Tính cấp thiết trong xây dựng và bồi đắp mối quan hệ giữa Đảng với nhân dân

Lịch sử cách mạng Việt Nam gần chín thập niên qua đã chứng minh mối quan hệ giữa Đảng Cộng sản Việt Nam và nhân dân Việt Nam là mối quan hệ gắn bó trong một chỉnh thể thống nhất. Sự thống nhất đó là nhân tố cơ bản làm nên những thắng lợi vĩ đại, huy hoàng của dân tộc ta trong cách mạng giải phóng dân tộc, kháng chiến chống xâm lược; làm nên những thắng lợi to lớn có ý nghĩa lịch sử trong sự nghiệp đổi mới, xây dựng và bảo vệ Tổ quốc ngày nay.

Đó là thực tế không thể phủ nhận. Từ lý luận của chủ tịch Hồ Chí Minh về xây dựng mối quan hệ giữa Đảng với nhân dân và thực tiễn qua quá trình xây dựng đất nước, bài viết nêu lên những giải pháp để tăng cường, bồi đắp mối quan hệ mật thiết giữa Đảng với nhân dân hiện nay.

Sinh thời, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã cho rằng, nhân dân là lực lượng có sức mạnh quyết định thắng lợi của sự nghiệp cách mạng. Người khẳng định: “Trong bầu trời không gì quí bằng nhân dân. Trong thế giới không gì mạnh bằng lực lượng đoàn kết của nhân dân” (1). Do đó, Người luôn quan tâm đặc biệt cho việc xây dựng, bồi đắp, phát huy mối quan hệ giữa Đảng với nhân dân. Người cho rằng, đây là việc làm thường xuyên và lâu dài của mọi tổ chức Đảng, là trách nhiệm của mọi cán bộ, đảng viên. Theo Chủ tịch Hồ Chí Minh, sức mạnh của Đảng nằm trong mối quan hệ giữa Đảng với nhân dân và giữa nhân dân với Đảng. Nhân dân là người thầy nghiêm khắc và nhân ái, luôn luôn đòi hỏi cao ở cán bộ, đảng viên; đồng thời cũng sẵn lòng giúp đỡ cán bộ, đảng viên hoàn thành nhiệm vụ, phát huy ưu điểm, sửa chữa sai lầm, khuyết điểm, trở nên tiến bộ. Vì vậy, tăng cường mối quan hệ “máu thịt” giữa Đảng với nhân dân là vấn đề có ý nghĩa sống còn đối với sự nghiệp cách mạng của đất nước. Trong tình hình mới hiện nay, mối quan hệ này cần tiếp tục được củng cố tăng cường bằng các nội dung và biện pháp cụ thể sau đây:

Một là, Đảng phải thường xuyên tự đổi mới và chỉnh đốn để ngày càng trong sạch, vững mạnh, xứng đáng là người lãnh đạo, người đầy tớ trung thành của nhân dân.

Theo Chủ tịch Hồ Chí Minh, “Đảng có vững cách mệnh mới thành công, cũng như người cầm lái có vững thuyền mới chạy”(2) . Do vậy, trong mọi thời kỳ cách mạng, Đảng phải thường xuyên trong sạch, vững mạnh cả về chính trị, tư tưởng và tổ chức để đáp ứng yêu cầu lãnh đạo cách mạng trong mọi tình huống. Đảng phải nâng tầm trí tuệ, không ngừng phát triển tư duy lý luận và tổng kết thực tiễn. Trước hết, tập trung tâm huyết và trí tuệ của toàn Ðảng, toàn dân để xây dựng, thực hiện có hiệu quả đường lối, chủ trương, chính sách và hoạt động thực tiễn hợp lòng dân, mang lại lợi ích thiết thực cho nhân dân; chú trọng vào những vấn đề nhạy cảm đang được nhân dân đặc biệt quan tâm: tái cấu trúc nền kinh tế; sửa đổi, hoàn thiện luật và chính sách đất đai; nhanh chóng đổi mới chính sách y tế, giáo dục, bảo đảm cho người dân, đặc biệt là người nghèo có quyền được hưởng thụ những dịch vụ an sinh xã hội tốt nhất, để khẳng định tính ưu việt của chế độ xã hội mà chúng ta đang xây dựng... Trình độ trí tuệ của Đảng biểu hiện thông qua năng lực lãnh đạo đất nước. Đó là sự kết hợp chặt chẽ của năng lực tư duy; tri thức qua học tập, nghiên cứu kinh nghiệm, tổng kết thực tiễn, khả năng phát hiện cái mới. Cán bộ, đảng viên và Đảng phải luôn luôn tiêu biểu cho trí tuệ, lương tâm, danh dự của dân tộc, đạo đức, văn minh của xã hội.

Đảng phải thường xuyên chăm lo củng cố mối quan hệ máu thịt giữa Đảng với dân. Đảng không ở trên dân, cũng không ở ngoài dân, mà ở trong dân, “sống trong lòng quần chúng. Biết tâm trạng của quần chúng. Biết tất cả. Hiểu quần chúng. Biết đến với quần chúng, giành được lòng tin tuyệt đối của quần chúng”(3). Không chỉ có nước mới lấy dân làm gốc, mà Đảng cũng phải lấy dân làm gốc. Chính cái gốc này đem lại nguồn sinh lực vô tận cho Đảng. Mọi biểu hiện của bệnh quan liêu, xa dân đều làm suy yếu Đảng, hơn nữa còn làm cho sự tồn tại của Đảng không còn ý nghĩa. Đảng phải vừa là người lãnh đạo, vừa là đầy tớ thật trung thành của nhân dân.

Hai là, tiếp tục xây dựng, hoàn thiện cơ chế phát huy quyền làm chủ của nhân dân, tạo điều kiện tốt nhất cho nhân dân tham gia quản lý xã hội, chăm lo đầy đủ và sâu sắc đến đời sống, lợi ích của nhân dân.

Đảng cần quán triệt và thực hiện nghiêm nguyên tắc: Mọi đường lối, chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước phải thuận lòng dân, xuất phát từ lợi ích và nguyện vọng chính đáng của nhân dân, chú trọng cải thiện đời sống vật chất và tinh thần, nhất là điều kiện sống, lao động, học tập, sáng tạo, nghỉ ngơi, chăm sóc sức khỏe… của nhân dân. Thực hiện chính sách hợp lòng dân là tạo nên “cốt vật chất” cho việc củng cố, tăng cường mối quan hệ giữa Đảng với nhân dân. Quan tâm điều chỉnh hài hòa lợi ích giữa các tầng lớp xã hội, các vùng miền, các lĩnh vực. Gắn nghĩa vụ với quyền lợi, cống hiến với hưởng thụ, lợi ích cá nhân với lợi ích tập thể và cộng đồng, xã hội; cụ thể hoá mối quan hệ “Đảng lãnh đạo, Nhà nước quản lý, nhân dân làm chủ”, nhất là nội dung nhân dân làm chủ và phương châm “Dân biết, dân bàn, dân làm, dân kiểm tra, giám sát”; bảo đảm cho hệ thống chính trị của chúng ta vận hành nhằm đạt tới mục đích quyền lực thuộc về nhân dân. Gắn công tác dân vận với thực hiện Quy chế dân chủ ở cơ sở để khơi dậy và động viên tinh thần, trí tuệ, vật chất, phát huy quyền làm chủ của nhân dân, tạo ra nhiều “kênh” để nhân dân hiểu và giám sát hoạt động của chính quyền, trực tiếp hoặc gián tiếp tham gia vào các hoạt động quản lý xã hội. Thực hiện tốt quy chế giám sát và phản biện xã hội của Mặt trận Tổ quốc và các đoàn thể chính trị - xã hội nhằm tham gia góp ý có hiệu quả đối với công tác xây dựng Đảng, xây dựng Nhà nước trong sạch, vững mạnh. Điều cốt lõi hiện nay là phải mở rộng và thực hiện dân chủ, “dân chủ phải được thực hiện đầy đủ, nghiêm túc trên tất cả các lĩnh vực của đời sống xã hội”(4). Không dân chủ thì không thể nắm vững tâm tư, nguyện vọng của dân, không thu hút được trí tuệ từ nhân dân và chắc chắn nhân dân sẽ không thể tích cực tham gia vào đời sống chính trị - xã hội. Đây có thể coi là vấn đề vừa cấp bách, vừa cơ bản trong nâng cao hiệu quả công tác dân vận ở nước ta hiện nay.

Ngoài phát triển kinh tế, các mặt văn hóa, xã hội, nhất là giáo dục, chăm lo sức khỏe cho con người được chú ý và có sự tiến bộ vượt bậc. Đặc biệt, việc xây dựng nông thôn mới đã từng bước làm thay đổi bộ mặt nông thôn, góp phần tích cực cải thiện đời sống cho nhân dân. Tuy nhiên, vẫn có những chính sách, những việc làm còn chưa đáp ứng đúng yêu cầu, nguyện vọng của nhân dân; có những địa phương, những cơ sở chưa quan tâm đúng mức và chưa có biện pháp tích cực để phát triển kinh tế, bảo đảm đời sống vật chất và tinh thần của nhân dân. Chăm lo cho dân, lấy dân làm gốc là một bài học lớn được rút ra từ chiều sâu lịch sử. Vì vậy, các cấp ủy đảng cần có biện pháp cụ thể và tích cực bảo đảm đời sống nhân dân, trước hết là bảo đảm việc làm, chăm lo cái ăn, cái mặc, sức khoẻ, việc học hành... của nhân dân. Cán bộ, đảng viên phải xây dựng và thực hiện phong cách: “trọng dân, gần dân, hiểu dân, học dân và có trách nhiệm với dân”, “nghe dân nói, nói dân hiểu, làm dân tin”, “đều sẵn lòng cầu tiến bộ, sẵn chí phụng sự nhân dân”. Thực hiện nguyên tắc công bằng xã hội, lối sống có văn hoá, bảo đảm an sinh xã hội và trật tự, an toàn xã hội. Giải quyết kịp thời, có hiệu quả những bức xúc, kiến nghị chính đáng của nhân dân và khiếu nại, tố cáo của công dân.Xử lý nghiêm minh, dứt điểm những vụ việc tiêu cực, khiếu kiện đông người phức tạp, kéo dài.

Ba là, đẩy mạnh đấu tranh phòng chống tham nhũng, lãng phí, kiên quyết khắc phục sự suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống, những biểu hiện “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” của cán bộ, đảng viên, nâng cao niềm tin của nhân dân.

Nghị quyết Trung ương 4, khóa XII về tăng cường xây dựng, chỉnh đốn Đảng gắn với đẩy mạnh học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh theo Chỉ thị 05-CT/TW, đã chỉ rõ, một trong 27 biểu hiện suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống, "tự diễn biến", "tự chuyển hóa" trong nội bộ, là tình trạng "quan liêu, xa rời quần chúng, không sâu sát cơ sở, thiếu kiểm tra, đôn đốc, không nắm chắc tình hình địa phương, cơ quan, đơn vị mình; thờ ơ, vô cảm, thiếu trách nhiệm trước những khó khăn, bức xúc và đòi hỏi chính đáng của nhân dân". Đây là thực trạng đáng báo động và cần được khắc phục ngay, góp phần xây dựng, củng cố lòng tin của nhân dân đối với Đảng, không để các thế lực thù địch, những kẻ cơ hội, thoái hóa biến chất lợi dụng chia rẽ Đảng với nhân dân. Phẩm chất đạo đức, lối sống của cán bộ, đảng viên là vấn đề có ảnh hưởng quyết định đến uy tín, lòng tin của nhân dân đối với Đảng, tác động trực tiếp đến mối quan hệ giữa Đảng và nhân dân. Quần chúng nhìn nhận, đánh giá Đảng phần nhiều thông qua phẩm chất, tư cách, lối sống của cán bộ, đảng viên. Uy tín của Đảng ra sao, lòng tin của dân đối với Đảng đến đâu, sức thuyết phục của Đảng đối với quần chúng nhân dân như thế nào phụ thuộc lớn vào phẩm chất, năng lực của mỗi cán bộ, đảng viên.

Nhận thấy rõ sức mạnh vô địch của cách mạng Việt Nam và của Đảng ta là ở mối quan hệ máu thịt giữa Đảng với nhân dân, các thế lực này tìm mọi cách phá hoại, công kích vào mối quan hệ mật thiết đó, chia rẽ Đảng với dân, lôi kéo, kích động, tách nhân dân ra khỏi ảnh hưởng của Đảng, làm cho dân xa Đảng, thậm chí đối lập dân với Đảng.

Trong giai đoạn hiện nay, trước thềm Đại hội XIII của Đảng, người ta lại thấy một chiến dịch khá rầm rộ được các thế lực thù địch bên trong và bên ngoài hợp sức tiến công vào Đảng và mối quan hệ giữa Đảng với nhân dân. Những luận điệu đòi “đa nguyên chính trị, đa đảng đối lập”; những lý thuyết “một đảng cầm quyền thì không thể có dân chủ, chỉ dẫn đến độc tài, độc trị, trái với nguyên tắc nhà nước pháp quyền”, yêu sách Đảng ta từ bỏ quyền lãnh đạo, coi đó là “vấn đề căn bản”, “then chốt” hợp lòng dân, bảo đảm dân chủ; vu cáo Đảng Cộng sản Việt Nam chiếm quyền của dân, “độc đoán”, “đảng trị", “thực hiện sự chuyên chính của một Đảng”, “sự thống trị quan liêu của giới thượng lưu”,... được chúng tung trên khắp các phương tiện thông tin, truyền thông nhằm làm giảm lòng tin của dân đối với Đảng, đối lập Đảng với Nhà nước, đối lập Đảng và Nhà nước với nhân dân.

Lợi dụng việc chúng ta công khai tự phê bình, đấu tranh chống tệ nạn tham nhũng, quan liêu và tình trạng suy thoái về tư tưởng, chính trị, đạo đức trong một bộ phận cán bộ, đảng viên, khắc phục “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” trong nội bộ, những thế lực này ra sức công kích, xuyên tạc, bôi nhọ, nói xấu Đảng; cố tình thổi phồng khuyết điểm, sai lầm của một số cá nhân đảng viên. Họ còn hô hào: trách nhiệm của những người yêu nước là phải cùng toàn dân “nắm lấy thời cơ này, vượt qua thách thức, mở ra một thời kỳ mới cho sự phát triển và bảo vệ đất nước”... Những lời lẽ, giọng điệu trên cho thấy rõ thực chất mục tiêu số một của các thế lực thù địch là nhằm chia cắt mối quan hệ mật thiết giữa Đảng với nhân dân, làm cho dân xa rời và đối lập với Đảng, thủ tiêu nguồn sức mạnh vô địch và sức sống của Đảng, xóa bỏ vai trò lãnh đạo của Đảng, hòng làm thay đổi chế độ chính trị ở nước ta.

Bởi vậy việc củng cố, tăng cường mối quan hệ giữa Đảng với nhân dân là yêu cầu và nội dung cơ bản làm thất bại mọi âm mưu, thủ đoạn phá hoại của các thế lực thù địch. Điều này đòi hỏi chúng ta phải thực hiện chủ trương, chính sách hợp lòng dân, “hết sức làm” những việc gì có lợi cho dân; “hết sức tránh” những việc gì có hại đối với dân. Chăm lo và bảo vệ quyền và lợi ích chính đáng của nhân dân. Vấn đề quan trọng đặc biệt hiện nay là chúng ta phải kiên quyết khắc phục sự suy thoái tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống, “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” trong một bộ phận cán bộ, đảng viên. Đây là một vấn đề nhức nhối, ảnh hưởng nghiêm trọng đến uy tín của Đảng, làm nhân dân bất bình, lo lắng và suy giảm niềm tin đối với Đảng. Cần thấy rằng, uy tín của Đảng ra sao, lòng tin của dân đối với Đảng đến đâu, mối quan hệ Đảng với nhân dân mật thiết, bền chặt như thế nào phụ thuộc quyết định vào chính sự trong sạch, vững mạnh của Đảng, vào phẩm chất, năng lực của mỗi cán bộ, đảng viên.

Củng cố mối quan hệ giữa Đảng với nhân dân và xây dựng Đảng không phải là câu khẩu hiệu mà là hành động thực tế. Đó không phải là sự nghiệp của riêng Đảng mà là sự nghiệp của toàn dân dưới sự lãnh đạo của Đảng. Sức mạnh của nhân dân là to lớn, tai mắt của nhân dân là hết sức khách quan. Cần phát huy vai trò và tinh thần làm chủ của nhân dân và các tổ chức quần chúng trong thực hiện các nhiệm vụ chính trị ở địa phương, cơ sở và giám sát hoạt động của cán bộ, đảng viên, trong đấu tranh chống tham nhũng, suy thoái. Đó là sự biểu hiện sinh động quyền làm chủ của nhân dân, lòng tin tưởng, tình cảm và quyết tâm của nhân dân trong xây dựng, bảo vệ Đảng mến yêu của mình, củng cố mối quan hệ giữa Đảng với nhân dân.

                   Lê Văn Tuấn

Chi đoàn 2 Trung tâm Công nghệ thông tin Agribank

Tài liệu tham khảo

1. Hồ Chí Minh, 2002. Toàn tập, Tập 8, Nxb. Chính trị quốc gia, Hà Nội, tr.276.

2. Hồ Chí Minh, 2002. Toàn tập, Tập 5, Sđd, tr.410.

3. Liên hệ với quần chúng,  Lê-nin Toàn tập, tập 44, Nhà xuất bản Tiến bộ, M.1978, tr.608.

4. Đảng Cộng sản Việt Nam, Văn kiện Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XII, Nhà xuất bản Chính trị Quốc gia, H.2016, tr.169.

5. “Tư tưởng Hồ Chí Minh về xây dựng mối quan hệ giữa Đảng và nhân dân với sự nghiệp cách mạng ở nước ta hiện nay”, Nguyễn Tùng Lâm.

6. Một số trang tin Tạp chí Cộng sản; Tạp chí Xây dựng Đảng, …