Chi bộ Phòng Tổng hợp tích cực học tập phong cách viết của Chủ tịch Hồ Chí Minh trong công tác tham mưu

Trong rất nhiều điều Bác Hồ mong muốn các cán bộ phải rèn luyện, thì Bác luôn mong muốn mỗi người đều phải học viết. Đối với Bác, tiếng việt là của cải lâu dài và vô cùng quý báu của dân tộc “chúng ta phải giữ gìn nó, quý trọng nó, làm nó phát triển ngày càng rộng khắp”. Trong sự đa dạng và phong phú của những bài viết của Chủ tịch Hồ Chí Minh, có thể rút ra những nét chung nổi bật nhất trong phong cách diễn đạt mà Người đã thể hiện suốt cuộc đời mình, một phong cách mẫu mực, chau chuốt từng câu chữ, cách viết của người luôn thể hiện đó là:

- Xác định rõ chủ đề, đối tượng, mục đích của việc viết từ đó mới có thể tìm cách viết cho phù hợp nhất với chủ đề, với đối tượng để đạt được mục đích đề ra. Trong tác phẩm Sửa đổi lối làm việc, trong bài Cách viết; trong bài nói tại Đại hội Hội Nhà báo Việt Nam lần thứ hai; bài nói tại Hội nghị tuyên truyền miền núi (1958), cũng như trong toàn bộ các bài nói, bài viết của Hồ Chí Minh chúng ta đều thấy kinh nghiệm về cách viết được Bác tóm tắt ở những vấn đề chính sau đây:

Phải đặt ra câu hỏi và trả lời được các câu hỏi sau: Viết cho ai? Viết để làm gì? Viết cái gì?

Lấy tài liệu đâu mà viết? Muốn có tài liệu phải xem, đọc và ghi chép, phải nghe, phải hỏi, phải thấy.

Viết thế nào? Viết phải thiết thực, cụ thể, chớ lộ bí mật. Viết ngắn chừng nào hay chừng ấy, nhưng phải đủ ý. Tránh lối viết dài dòng, "dây cà ra dây muống". 

Viết rồi phải thế nào? Phải đọc đi đọc lại, sửa đi sửa lại, phải nhờ người đọc và cho nhận xét. 

Chủ đề, đối tượng, mục đích quyết định cách thể hiện, cách thể hiện tốt làm cho nội dung viết đúng với chủ đề, đúng đối tượng và đạt được mục đích của việc viết.

- Giản dị và sâu sắc: Bác Hồ đã viết về rất nhiều chủ đề khác nhau của cách mạng Việt Nam, của phong trào giải phóng dân tộc, phong trào cộng sản và công nhân quốc tế… trong chủ đề bao trùm là độc lập dân tộc và chủ nghĩa xã hội. Người viết cho rất nhiều đối tượng khác nhau, từ những đại biểu cao nhất của chủ nghĩa thực dân đế quốc; nhân dân các nước thuộc địa; nhân dân và Đảng Cộng sản các nước anh em; những người có lương tri tiến bộ trên khắp thế giới… và nhiều nhất là cho đông đảo các tầng lớp nhân dân Việt Nam với dân tộc, tôn giáo, trình độ khác nhau. Với mỗi đối tượng cụ thể, trong những văn cảnh cụ thể, Bác Hồ đều tìm ra những cách viết phù hợp nhất. Nếu đối tượng là người phương tây, Bác có cách viết rất “Tây”, sâu xa, châm biếm, hài hước, ý nhị…Với nhân dân Việt Nam, Bác lại viết rất giản dị, mộc mạc, nhiều khi có vần, có đối như ca dao tục ngữ rất quen thuộc với số đông mọi người. Với những nhà tri thức uyên bác, Người lại bàn về những lời răn dạy của các bậc tiên hiền, bàn về những vấn đề sâu sắc của khoa học, của thơ ca và nghệ thuật…

- Người làm tiếng Việt thêm phong phú: Đồng chí Trường Chinh nhận xét: “Hồ Chủ Tịch nói tiếng nói của dân tộc, của nhân dân Việt Nam, nhiều từ ngữ dân gian được Bác đưa vào ngôn ngữ của mình rất tự nhiên, hợp lý, sáng tạo… “Người còn làm giàu thêm cho kho tàng ngôn ngữ dân tộc bằng nhiều từ mới, từ rút ngắn như Vùng trời, Giặc đói, giặc dốt…Nhà báo nổi tiếng U.Bơcset lại nhận xét: “Nét điển hình ở Hồ Chí Minh là chỉ với một vài từ hoặc một vài hình ảnh, Người có thể trình bày được những vấn đề phức tạp”. Một nhà báo, nhà sử học Pháp còn phát hiện: “Hồ Chí Minh đã gạch tất cả những công thức tiêu cực để thay bằng những công thức tiêu cực cùng nghĩa. Người không đồng ý câu tôi viết trong đề cương là: Không có chủ nghĩa xã hội thì các dân tộc không thể đi đến giải phóng hoàn toàn, mà đề nghị sửa lại là: Chỉ có chủ nghĩa xã hội mới có thể đảm bảo cho các dân tộc giải phóng hoàn toàn”.

Sự phong phú trong cách viết của Chủ tịch Hồ Chí Minh làm chúng ta nhận ra những đặc trưng trong cách viết Hồ Chí Minh. Đó là:

- Chân thực, mỗi bài viết của Bác Hồ đều bắt nguồn từ thực tế cuộc sống với những con số, những sự kiện đã được xem xét, kiểm tra, chọn lọc. Bao giờ Người cũng đem lại cho người đọc, người nghe lượng thông tin cao và chính xác. Chính tính chân thực đã làm nên sức thuyết phục cao của những bài viết của người đối với người nghe, người đọc. Chân thực cũng là yêu cầu đầu tiên của Bác Hồ đặt ra đối với cán bộ, đảng viên khi viết. Bác thường nhắc nhở: “Viết phải đúng sự thật, không được bịa ra”; “Chưa điều tra, chưa nghiên cứu, chưa biết rõ, chớ nói chớ viết”…

- Ngắn gọn là một đặc trưng rất nổi bật trong cách viết Hồ Chí Minh, “ngắn gọn có nghĩa là gọn gàng, rõ ràng, có đầu, có đuôi, có nội dung thiết thực, thấm thía, chắc chắn”. Ngắn gọn trong cách viết Hồ Chí Minh là cô đọng, hàm súc, ý nhiều lời ít, không có lời thừa, chữ thừa. Đặc tính ngắn gọn, hàm súc trong các bài nói, bài viết của Bác Hồ là sự kế thừa và phát triển phong cách phương Đông. Đó cũng là kết quả công phu rèn luyện của Bác từ những ngày đầu tham gia hoạt động chính trị. Người nhiều lần phê bình nhắc nhở cán bộ về mặt ba hoa, viết vừa dài vừa rỗng. Người thường khuyên cán bộ nói viết đều phải ngắn gọn, thiết thực, đi thẳng vào vấn đề. Nói dài, viết dài và sáo rỗng đều hoàn toàn xa lạ với phong cách Hồ Chí Minh.

- Trong sáng, giản dị, dễ hiểu. Toàn bộ các bài viết của Bác Hồ đều rất trong sáng về ý tưởng và văn phong, giản dị trong cách trình bầy và dễ hiểu với người nghe, người đọc. Tư tưởng Hồ Chí Minh đến với mọi người bằng những ngôn từ quen thuộc - dù đó là những vấn đề của cuộc sống chiến đấu, lao động hàng ngày hay những vấn đề lớn của đất nước, của thời đại.

Bác Hồ phê phán rất gay gắt những cán bộ đem “thặng dư giá trị” ra nhồi sọ cho bà con nông dân; có cán bộ đem “tân dân chủ nghĩa” ra giáo dục các em nhi đồng; mang “biện chứng pháp” ra nói với anh em công nhân đang học chữ quốc ngữ… Trong cách viết của mình, bác thường giản dị hoá mọi vấn đề khó hiểu mà không phải là sự đơn giản tầm thường; Sự giản dị, trong sáng của Người bắt đầu từ sự hiểu biết thấu đáo bản chất của sự vật, từ sự gắn bó với truyền thống dân tộc trong nếp cảm, nếp nghĩ…

Để viết được trong sáng giản dị, dễ hiểu, Bác Hồ còn chỉ ra rằng phải chống lại căn bệnh hay nói chữ, ham dùng chữ, bệnh sính dùng chữ nước ngoài nào đã quen thuộc, đã “hoá thành chữ ta” mà không dùng thì không đúng. Bác Hồ đã nêu ví dụ: Ta nói độc lập chứ không nói đứng một, nói du kích chứ không nói đánh chơi.. Còn đối với bệnh lạm dụng chữ nước ngoài thì dù dùng đúng cũng đã có hại, nếu dùng sai theo kiểu dốt hay nói chữ thì cái hại lại càng to….

Thực hiện Chỉ thị số 05-CT/TW, ngày 15-5-2016 của Bộ Chính trị “Về đẩy mạnh Học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh”, cần nâng cao tinh thần trách nhiệm của cán bộ, công chức; rèn luyện, học tập cách đọc, cách nói và cách viết của Bác Hồ nhằm nâng cao chất lượng tham mưu nói chung và nâng cao chất lượng tham mưu Kết luận, Thông báo kết luận các cuộc họp Thường trực, Ban Thường vụ Đảng uỷ Khối và Ban Chấp hành Đảng bộ Khối nói riêng thì đặc biệt, cần ghi nhớ lời căn dặn của Bác: Bao giờ cũng tự hỏi: Ta viết cho ai xem? Nói cho ai nghe? Chưa điều tra, chưa nghiên cứu, chưa biết rõ, chớ nói, chớ viết. "Không biết rõ, hiểu rõ, chớ nói, chớ viết. Khi không có gì cần nói, không có gì cần viết, chớ nói, chớ viết càn".                     

Việc soạn thảo, tham mưu Kết luận, thông báo Kết luận các cuộc họp của Thường trực, Ban Thường vụ Đảng ủy Khối và Ban Chấp hành Đảng bộ Khối là một nội dung quan trọng giúp Thường trực, Ban Thường vụ Đảng ủy Khối và Ban Chấp hành Đảng bộ Khối trong công tác lãnh đạo, chỉ đạo. Do vậy, trong những năm qua, thực hiện chức năng, nhiệm vụ được giao Chi bộ Phòng Tổng hợp, thuộc Đảng bộ bộ phận Văn phòng Đảng uỷ Khối đã cơ bản thực hiện tốt việc tham mưu Kết luận và Thông báo kết luận cuộc họp của Thường trực, Ban Thường vụ Đảng uỷ Khối và Ban Chấp hành Đảng bộ Khối Doanh nghiệp Trung ương theo Quy định số 66-QĐ/TW ngày 6/2/2017 của Ban Chấp hành Trung ương Đảng. Trong đó, Kết luận các cuộc họp của Thường trực, Ban Thường vụ Đảng uỷ Khối đã đảm bảo ghi lại ý kiến chính thức của Thường trực, Ban Thường vụ Đảng ủy Khối về những chủ trương, biện pháp xử lý công việc cụ thể và Thông báo Kết luận hội nghị Ban Chấp hành Đảng bộ Khối đã đảm bảo thông tin về các nội dung đã được Hội nghị thảo luận, thông qua để các cơ quan, cá nhân có liên quan biết hoặc thực hiện. Do đó, việc soạn thảo, tham mưu kết luận của Thường trực, Ban Thường vụ Đảng ủy Khối và Thông báo Hội nghị Ban Chấp hành Đảng bộ Khối là một nội dung quan trọng giúp Thường trực, Ban Thường vụ Đảng ủy Khối và Ban Chấp hành Đảng bộ Khối thực hiện tốt vị trí, vai trò và chức năng nhiệm vụ của Đảng bộ Khối Doanh nghiệp Trung ương trong công tác lãnh đạo, chỉ đạo các đảng uỷ trực thuộc thực hiện tốt nhiệm vụ xây dựng Đảng và nhiệm vụ sản xuất kinh doanh.  

Trong những năm qua, Chi bộ Phòng Tổng hợp đã tích cực học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh trong từng việc làm và nội dung công việc cụ thể, góp phần nâng cao chất lượng công tác tham mưu, giúp việc Thường trực, Ban Thường vụ và Ban Chấp hành Đảng bộ Khối. Hằng năm 100% đảng viên căn cứ nhiệm vụ được giao đã chọn những nội dung làm theo Bác thiết thực, hiệu quả. Đồng thời, gắn thực hiện Chỉ thị số 05-CT/TW với thực hiện Nghị quyết Trung ương 4 khóa XII về tăng cường xây dựng, chỉnh đốn Đảng; ngăn chặn, đẩy lùi sự suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống, những biểu hiện “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa”. Bí thư, Phó Bí thư Chi bộ thực hiện tốt trách nhiệm nêu gương theo phương châm “nói đi đôi với làm”, nói ít làm nhiều, nêu gương cho cán bộ; đảng viên Chi bộ Phòng Tổng hợp luôn nêu cao ý thức tổ chức kỷ luật, tinh thần trách nhiệm, tích cực học tập, tu dưỡng, rèn luyện, gương mẫu thực hiện chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách pháp luật của Nhà nước, quy chế của cơ quan, đơn vị, thực hiện nghiêm túc, tự giác kiểm điểm, rút kinh nghiệm về những thiếu sót, hạn chế trong công tác, góp phần nâng cao chất lượng, hiệu quả công việc được giao.

Công tác tham mưu, văn bản hoá kết luận các cuộc họp, hội nghị của Thường trực, Ban Thường vụ Đảng uỷ Khối và Ban Chấp hành Đảng bộ Khối đã đạt được những kết quả tích cực. Việc chuẩn bị chương trình, tham mưu kết luận, thông báo kết luận các cuộc họp, hội nghị của Thường trực, Ban Thường vụ Đảng ủy Khối, Ban Chấp hành Đảng bộ Khối được thực hiện theo quy trình 13 bước theo quy định tại Quyết định số 1585A-QĐ/VPĐUK, ngày 04/11/2019 của Văn phòng Đảng ủy Khối. 

Trong điều kiện thiếu biên chế và với khối lượng công việc ngày càng tăng lên, chất lượng công việc chuyên môn đòi hỏi ngày một cao hơn nhưng mỗi đồng chí cán bộ, công chức Văn phòng luôn trách nhiệm, gương mẫu, tận tụy, khắc phục khó khăn, vất vả để hoàn thành công việc được giao. Tự nguyện, tự giác làm việc ngoài giờ với ý thức và tinh thần trách nhiệm cao. Công tác tham mưu xây dựng dự thảo kết luận, thông báo kết luận các cuộc họp, hội nghị của Thường trực, Ban Thường vụ Đảng uỷ Khối và Ban Chấp hành Đảng bộ Khối được chủ động thực hiện nghiêm túc, góp phần giúp lãnh đạo Văn phòng tham mưu Thường trực, Ban Thường vụ, Ban Chấp hành Đảng bộ Khối giải quyết kịp thời các nhiệm vụ theo thẩm quyền và các nhiệm vụ phát sinh, góp phần thực hiện tốt công tác lãnh đạo, chỉ đạo của Đảng bộ Khối.

Bên cạnh những kết quả đạt được nêu trên, công tác lãnh đạo, chỉ đạo tham mưu văn bản hoá Kết luận, Thông báo Kết luận các cuộc họp, hội nghị của Thường trực, Ban Thường vụ Đảng uỷ Khối và Ban Chấp hành Đảng bộ Khối vẫn còn một số tồn tại, hạn chế như: Một số kết luận của Thường trực, Ban Thường vụ, Ban Chấp hành Đảng bộ Khối còn chậm về tiến độ; việc khái quát hóa, quy chuẩn, quy trình giải quyết 01 vấn đề có cùng tính chất, mức độ tuy đã được quan tâm, nhưng chưa triệt để, không mang tính hệ thống. Còn có nội dung diễn đạt ngôn từ chưa chuẩn xác, nhất là các đối với các nội dung mới, phát sinh trong quá trình lãnh đạo, chỉ đạo của Thường trực, Ban Thường vụ Đảng ủy Khối.

Nguyên nhân của những tồn tại, hạn chế nêu trên, có cả nguyên nhân khách quan và chủ quan, trong đó có nguyên nhân là các ban, đơn vị được phân công chuẩn bị nội dung gửi tài liệu các cuộc họp, hội nghị chưa đảm bảo thời gian trước kỳ họp theo Quy chế làm việc của Ban Chấp hành Đảng bộ Khối, nhiều nội dung gửi chậm, thậm chí đến giờ họp mới gửi tài liệu, nhất là một số nội dung trình Thường trực Đảng ủy Khối. Do đó, không có thời gian nghiên cứu kỹ tài liệu trước các cuộc họp, hội nghị. Đội ngũ cán bộ tham mưu trực tiếp biến động thường xuyên, thiếu về số lượng và năng lực còn có mặt hạn chế, vì vậy ảnh hưởng nhất định đến hiệu quả công tác. Mặt khác, khối lượng công việc theo kế hoạch và các công việc đột xuất, phát sinh nhiều nên cán bộ ít có thời gian để nghiên cứu sâu vào các lĩnh vực công tác theo chức năng, nhiệm vụ được giao.

Để nâng cao chất lượng tham mưu các Kết luận, thông báo Kết luận các cuộc họp của Thường trực, Ban Thường vụ Đảng uỷ Khối và Ban Chấp hành Đảng bộ Khối, Chi bộ Phòng Tổng hợp và từng đảng viên trong Chi bộ Phòng Tổng hợp cần thực hiện tốt các nhiệm vụ sau:

Đối với Chi bộ Phòng Tổng hợp

Một là, tiếp tục lãnh đạo, chỉ đạo đảng viên thực hiện tốt Nghị quyết Trung ương 4 (khoá XII, khoá XIII) và Kết luận số 01-KL/TW của Bộ Chính trị (khóa XIII) về tiếp tục thực hiện Chỉ thị số 05-CT/TW “Về đẩy mạnh học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh; đưa nội dung học tập và làm theo tư tưởng đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh vào sinh hoạt hàng tháng tại các chi bộ. Trong sinh hoạt chi bộ, chú trọng việc thảo luận, đề ra những giải pháp khắc phục những hạn chế, thiếu sót, tạo chuyển biến trong thực hiện nhiệm vụ.

Hai là, tiếp tục tăng cường lãnh đạo, chỉ đạo đảng viên thực hiện tốt chủ đề công tác năm 2021 của Đảng ủy Cơ quan Đảng ủy Khối về “Đẩy mạnh thực hiện chuẩn mực đạo đức, lối sống và văn hóa công sở; chủ động, tích cực bồi dưỡng nâng cao trình độ nghiệp vụ và chất lượng tham mưu của cán bộ công chức”.

Ba là, cần nghiên cứu, ban hành Nghị quyết chuyên đề về “Tăng cường vai trò lãnh đạo, chỉ đạo trong nâng cao chất lượng công tác tham mưu tổng hợp” nhằm nâng cao chất lượng công tác tham mưu của Văn phòng nói chung và các kết luận, thông báo kết luận các cuộc họp của Thường trực, Ban Thường vụ, Ban Chấp hành Đảng bộ Khối nói riêng.

Bốn là, tiếp tục hệ thống hóa, quy chuẩn các Kết luận, Thông báo kết luận của Thường trực, Ban Thường vụ và Ban Chấp hành Đảng bộ Khối. Tiếp tục hoàn thiện định dạng các kết luận, thông báo để tập hợp và bổ sung hằng năm; đảm bảo yêu cầu nội dung diễn đạt ngắn gọn, súc tích, dễ hiểu, câu chữ chặt chẽ, sắc bén.  

 Năm là, mỗi tuần dành 01 giờ để thảo luận, điểm lại những kết quả đạt được, những văn bản còn chưa đạt yêu cầu để kịp thời có giải pháp thực hiện nhiệm vụ.  

Đối với các đồng chí đảng viên Chi bộ Phòng Tổng hợp

Một là, mỗi đảng viên Chi bộ Phòng Tổng hợp tiếp tục thực hiện nghiêm túc việc học tập làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh, gắn với chủ đề hằng năm của Đảng ủy Cơ quan Đảng ủy Khối, chủ động tích cực bồi dưỡng nâng cao trình độ nghiệp vụ và chất lượng tham mưu, việc học tập phải tiến hành trên tinh thần tự giác, thực chất gắn liền với chức năng, nhiệm vụ khi giải quyết công việc được giao. Nghiên cứu tài liệu của các ban, đơn vị trình trước các phiên họp Thường trực, Ban Thường vụ và Ban Chấp hành Đảng bộ Khối để hiểu rõ các nội dung công việc được thảo luận tại cuộc họp và dự thảo một số nội dung cơ bản tại các tờ trình của cán ban, đơn vị trước mỗi phiên họp.

Hai là, thường xuyên nghiên cứu các tài liệu, văn bản, quy định của Trung ương, Đảng ủy Khối. Xây dựng tinh thần tự giác học tập, rèn luyện nâng cao trình độ chuyên môn nghiệp vụ, kỹ năng công tác đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ được giao. Khi thực hiện nhiệm vụ, công việc phải có chương trình, kế hoạch làm việc khoa học để hoàn thành công việc một cách tốt nhất và hiệu quả nhất, không để chậm trễ gây tồn đọng, ách tắc.

Ba là, gắn việc nâng cao tinh thần trách nhiệm với việc tự phê bình và phê bình. Mỗi đảng viên phải tự kiểm tra lại công việc đã thực hiện để phát huy và khắc phục thiếu sót, hạn chế, khuyết điểm. Khi mắc phải thiếu sót, khuyết điểm phải tự giác nhận trách nhiệm cá nhân, xác định rõ nguyên nhân để có biện pháp sửa chữa, khắc phục và phấn đấu vươn lên; phải khiêm tốn, thực sự cầu thị, không kiêu ngạo, không thỏa mãn với kết quả đạt được.

Bốn là, các đồng chí đảng viên tăng cường nghiên cứu, rèn luyện, trau dồi thêm kỹ năng các kỹ năng nghe, hiểu và diễn đạt đúng nội dung kết luận của Thường trực, Ban Thường vụ và Ban Chấp hành Đảng bộ Khối và kỹ năng diễn đạt đúng nội dung, đúng ngôn từ chuyên môn. Soạn thảo Kết luận một cách chuẩn xác, sử dụng câu từ sắc bén để từng bước đáp ứng được yêu cầu nhiệm vụ trong thời gian tới; từng đồng chí đảng viên xây dựng kế hoạch của cá nhân để khắc phục các hạn chế đã được nêu ở trên, trong đó cần khắc phục ngay việc hệ thống hóa quy chuẩn Kết luận của Thường trực, Ban Thường vụ, Ban Chấp hành Đảng bộ Khối để làm cơ sở thực hiện nhiệm vụ nhanh chóng, khoa học, hiệu quả.

Tập thể Chi bộ Phòng Tổng hợp