà ở thị trường phi hàng hóa) để cải thiện nhà ở cho  người dân thu nhập thấp ở cả đô thị và nông thôn gồm 8 nhóm đối tượng cần có sự quan tâm của nhà nước đã được xác định trong Chiến lược. Năm 2012 là năm cụ thể hóa Chiến lược này bằng các Nghị định, cụ thể như Nghị định nhà ở tái định cư, Nghị định về cải tạo sửa chữa chung cư và đặc biệt là Nghị định phát triển nhà ở xã hội sắp được Chính phủ ban hành. Đây sẽ là công cụ hữu hiệu để huy động các nguồn lực của nhà nước, người dân, doanh nghiệp và xã hội tham gia phát triển nhà ở, ngày càng đáp ứng tốt hơn nhu cầu cải thiện nhà ở cho người nghèo.

PV: Theo Nghị định 11 về quản lý đầu tư phát triển đô thị thì vai trò của cơ quan quản lý nhà nước trong quá trình kiểm tra, kiểm soát đô thị phát triển theo quy hoạch và kế hoạch sẽ được xác lập như thế nào ? 
Bộ trưởng Trịnh Đình Dũng: Để thực hiện các dự án đô thị điều đầu tiên yêu cầu là phải có quy hoạch chung để từ đó lập đủ các quy hoạch phân khu với tỉ lệ tùy theo quy mô mỗi đô thị, mỗi khu vực cụ thể. Tiếp theo đó, phải thành lập khu vực phát triển đô thị; trong mỗi khu vực sẽ có Ban Quản lý để xây dựng kế hoạch và điều tiết quá trình  phát triển cho từng khu vực. Nhưng điều quan trọng hơn là phải cân đối được nguồn lực phát triển và mức tăng trưởng dân số tránh sự chênh lệch cung – cầu ngay tại từng khu vực. Có thể khẳng định, Nghị định 11 đã xác định rõ việc kiểm soát phát triển đô thị theo quy hoạch và kế hoạch. Với Nghị định này, đây là lần đầu tiên chúng ta có cách tiếp cận mang tính khoa học trên cơ sở kinh nghiệm của các quốc gia phát triển cũng như từ thực tiễn phát triển của đô thị Việt Nam. 
PV: Chiến lược nhà ở được Bộ triển khai trong năm 2012 đã được sự ủng hộ và đồng thuận rất lớn của doanh nghiệp và người dân, nhưng để hiện thực hóa chiến lược này sẽ còn chặng đường dài với đầy khó khăn phía trước. Năm 2013 tới liệu đã có thể đủ để chiến lược này bắt đầu bén rễ vào thị trường và lấy lại lòng tin của người dân vào thị trường BĐS đã đóng băng trong suốt thời gian dài vừa qua, thưa Bộ trưởng ?

Bộ trưởng Trịnh Đình Dũng: Việc thực hiện chiến lược nhà ở là kế hoạch dài hạn không chỉ là 5 năm, 10 năm, 20 năm mà sau đó còn tiếp tục phải xây dựng chiến lược trong các thời kỳ mới sau năm 2030. Cũng cần phải nói thêm rằng xây dựng chiến lược nhà ở có ý nghĩa rất quan trọng trong việc cải thiện điều kiện ở cho người dân, mặt khác cũng đảm bảo cho thị trường bất động sản phát triển bền vững, lâu dài. 
Trong năm 2012 đã đề ra được chính sách thì năm 2013 là năm cụ thể hóa trong việc thực hiện triển khai những chính sách đó. Trong năm 2013 sẽ có nhiều doanh nghiệp tham gia xây dựng và thực hiện dự án. Những năm tiếp theo nguồn cung nhà ở xã hội sẽ ngày càng nhiều hơn, từng bước giải quyết được nhu cầu về chỗ ở cho người dân ở cả đô thị và nông thôn. 
PV: Tập trung vào phát triển chiến lược nhà ở quốc gia, xiết chặt quản lý phát triển đô thị là một trong những vấn đề trọng tâm trong thời gian tới. Xin Bộ trưởng nói rõ hơn về những mục tiêu cụ thể đặt ra cho Bộ Xây dựng trong năm 2013 ? 
Bộ trưởng Trịnh Đình Dũng: Mục tiêu trong năm mới 2013 của Bộ phải căn cứ vào nhiệm vụ được Quốc hội và Chính phủ giao. Thứ nhất vẫn phải tập trung vào công tác quản lý đầu tư xây dựng. Đây là khối lượng công việc rất lớn liên quan đến nhiều bộ, ngành về quản lý đầu tư xây dựng trong đó có Bộ Kế hoạch và Đầu tư, Bộ Tài chính, Bộ Xây dựng, Bộ Giao thông vận tải, Bộ Tài nguyên và Môi trường,…Bộ Xây dựng phải hoàn thiện các văn bản quy định pháp luật về đầu tư xây dựng, đặc biệt là tập trung sửa Luật xây dựng theo hướng quản lý chặt chẽ các công trình xây dựng sử dụng nguồn vốn ngân sách, nâng cao chất lượng các công trình xây dựng. 
Nhiệm vụ thứ 2 là tập trung thực hiện Nghị định 11 về quản lý đầu tư phát triển đô thị, quản lý tốt quá trình phát triển đô thị theo đúng quy hoạch và kế hoạch. 
Nhiệm vụ thứ 3 là thực hiện chiến lược nhà ở, tập trung tháo gỡ khó khăn cho thị trường BĐS trên cơ sở cân đối về cung – cầu về nhà ở. Đặc biệt quán triệt nguyên tắc gắn việc tháo gỡ khó khăn cho thị trường bất động sản với việc thực hiện chiến lược nhà ở quốc gia, đẩy mạnh phát triển nhà ở xã hội. 
Nhiệm vụ thứ 4 là quản lý tốt vật liệu xây dựng, rà soát lại quy hoạch, đặc biệt là quy hoạch xi măng để tránh khủng khoảng thừa hoặc thiếu vật liệu xây dựng nhằm phục vụ sự phát triển bền vững, lâu dài của ngành xây dựng. 
Nhiệm vụ thứ 5 là tái cấu trúc doanh nghiệp nhà nước thuộc Bộ Xây dựng quản lý với tư cách đại diện chủ sở hữu cấp trên của doanh nghiệp để doanh nghiệp hoạt động có hiệu quả, là công cụ vật chất quan trọng được nhà nước giao thực hiện các nhiệm vụ không chỉ có ý nghĩa về kinh tế mà còn có ý nghĩa về chính trị, an ninh quốc phòng…như xây dựng các công trình ở vùng sâu, vùng xa, các công trình lớn, phức tạp,….trong thời gian qua.  
Xin cảm ơn Bộ trưởng!

Thu Lý - Hồng Khanh thực hiện

VietNamNet