Học tập phong cách, đạo đức Hồ Chí Minh trong thực tiễn công tác ngành Ngân hàng

Năm 2023 là năm thứ ba triển khai thực hiện Nghị quyết Đại hội lần thứ XIII của Đảng, năm bản lề đẩy nhanh kết quả thực hiện, tạo đà hoàn thành thắng lợi Nghị quyết Đại hội lần thứ XIII của Đảng và nghị quyết đại hội Đảng bộ các cấp nhiệm kỳ 2020 - 2025. Ngoài mục tiêu nòng cốt là xây dựng, chỉnh đốn Đảng, xây dựng Nhà nước pháp quyền XHCN và hệ thống chính trị toàn diện, trong sạch, vững mạnh. Nghị quyết cũng nhấn mạnh đấu tranh phòng, chống tham nhũng, lãng phí, tiêu cực, “lợi ích nhóm”, những biểu hiện “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” trong nội bộ. Xây dựng đội ngũ đảng viên và cán bộ các cấp, nhất là cấp chiến lược đủ phẩm chất, năng lực, uy tín, ngang tầm nhiệm vụ. Củng cố niềm tin, sự gắn bó của Nhân dân với Đảng, Nhà nước, chế độ XHCN.

Đây là vấn đề nóng bỏng, khi mà đất nước ta đang hội nhập mạnh mẽ vào thế giới, vào sự phát triển chung của nền kinh tế toàn cầu. Tất cả mọi vấn đề cốt lõi, thành bại đều do con người, do tư tưởng và hành động mang lại, và được đặt trên nền tảng đạo đức. Việc đẩy mạnh học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh luôn được các cấp uỷ đảng quan tâm. Bởi phong cách Hồ Chí Minh là phong cách của một con người Việt Nam, nhà văn hóa lớn, nhà cách mạng lỗi lạc của nhân loại, một nhân cách lớn, tâm hồn, đạo đức trong sáng, nhân văn. Phong cách Hồ Chí Minh mang đậm tính chất dân tộc và hiện đại, khoa học và cách mạng, có giá trị to lớn để mọi người học tập và noi theo. 

Để học tập và làm theo phong cách Hồ Chí Minh, vận dụng vào việc xây dựng phong cách làm việc, phong cách lãnh đạo của cán bộ, đảng viên, cần quán triệt những nội dung cơ bản của phong cách Hồ Chí Minh.

Phong cách tư duy Hồ Chí Minh: Là phong cách tư duy khoa học, cách mạng và hiện đại. Không tiếp thu một cách thụ động, không dừng lại ở sự vật, hiện tượng bề ngoài, Hồ Chí Minh đã đi sâu phân tích, so sánh, chắt lọc, lựa chọn, tổng hợp, rút ra những kết luận, những luận điểm mới, vừa kế thừa, vừa phát triển sáng tạo để tiếp tục vượt lên phía trước. Nhờ đó, Hồ Chí Minh đã bắt kịp nhịp sống và sự phát triển của thời đại, đã hình thành được một phương pháp tư duy đúng đắn, có thể lựa chọn đúng đường đi cho dân tộc và dự kiến được những bước phát triển mới của lịch sử. Cán bộ Đảng Viên cần xây dựng cho mình lối tư duy riêng biệt nhưng phải thực sự khoa học, đổi mới dựa trên nền tảng của truyền thống để chắt lọc những điều hay và bổ ích, kết hợp với những làn gió tư duy mới mẻ hiện đại nâng cao sự sáng tạo, đổi mới dựa trên sự chắc chắn, bền vững.

Phong các tư duy độc lập, tự chủ, sáng tạo. Đó là phong cách tư duy không giáo điều, rập khuôn, không vay mượn nguyên xi của người khác, hết sức tránh lối cũ, đường mòn, tự mình tìm tòi, suy nghĩ, truy tìm bản chất của sự vật, hiện tượng để tìm ra chân lý, phù hợp với nhu cầu và điều kiện thực tiễn. Đây là phong cách cốt lõi, giúp duy trì sự tự chủ, tự đứng trên chính đôi chân của mình, không vay mượn.

Phong cách tư duy hài hòa, uyển chuyển, gắn lý luận với thực tiễn: Tất cả đều phải thực tế dựa trên thực tiễn, tránh xáo rỗng, giáo điều thì mới có sức thuyết phục và ứng dựng cao.

Phong cách làm việc Hồ Chí Minh: Phong cách làm việc khoa học: làm việc gì cũng phải sắp xếp khoa học, nghiên cứu kỹ để nắm thật chắc vấn đề thì mới đưa ra được những quyết định đúng đắn theo đúng định hướng.

Phong cách làm việc có kế hoạch: Làm việc gì cũng phải có kế hoạch để tự chủ được thời gian cũng như bố trí được công việc hợp lý, lập kế hoạch cho công việc theo thời gian cụ thể, theo tháng, theo tuần, theo ngày, theo giờ…những việc gì mình cần thực hiện và hoàn thành.

Phong cách làm việc đúng giờ: Thời gian là thứ quý báu nhất, không có gì có thể mua được, vì vậy phải hết sức đúng giờ, không làm ảnh hưởng đến thời gian của người khác.

Phong cách đổi mới, sáng tạo: Có đổi mới, sáng tạo thì mới có phát triển. Trong công việc, không nên lấy sự bảo thủ áp đặt lên người khác, phải có tư tưởng tiến bộ, cởi mở, sáng tạo để tạo nên những đột phá.

Phong cách lãnh đạo Hồ Chí Minh: Tuân thủ nghiêm ngặt nguyên tắc tập trung dân chủ, tập thể lãnh đạo, cá nhân phụ trách. Tất cả mọi vấn đề đều phải dựa vào đội ngũ tri thức, chuyên gia trong nội bộ tập thể, trao đổi rộng sao cho khi một vấn đề được kết luận , lựa chọn sẽ là tối ưu nhất, ít sự sai sót nhất.

Đi đúng đường lối. Người đứng đầu phải biết lắng nghe mọi ý kiến, từ người có chức vụ, đến quần chúng, người ít có ảnh hưởng nhất. Phải khuyến khích tất cả mọi người dám nói lên ý kiến của mình để nắm bắt được sự thật và tất cả các vấn đề xung quanh để phát triển tốt hơn.

Thực hiện tốt công tác kiểm tra, kiểm soát: Không những nói và làm, người còn khuyến khích phải đi tận nơi, xem tận gốc để nắm bắt tình hình, xem chỗ nào chưa nghiêm túc, còn quan liêu, xao nhãng, bưng bít sự thật để tổ chức thật sự trong sạch, hệ thống hoạt động hiệu quả thông suốt từ trên xuống.

Phải nêu gương, lời nói đi đôi với hành động, tránh hô hào mà phải nêu gương trước để Đảng viên, cán bộ, quần chúng noi theo.

Phong cách diễn đạt: Diễn đạt xúc tích, gần gũi, dễ nghe, dễ hiểu, gần gũi với cách nghĩ của quần chúng, luôn nhất quán nhưng phải đa dạng tạo sự hấp dẫn, cuốn hút. Phải uyển chuyển trong từng tình huống, lúc đanh thép, lúc mềm mỏng, lúc sôi nổi, lúc thiết tha để thể hiện rõ cái tư tưởng cần truyền đạt.

Phong cách ứng xử: Trong các cuộc tiếp xúc, không nên đặt mình cao hơn người khác mà phải nhã nhặn, lắng nghe, khiêm tốn và lịch thiệp. Khi gặp gỡ mọi người thì nên tạo bầu không khí vui vẻ, thân mật, thoải mái, dùng tình cảm để đi đến trái tim con người. Cách ứng xử văn hóa của Hồ Chí Minh là kết hợp tình cảm với lý trí sáng suốt, sẵn sàng vì cái lớn mà châm chướt những cái nhỏ, có như thế mới lấy được lòng dân.

Phong cách sống Hồ Chí Minh: Phong cách sống cần kiệm, liêm chính, không phô trương, tự mãn, sống đời sống giản dị, gần gũi với nhân dân, liêm chính mẫu mực. 

Học tập theo phong cách Hồ Chí Minh luôn được quán triệt trong các Nghị quyết của Bộ Chính Trị để luôn nhắc nhở, cảnh tỉnh cán bộ, Đảng Viên, để mỗi bước đi, mỗi hành động của chúng ta đều luôn có người dõi theo, để mỗi cán bộ trước khi hành động việc gì phải tự nhắc nhở, suy nghĩ thật kỹ để cân nhắc, tránh làm tổn hại đến bản thân, đến tổ chức, đến nhân dân và đất nước.

Phong cách cũng phải được xây dựng dựa trên nền tảng của đạo đức thì mới thật sự bền vững, hài hòa và thiết thực.

Đạo đức là vấn đề cốt lõi của con người và của xã hội. Đạo đức được nhận diện từ môi trường gia đình, công sở, xã hội; trong các mối quan hệ với mình, với người, với công việc. Đạo đức Hồ Chí Minh có giá trị dân tộc, có ý nghĩa lịch sử, hiện tại và tương lai. Đạo đức là gốc, nền tảng, là sức mạnh của người cách mạng. Không có đạo đức thì dù tài giỏi mấy cũng không lãnh đạo được nhân dân, không giải phóng cho dân tộc, cho loài người. Trong thời đại ngày nay, khi đất nước đang phát triển lên một tầm cao mới, sự hòa nhập mạnh mẽ đem lại sự tích cực nhưng cũng gắn liền với những yếu tố tiêu cực, nếu không sáng suốt, cán bộ dễ bị tha hóa, làm hại nước hại dân. Đạo đức Hồ Chí Minh nhấn mạnh yêu cầu đầu tiên đó là “Trung với nước, hiếu với dân”. Đó là mối quan hệ với đất nước, với dân tộc, thể hiện trách nhiệm với sự nghiệp dựng nước, giữ nước và sự phát triển của đất nước, là phẩm chất đạo đức chủ chốt nhất. Nội dung trung với nước, hiếu với dân là phải quyết tâm, suốt đời, hết lòng, hết sức phụng sự Tổ quốc, phục vụ nhân dân; đặt lợi ích của Tổ quốc, của nhân dân lên trên hết, trước hết. Phải trọng dân, tin dân, học dân, hỏi dân, hiểu dân, lắng nghe ý kiến của nhân dân, thương dân, hòa mình với quần chúng nhân dân thành một khối; quan tâm dân quyền, dân sinh, dân trí, dân chủ, dân vận; làm cho dân tin, dân phục, dân yêu.

“Trung với nước, Hiếu với dân” không phải là khẩu hiệu ở hội trường mà phải lấy hiệu quả công việc làm thước đo theo tinh thần nhiệm vụ nào cũng hoàn thành, khó khăn nào cũng vượt qua, kẻ thù nào cũng đánh thắng. Đó mới thật sự là đạo đức cách mạng.

Tiếp đến phải thật sự “Cần, kiệm, liêm, chính, chí công vô tư”. Hồ Chí Minh cho rằng cần, kiệm, liêm, chính là bốn đức tính cần có của con người, nó là thước đo chất của mỗi người, vì thiếu một đức thì không thành người. Cần, kiệm, liêm, chính đặc biệt cần thiết đối với cán bộ, đảng viên vì họ là những người có quyền, có trình độ, có trách nhiệm lớn, nếu thiếu lương tâm có dịp sẽ đục khoét của dân, tham nhũng, nếu suy thoái đạo đức thì ảnh hưởng đến thanh danh của Đảng, đến nhiệm vụ cách mạng. Đảng viên sai lầm sẽ đưa quần chúng đến sai lầm. Theo Hồ Chí Minh, mặt trái của quyền lực dễ làm cán bộ, Đảng viên tha hóa. Nếu không giữ đúng cần, kiệm, liêm, chính thì dễ biến thành sâu mọt của dân.

Cần, kiệm, liêm, chính là thước đo trình độ văn minh, tiến bộ của một dân tộc: một dân tộc biết cần, kiệm, liêm, chính là một dân tộc giàu về vật chất, mạnh về tinh thần, văn minh tiến bộ. Cần, kiệm, liêm, chính là nền tảng của đời sống mới, là cái cần để làm việc, làm người, phụng sự đoàn thể, giai cấp và nhân dân, Tổ quốc và nhân loại. Chí công vô tư là lo trước thiên hạ, vui sau thiên hạ, là lòng mình biết vì Đảng, vì Tổ quốc, vì dân tộc. Thực hành chí công vô tư gắn liền với chống và quét sạch chủ nghĩa cá nhân. Chủ nghĩa cá nhân là lo mình béo, mặc thiên hạ gầy, là việc gì cũng nghĩ đến lợi ích riêng của mình trước hết. Chủ nghĩa cá nhân là bệnh nguy hiểm như tham ô, lãng phí, thờ ơ quan liêu, tham danh trục lợi, tham địa vị quyền lực,…phá từ trong phá ra, là một trở ngại lớn cho việc xây dựng CNXH, là mối nguy hại cho Đảng, cho dân tộc.

Cần phân biệt sự khác nhau giữa chủ nghĩa cá nhân và lợi ích chính đáng của cá nhân. Nếu những lợi ích cá nhân không trái với lợi ích của tập thể thì cần được tôn trọng. Theo Hồ Chí Minh: đấu tranh chống chủ nghĩa cá nhân không phải là “giày xéo lên lợi ích cá nhân”. Vì mục tiêu của XHCN là dân giàu, nước mạnh, xã hội công bằng, dân chủ, văn minh, và ở trong chế độ XHCN mọi người có điều kiện cải thiện đời sống riêng của mình, phát huy tính cách riêng và sở trường riêng của mình.

Thương yêu con người, sống có tình nghĩa: Thương yêu, quý trọng con người trong tư tưởng Hồ Chí Minh luôn đứng vững trên lập trường của giai cấp công nhân, biến thành hành động cụ thể, tức là tình thương yêu con người dành cho con người đang sống thực trên đời này, bị áp bức, đói nghèo, bệnh tật. Tình thương yêu con người của Hồ Chí Minh là biểu hiện sáng ngời của việc thấm nhuần chủ nghĩa Mac – Lenin, sống với nhau có tình có nghĩa, đó là tình thương yêu không chỉ trong phạm vi dân tộc mà cả phạm vi nhân loại.

Tinh thần quốc tế trong sáng: Tinh thần quốc tế là một phẩm chất đạo đức bắt nguồn từ bản chất của giai cấp công nhân và chế độ XHCN. Hơn nửa thế kỷ hoạt động cách mạng, Hồ Chí Minh luôn tôn trọng, quan tâm đến các dân tộc. Bác đặt sự nghiệp cách mạng của dân tộc Việt Nam trong quỹ đạo của cách mạng thế giới; coi thắng lợi của nhân dân Việt Nam cũng là thắng lợi chung của nhân dân tiến bộ thế giới, thắng lợi của bạn cũng là thắng lợi của mình. Bác lên án và đấu tranh chống chia rẽ, hằn thù, bất bình đẳng, phân biệt chủng tộc; đoàn kết với các lực lượng cách mạng và tiến bộ trên thế giới. Bác gắn mục tiêu chung của nhân loại là hòa bình, độc lập dân tộc, dân chủ và tiến bộ xã hội.

Phong cách và đạo đức không phải tự nhiên mà hoàn thiện. Con người sinh ra, ai cũng vốn bản thiện, nhưng khi lớn lên, bước ra thế giới rộng mở, bên cạnh những điều mới mẻ hay ho học được, con người cũng nhanh chóng tiếp thu, ô nhiễm bởi những điều chưa tốt từ bên ngoài. Vì thế mỗi con người phải hằng ngày tự tu dưỡng đạo đức, rèn luyện phong cách, cá nhân có hoàn thiện thì tổ chức mới vững mạnh và đất nước mới phát triển. Ngày nay, khi nhu cầu vật chất càng cao, cá nhân càng dễ bị cám dỗ, dẫn đến bị tha hóa về lối sống, đạo đức, dẫn đến sự vô cảm với đồng loại, sự thờ ơ với sự sống còn của đất nước nên có những hành xử lệch lạc. Hàng loạt các vụ tham ô, tham nhũng, lợi dụng tình cảnh khó khăn, dịch bệnh để trục lợi, gây nhũng nhiễu, kiếm ăn trên chính thân xác, máu thịt của đồng loại, cho thấy một bộ phận Đảng viên, những người có chức vụ đang ngaỳ càng tha hóa. Nếu tình trạng cứ tiếp diễn, lòng tin của dân sẽ mất dần, hòa bình của đất nước bị ảnh hưởng, sai lệch theo tiêu chí xây dựng đất nước giàu mạnh, văn minh, dân chủ. Chính vì thế, mỗi chúng ta, khi đứng trong hàng ngũ công nhân, không những hăng hái làm việc hoàn thiện bản thân, xây dựng đất nước mà còn phải tỉnh táo tránh những cám dỗ vật chất từ bên trong lẫn bên ngoài vì những thế lực thù địch đang rình rập chờ sơ hở trong nước là chống phá, phá hoại. Nhìn nhận thực tế thực trạng, không tự huyễn hoặc để thấy được những lỗ hổng, những sai sót để khắc phục, sửa lỗi. Hàng loạt các vụ án được đưa ra ánh sáng chứng tỏ Bộ chính trị, các cấp các ngành không bao che mà đang ngày càng nỗ lực để thanh lọc đội ngũ lãnh đạo, tiêu diệt cái xấu, những con sâu đang đục khoét nhân dân, đất nước.

Là một cán bộ ngân hàng, chúng tôi luôn ý thức yếu tố đầu tiên là đạo đức vì môi trường làm việc thường xuyên tiếp xúc với tiền tệ, với những con số, nếu không kiên định về đạo đức thì rất dễ nảy sinh lòng tham, sa ngã. Vấn đề rủi ro về đạo đức cũng thường xuyên được cấp lãnh đạo ngân hàng cảnh báo, không chỉ ảnh hưởng đến chính bản thân cán bộ mà còn ảnh hưởng đến chi nhánh, đến cả uy tín và thương hiệu gầy dựng 60 năm của ngân hàng. Chúng tôi luôn làm việc tuân thủ quy trình, tôn trọng quy định của pháp luật, của ngành, của hệ thống, tự rèn luyện, tu dưỡng đạo đức. Xây dựng tác phong làm việc chuyên nghiệp, nắm vững quy trình nghiệp vụ, luôn đặt khách hàng làm trọng tâm để lắng nghe, thấu hiểu và phục vụ chu đáo, bên cạnh đó cũng không ngừng trao dồi, học hỏi kiến thức, tiếp cận những cái mới, cái hay, cùng nhau xây dựng nên một tập thể đoàn kết, cùng chí hướng trên tinh thần tôn trọng giúp đỡ lẫn nhau cùng hoàn thành nhiệm vụ chung. Tuy nhiên, mỗi cá nhân phải có chính kiến riêng của mình trên tinh thần vì tập thể, dám đấu tranh bảo vệ lẽ phải, chống lại cái xấu, sự tham lam, tha hóa giúp tổ chức ngày càng bền vững và phát triển lớn mạnh hơn góp phần vào sự phát triển của ngành, của đất nước, đưa Vietcombank ngày càng lớn mạnh, đưa Việt Nam hòa mình vào thế giới. Cấp lãnh đạo, quản lý luôn là những người có tầm nhìn xa, có những quyết định kịp thời, đúng đắn, luôn tạo một môi trường làm việc dân chủ, tôn trọng và lắng nghe ý kiến của nhân viên để phát huy tính sáng tạo, tự chủ trong công việc. Các tổ chức Công Đoàn, Đoàn thanh niên, Ban thanh tra nhân dân…hoạt động hiệu quả, nắm bắt được khả năng, tâm tư, nguyện vọng của quần chúng và dẫn dắt họ, giúp họ thực hiện khát vọng của mình, qua đó thực hiện mục tiêu đấu tranh của Đảng, của tổ chức. Tại Vietcombank luôn có những quy định, hướng dẫn cụ thể, công khai rõ trách nhiệm, quyền lợi và nghĩa vụ của các vị trí công tác thể hiện tính minh bạch. Bên cạnh đó còn có đội ngũ kiểm tra, kiểm soát giám sát hoạt động nhằm loại trừ các hành vi gian lận, trục lợi, tham ô. Các cấp từ lãnh đạo đến nhân viên đều theo chức trách phần hành công việc của mình mà thực hiện, không có chuyện lãnh đạo chỉ biết ra lệnh còn phó mặc cho cấp dưới tự xoay sở, các anh chị lãnh đạo luôn rất gương mẫu, có phong cách hành xử chuẩn mực. Hằng năm, đều có các chuyên đề học tập, tu dưỡng, rèn luyện theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh. Qua nội dung sinh hoạt không chỉ để củng cố tính Đảng, khơi dậy lòng nhiệt tình, sự hăng say, nhiệt huyết, mà còn định hướng đúng cho việc đổi mới phong cách công tác, góp phần nâng cao hiệu quả công tác của tập thể và mỗi cá nhân. Nếu mỗi cá nhân luôn tự ý thức, trau dồi, tu dưỡng đạo đức, tạo cho mình tác phong làm việc chuyên nghiệp thì đời sống của chính mình sẽ được nâng cao, xã hội sẽ ngày càng phát triển, văn minh và tiến bộ. Chính vì thế việc học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh không chỉ là nhất thời mà xuyên suốt, là nhiệm vụ trọng tâm mà các cấp, các ngành phải luôn chỉ đạo, quán triệt để thực hiện thật tốt ở tất cả các ngành, các cấp thuộc hệ thống chính trị, tuyên truyền rộng rãi trong các tầng lớp nhân dân./. 

Lê Thị Hà Phương - Ngân hàng TMCP Ngoại Thương Việt Nam CN Bắc Đà Nẵng