Bài dự thi giải Búa liềm vàng lần thứ IV - 2019:
Một số giải pháp ngăn chặn sự suy thoái về tư tưởng, chính trị, đạo đức, lối sống của cán bộ, đảng viên
Trong quá trình lãnh đạo cách mạng Việt Nam, nhất là từ khi lãnh đạo sự nghiệp đổi mới đất nước, Đảng ngày càng nhận thức đầy đủ, sâu sắc hơn về tầm quan trọng và nội dung, nhiệm vụ công tác xây dựng Đảng. Đảng ta luôn nhất quán khẳng định: Xây dựng Đảng là nhiệm vụ then chốt, có ý nghĩa sống còn trong toàn bộ sự nghiệp cách mạng của Đảng. Đảng phải thường xuyên tự đổi mới, tự chỉnh đốn, giữ vững bản chất cách mạng và khoa học; xây dựng Đảng trong sạch, vững mạnh về chính trị, tư tưởng, tổ chức và đạo đức, không ngừng nâng cao năng lực lãnh đạo, sức chiến đấu là quy luật tồn tại, phát triển của Đảng. Từ thực tiễn lãnh đạo cách mạng Việt Nam và kinh nghiệm của các đảng cầm quyền trên thế giới, trong thời kỳ đổi mới, Đảng ta đã nhiều lần khẳng định: Phát triển kinh tế là nhiệm vụ trung tâm, xây dựng Đảng là nhiệm vụ then chốt.
Thực tiễn cho thấy từ Đại hội VI của Đảng đến nay, Ban Chấp hành Trung ương, Bộ Chính trị, Ban Bí thư Đảng các khóa đã ban hành nhiều nghị quyết, chỉ thị, kết luận về xây dựng, chỉnh đốn Đảng và quán triệt, triển khai thực hiện với quyết tâm chính trị cao. Vì vậy, công tác xây dựng Đảng đã thu được nhiều thành tựu quan trọng. Tuyệt đại đa số cán bộ, đảng viên có ý thức tự giác, luôn nêu cao tinh thần tiền phong, gương mẫu, tu dưỡng, rèn luyện, nâng cao phẩm chất chính trị, đạo đức, lối sống, có ý thức phục vụ nhân dân, được nhân dân yêu mến, tin tưởng. Tuy nhiên, một bộ phận không nhỏ cán bộ, đảng viên thiếu tu dưỡng, rèn luyện, giảm sút ý chí chiến đấu, quên đi trách nhiệm, bổn phận trước Đảng, trước nhân dân, suy thoái về tư tưởng, chính trị, đạo đức, lối sống... làm giảm sút lòng tin của nhân dân với Đảng, với chế độ, đe dọa sự ổn định, phát triển của đất nước, sự sống còn của Đảng, tồn vong của chế độ. Nghị quyết Trung ương 4 khóa XII đã chỉ rõ: “Tình trạng suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống của một bộ phận cán bộ, đảng viên chưa bị đẩy lùi, có mặt, có bộ phận còn diễn biến tinh vi, phức tạp hơn; tham nhũng, lãng phí, tiêu cực vẫn còn nghiêm trọng, tập trung vào số đảng viên có chức vụ trong bộ máy nhà nước”. Để nâng cao hiệu quả đấu tranh, ngăn chặn đẩy lùi tình trạng suy thoái về tư tưởng, chính trị, đạo đức, lối sống của cán bộ, đảng viên và phòng, chống “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” trong nội bộ, cấp ủy, tổ chức đảng các cấp cần nắm vững và thực hiện tốt các giải pháp sau:
1. Tăng cường giáo dục chính trị, nâng cao trình độ lý luận và bản lĩnh chính trị của đội ngũ cán bộ, đảng viên
Đây là giải pháp cơ bản, giữ vai trò nền tảng trong nâng cao hiệu quả đấu tranh ngăn chặn, đẩy lùi tình trạng suy thoái về tư tưởng, chính trị, đạo đức, lối sống của cán bộ, đảng viên và phòng, chống “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” trong nội bộ tổ chức Đảng.
Cấp ủy các cấp lãnh đạo, chỉ đạo cần tiếp tục đổi mới toàn diện, mạnh mẽ về nội dung, phương thức công tác giáo dục chính trị, tư tưởng. Đẩy mạnh tuyên truyền, phổ biến sâu rộng chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, đường lối đổi mới của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước để cán bộ, đảng viên hiểu rõ cơ sở lý luận, thực tiễn của đường lối đổi mới. Khơi dậy ý chí tự cường, tự tôn dân tộc làm cho chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh giữ vai trò chủ đạo trong đời sống tinh thần của xã hội. Phát huy tinh thần đoàn kết, sự thống nhất về tư tưởng chính trị trong Đảng và sự đồng tình ủng hộ của nhân dân, sự đồng thuận về chính trị, tinh thần trong xã hội để xây dựng và bảo vệ Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa. Nâng cao tính thuyết phục, tính chiến đấu của công tác giáo dục chính trị, tư tưởng, bám sát thực tiễn, trang bị hệ thống kiến thức cơ bản, hệ thống, phù hợp với từng đối tượng. Làm sáng tỏ những vấn đề về lý luận do thực tiễn công cuộc đổi mới đặt ra. Coi trọng phương pháp nêu gương, cấp trên nêu gương trước cấp dưới, noi gương học tập các điển hình tiên tiến, thực hiện tốt chế độ thông tin tình hình, định hướng tư tưởng.
Nâng cao trình độ trí tuệ, bản lĩnh chính trị, tính chiến đấu của toàn Đảng và của mỗi cán bộ, đảng viên, trước hết là cán bộ lãnh đạo, quản lý chủ chốt các cấp; giữ vững bản chất cách mạng của Đảng, vai trò tiên phong, gương mẫu của cán bộ, đảng viên. Nâng cao năng lực hoạch định đường lối, chính sách đúng đắn, phù hợp với quy luật khách quan và thực tiễn của Việt Nam, khắc phục chủ quan, giáo điều. Nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ, đảng viên, xây dựng các tổ chức Đảng ngày càng trong sạch, vững mạnh; kiên quyết ngăn chặn, đẩy lùi tham nhũng, lãng phí và tình trạng suy thoái về tư tưởng, chính trị, đạo đức, lối sống trong một bộ phận không nhỏ cán bộ, đảng viên; phòng, chống “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” trong nội bộ.
Đổi mới hình thức, phương pháp học tập, nghiên cứu, quán triệt nghị quyết của Đảng, kết hợp chặt chẽ hình thức phổ biến, quán triệt làm rõ cơ sở lý luận, thực tiễn với gợi mở những vấn đề thực tế đang đặt ra với các hình thức tọa đàm, trao đổi, phát huy tìm tòi, sáng tạo của mỗi cá nhân; đồng thời, tổ chức các cuộc hội thảo khoa học, các công trình, đề tài nghiên cứu khoa học để làm rõ những quan điểm, chủ trương của Đảng. Phát huy vai trò của báo chí, truyền thông đại chúng, nhất là phát thanh, truyền hình trong tuyên truyền, phổ biến đường lối, quan điểm của Đảng. Chủ động đấu tranh phản bác những luận điệu sai trái, phản động của các phần tử cơ hội và thế lực thù địch.
Hiện nay, với sự phát triển nhanh chóng của hệ thống công nghệ thông tin 4.0, công tác giáo dục chính trị, nâng cao trình độ lý luận và bản lĩnh chính trị của đội ngũ cán bộ đảng viên nên kịp thời nắm bắt lợi thế của công nghệ. Giáo dục 4.0 hướng đến sự tập trung việc học cá nhân hóa triệt để hơn. Cán bộ đảng viên ở mỗi cơ quan khác nhau, có những đặc thù về công việc và môi trường xã hội nên việc ứng dụng công nghệ sẽ giúp các thông tin giáo dục được truyền tải phù hợp nhất về thời gian, địa điểm và cách thức tương tác trao đổi với từng cán bộ, đảng viên. Ứng dụng giáo dục 4.0 giúp kiểm soát và thúc đẩy cán bộ Đảng viên nắm bắt mọi lúc, mọi nơi định hướng của các cấp ủy Đảng, chia sẻ một cách có kiểm soát và có tổ chức các nội dung về công tác Đảng của đơn vị mình, tra cứu các thông tin tham khảo, và học hỏi công tác Đảng của các đơn vị khác. Một cổng thông tin 4.0 chính thức có thể truy cập từ mọi thiết bị qua internet với các yêu cầu về xác thực người dùng sẽ tạo ra môi trường thiết thực để cán bộ, đảng viên có thể tập trung nghiên cứu, trao đổi và học hỏi tích cực, hiệu quả, góp phần nâng cao đáng kể chất lượng giáo dục chính trị, trình độ lý luận và bản lĩnh chính trị.
2. Duy trì thực hiện nghiêm các nguyên tắc, chế độ, quy định và tích cực đổi mới nội dung, hình thức, nâng cao chất lượng sinh hoạt chi bộ
Đây là giải pháp rất quan trọng để đấu tranh ngăn chặn, đẩy lùi tình trạng suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống của đảng viên hiện nay. Cấp ủy cơ sở và các chi bộ thường xuyên quán triệt, thực hiện nghiêm các nguyên tắc tổ chức và sinh hoạt đảng, trước hết là các nguyên tắc tập trung dân chủ, tập thể lãnh đạo, phân công cá nhân phụ trách, tự phê bình và phê bình. Thực hiện nghiêm quy chế làm việc của cấp ủy, ủy ban kiểm tra và quy chế lãnh đạo các mặt công tác trọng yếu (công tác cán bộ, tài chính, kế hoạch, đầu tư, xây dựng cơ bản). Giải quyết tốt mối quan hệ tập thể lãnh đạo, phân công cá nhân phụ trách, thực sự dân chủ, phát huy trí tuệ của tập thể cấp ủy, chi bộ và phát huy vai trò trách nhiệm dám nghĩ, dám làm, dám chịu trách nhiệm của người đứng đầu; ...
Quán triệt, thực hiện nghiêm Nghị quyết Trung ương 4 khóa XII gắn với thực hiện Chỉ thị số 05-CT/TW của Bộ Chính trị khóa XII về đẩy mạnh học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh và các chỉ thị, quy định của Bộ Chính trị và Ban Bí thư về sinh hoạt đảng, tạo sự chuyển biến mạnh mẽ về nhận thức, trách nhiệm của cấp ủy, cán bộ, đảng viên về sự cần thiết và yêu cầu nâng cao chất lượng, sinh hoạt đảng. Đổi mới nội dung, hình thức, nâng cao chất lượng sinh hoạt chi bộ, tập trung lãnh đạo, giải quyết những vấn đề thiết thực, cụ thể, có trọng tâm, trọng điểm; xác định chủ trương, biện pháp lãnh đạo thực hiện nhiệm vụ chính trị trung tâm, giải quyết những vấn đề nổi cộm, bức xúc, khắc phục khâu yếu, mặt yếu của cơ quan, đơn vị và nguyện vọng chính đáng của quần chúng, cán bộ, đảng viên. Nghị quyết lãnh đạo của chi bộ phải ngắn gọn, dễ hiểu, dễ nhớ, có tính khả thi cao… Sau khi có nghị quyết, cấp ủy, cán bộ chủ trì phải cụ thể hóa xây dựng kế hoạch, chương trình hành động và chú trọng khâu kiểm tra, giám sát quá trình triển khai tổ chức, thực hiện; kịp thời, phát hiện và có giải pháp xử lý, hiệu quả những vấn đề nảy sinh.
Bí thư cấp ủy, bí thư chi bộ người đứng đầu cơ quan, đơn vị phải gương mẫu, đề cao trách nhiệm xây dựng đảng bộ, chi bộ trong sạch, vững mạnh; gương mẫu trong chấp hành nguyên tắc, chế độ sinh hoạt đảng, đổi mới phương pháp tác phong công tác theo hướng giữ vững tính đảng, tính nguyên tắc, dân chủ, sát thực tế, nói đi đôi với làm, lắng nghe, tiếp thu ý kiến đóng góp và giải đáp kiến nghị của cán bộ, đảng viên, quần chúng.
3. Nâng cao năng lực lãnh đạo, sức chiến đấu của tổ chức cơ sở Đảng và phát huy vai trò tiên phong, gương mẫu của cán bộ chủ trì
Tổ chức cơ sở Đảng là nền tảng của Đảng, là hạt nhân chính trị ở cơ sở; nơi trực tiếp quản lý, giáo dục, rèn luyện đội ngũ đảng viên. Đảng viên dù giữ cương vị, trọng trách nào cũng tham gia sinh hoạt và chịu sự quản lý, giáo dục, rèn luyện của chi bộ. Cấp ủy cơ sở là hạt nhân lãnh đạo, trung tâm đoàn kết, đại biểu cho trí tuệ, ý chí của tổ chức cơ sở đảng; năng lực lãnh đạo, sức chiến đấu của tổ chức cơ sở đảng phụ thuộc trước hết và chủ yếu vào số lượng, cơ cấu của cấp ủy, phẩm chất, năng lực của các cấp ủy viên. Vì vậy, để nâng cao năng lực lãnh đạo, sức chiến đấu của tổ chức cơ sở Đảng, trước hết phải chăm lo củng cố, kiện toàn cấp uỷ cơ sở có đủ số lượng, cơ cấu hợp lý, chất lượng cao, bảo đảm tính kế thừa, phát triển, đáp ứng yêu cầu lãnh đạo toàn diện và chức năng, nhiệm vụ của từng loại hình tổ chức cơ sở đảng.
Công tác chuẩn bị nhân sự và bầu cử cấp ủy cơ sở phải thực hiện đúng nguyên tắc, quy chế, quy định của Đảng về công tác cán bộ, phải căn cứ vào quy hoạch cán bộ đã được cấp ủy cấp trên phê chuẩn, đồng thời chú trọng phát hiện, giới thiệu bổ sung những cán bộ trẻ có đức, có tài, có năng lực lãnh đạo, quản lý để bầu tham gia cấp ủy mới. Việc đề cử, ứng cử, giới thiệu nhân sự cấp ủy cơ sở phải thực hiện đúng nguyên tắc, quy trình, quy chế bầu cử trong Đảng, bảo đảm công tâm, khách quan, phát huy dân chủ, trí tuệ của tập thể cấp ủy và cán bộ, đảng viên, lựa chọn những cán bộ, đảng viên có bản lĩnh chính trị vững vàng, tuyệt đối trung thành với mục đích, lý tưởng cách mạng của Đảng, kiên định mục tiêu độc lập dân tộc và chủ nghĩa xã hội; có tinh thần yêu nước sâu sắc, nhiệt tình, tận tụy phấn đấu thực hiện có kết quả đường lối, quan điểm của Đảng; có đạo đức cách mạng, cần, kiệm, liêm chính, chí công, vô tư; không tham nhũng và kiên quyết đấu tranh chống tham nhũng; có ý thức tổ chức kỷ luật tốt, gương mẫu chấp hành nghiêm đường lối, chính sách của Đảng, pháp luật Nhà nước; lối sống trong sạch, lành mạnh, trung thực, không cơ hội; gắn bó mật thiết với quần chúng, được quần chúng ưu mến, tín nhiệm; có trình độ hiểu biết về lý luận chính trị, có trình độ học vấn, chuyên môn nghiệp vụ và năng lực lãnh đạo, quản lý giỏi; có tư duy đổi mới, sáng tạo, phong cách công tác khoa học, dân chủ, sâu sát, dám nghĩ, dám làm, dám chịu trách nhiệm. Kết hợp chặt chẽ kiện toàn cấp uỷ các cấp với lựa chọn, bố trí cán bộ chủ trì; chú trọng lựa chọn, bố trí nhân sự cán bộ lãnh đạo chủ chốt của cấp ủy phải tiêu biểu về bản lĩnh chính trị, trí tuệ, đạo đức, uy tín, năng lực lãnh đạo, quản lý, được cán bộ, đảng viên và quần chúng yêu mến, tín nhiệm.
Là hạt nhân lãnh đạo, trung tâm đoàn kết của tổ chức cơ sở đảng, phẩm chất, năng lực và vai trò tiền phong gương mẫu của cán bộ chủ trì là một thành tố cấu thành năng lực lãnh đạo, sức chiến đấu và hiệu lực lãnh đạo của tổ chức cơ sở đảng. Để nâng cao năng lực lãnh đạo, sức chiến đấu của tổ chức cơ sở đảng, cần chú trọng bồi dưỡng nâng cao phẩm chất, năng lực, phương pháp tác phong công tác của đội ngũ cán bộ chủ trì ở cơ sở. Tập trung bồi dưỡng cho người đứng đầu đơn vị, địa phương và bí thư cấp ủy cơ sở, bí thư chi bộ nắm vững những vấn đề cơ bản về chủ nghĩa Mác- Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, đường lối đổi mới của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước và các nghị quyết, chỉ thị của cấp trên - đây là cơ sở lý luận và phương pháp luận để tổ chức cơ sở đảng đề ra chủ trương, nghị quyết lãnh đạo đúng đắn, khả thi.
Tập trung bồi dưỡng nâng cao năng lực nghiên cứu, quán triệt, cụ thể hoá, vận dụng đúng đắn, sáng tạo các nghị quyết, chỉ thị của cấp trên; thường xuyên cập nhật những vấn đề lý luận và thực tiễn của đất nước, của địa phương, âm mưu thủ đoạn hoạt động của các thế lực thù địch để nâng cao nhận thức, trách nhiệm trong thực hiện chức trách, nhiệm vụ. Chăm lo xây dựng, củng cố sự đoàn kết thống nhất trong nội bộ tổ chức cơ sở đảng làm hạt nhân để củng cố, tăng cường sự đoàn kết thống nhất trong từng cơ quan, đơn vị. Kết hợp chặt chẽ giữa bồi dưỡng nâng cao trình độ trí tuệ, năng lực thực tiễn với bồi dưỡng, rèn luyện nâng cao phẩm chất đạo đức, lối sống, ý thức tổ chức kỷ luật cho cán bộ chủ trì và cấp ủy viên. Phát huy vai trò tiền phong, gương mẫu trong công tác và ý thức tự giác tự học tập, tu dưỡng, rèn luyện nâng cao phẩm chất, năng lực, phương pháp tác phong công tác của cán bộ chủ trì các cấp.
4. Nâng cao chất lượng công tác kiểm tra, giám sát và thi hành kỷ luật đảng ở tổ chức cơ sở Đảng
Kiểm tra, giám sát là một trong những chức năng lãnh đạo của Đảng và là nhiệm vụ thường xuyên của cấp uỷ, tổ chức đảng các cấp. Làm tốt công tác kiểm tra, giám sát không những góp phần đảm bảo cho đường lối, chủ trương, chính sách của Đảng được xác định đúng đắn, chính xác và được chấp hành triệt để, mà còn là biện pháp cơ bản, quan trọng để quản lý, giáo dục, rèn luyện đội ngũ cán bộ, đảng viên; đồng thời là biện pháp hữu hiệu để khắc phục tệ quan liêu, tham nhũng, lãng phí, ngăn chặn, đẩy lùi sự suy thoái về chính trị, tư tưởng, đạo đức lối sống, phòng chống “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa”.
Cấp ủy cơ sở và các chi bộ tăng cường kiểm tra, giám sát đảng viên về phẩm chất đạo đức, lối sống, ý thức tổ chức kỷ luật và tính tiên phong gương mẫu trong thực hiện nhiệm vụ. Tập trung kiểm tra, giám sát đảng viên là cấp uỷ viên các cấp, cán bộ thuộc diện cấp uỷ cấp trên quản lý sinh hoạt ở các chi bộ. Làm tốt việc đánh giá cán bộ, phát hiện nguồn cán bộ để đưa vào quy hoạch. Tổ chức thi tuyển cán bộ lãnh đạo, quản lý, công chức, viên chức bảo đảm công bằng, dân chủ, công khai. Kiên quyết và kịp thời thay thế những cán bộ tham nhũng, tiêu cực. Tập trung kiện toàn tổ chức bộ máy theo hướng tinh gọn.
Qua kiểm tra, giám sát kịp thời phát huy ưu điểm, uốn nắn, khắc phục thiếu sót, khuyết điểm của cán bộ, đảng viên. Chủ động kiểm tra, giám sát tổ chức đảng, đảng viên có dấu hiệu vi phạm kỷ luật, phòng ngừa, ngăn chặn vi phạm ngay từ lúc mới manh nha. Thực hiện nghiêm quy chế dân chủ ở cơ sở, công khai, minh bạch các chế độ, chính sách và phát huy vai trò giám sát của quần chúng đối với hoạt động của tổ chức đảng và đảng viên. Bảo vệ, khuyến khích các tổ chức và cá nhân tích cực phát hiện, kiên quyết đấu tranh với các hành vi tham nhũng, tiêu cực trong cơ quan, đơn vị. Kiên quyết xử lý nghiêm minh những người suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống, nói, viết, làm trái quan điểm, đường lối của Đảng, vi phạm nguyên tắc tập trung dân chủ, quan liêu, tham nhũng, lãng phí, vi phạm kỷ luật đảng, pháp luật Nhà nước để răn đe, giáo dục đảng viên./.
Lê Quốc Tuấn - Bí thư Chi bộ Ban Cổ phần hóa
Đảng ủy Ngân hàng Nông nghiệp & Phát triển nông thôn Việt Nam